Những sắc màu đặc biệt của trang phục truyền thống và những làn điệu chèo đã truyền xúc cảm tới nhiều nhân vật tinh hoa ở Harvard, Boston, Hoa Kỳ.


Đoàn diễn viên Nhà hát Chèo Việt Nam,  do Nghệ sỹ Thanh Ngoan,  Giám đốc Nhà Hát,  dẫn đầu, với sựu bảo trợ của Diễn đàn Toàn cầu Boston, đã có chuyến giao lưu biểu diễn ở Boston, Đại học Harvard, MIT nhận dịp 20 năm quan hệ Việt Mỹ từ ngày 23/5 đến 4/6/2015.

Ngay sau khi đặt chân đến Boston, ngày 24/5, đoàn đã thử nghiệm mô phỏng chiếu chèo ở ngay sân trường Đại học Harvard, cạnh bức tượng Harvard. Buổi thử nghiệm đã tạo niềm tin, và phấn khích cho các diễn viên nhà hát, khi có nhiều khán giả xem và giao lưu với các nghệ sỹ. Có những vị Giáo sư, những sinh viên đã trầm trồ khen ngợi “tuyệt vời”, nán lại nói chuyện rất lâu và xin phép chụp ảnh với các nghệ sỹ.

Điểm nhấn của chuyến đi là buổi nói chuyện và biểu diễn tại Harvard Faculty Club, nơi cao quý của Đại học Harvard, ngày 2/6/2015. Nhiều Giáo sư danh tiến của Harvard như Stephen Walt, Thomas Patterson ...và các Giáo sư danh tiếng về âm nhạc ở Nhạc viện hàng đầu New England Conservatory, nhiều nghệ sỹ opera, nghệ sỹ, nhạc trưởng của dàn nhạc giao hưởng ở Boston.... đến dự.

{keywords}

Nhà Hát Chèo VN nói chuyện và biểu diễn ở Harvard Faculty Club. Ảnh: Boston Gloal Forum

Buổi nói chuyện và biểu diễn kéo dài 2 giờ với chủ đề “ Chèo, hoà bình và nhân ái” đã truyền cảm hứng và xúc động cho các nhân vật cao quý của Harvard, Boston tham dự. Sau buổi biểu diễn, nhiều nhân vật còn nán lại dành cho các nghệ sỹ những lời khen ngợi “quá tuyệt vời”, “kỳ diệu quá”, “thật tinh tế và cao quý”…trò chuyện rất lâu và chụp ảnh lưu niệm với các nghệ sỹ của nhà hát.

Các nghệ sỹ trong đoàn có một buổi giao lưu, đàm luận thật sôi nổi, lý thú với Giáo sư, nhạc sỹ Larry Bell và Giáo sư lịch sử âm nhạc Andrea Olmstead đều của Nhạc viện New England Conservatory, nhạc viện hàng đầu của Mỹ. Sau khi nghe nghệ sỹ Thanh Ngoan giới thiệu, và đoàn biểu diễn minh hoạ, các Giáo sư đều rất trân trọng nghệ thuật Chèo.

Nhạc sĩ Larry Bell, người có những tác phẩm được các nhạc viện danh tiếng ở Mỹ biểu diễn cùng với các tác phẩm của Beethoven, Dvozak, Tchaikovsky ... đề nghị tiếp tục liên hệ và gửi thêm cho ông những đĩa bài hát Chèo. Nhạc sĩ muốn thử nghiệm sáng tác những tác phẩm mới dựa trên những chất liệu của nghệ thuật Chèo.

{keywords}

Giao lưu và bàn luận với giáo sư, nhạc sỹ Larry Bell và gáio sư Andrea Olmstead về Chèo. Ảnh: Boston Global Forum

Một vinh dự khác, đoàn đã được Giáo sư Michael Dukakis, Cựu ứng cử viên Tổng thống Mỹ, Chủ tịch Diễn đàn Toàn cầu Boston, tiếp và trò chuyện thân mật.

Thật ý nghĩa khi đoàn có buổi giới thiệu và bàn luận về âm nhạc Chèo với Đại sứ Swanee Hunt, Người sáng lập Quỹ Âm Nhạc Cho Tất Cả tại trụ sở lộng lẫy, quyền quý của Quỹ, bà cũng là nhà soạn nhạc, giảng viên ở Đại học Harvard và là thành viên Hội đồng các Nhà Tư Tưởng của Diễn đàn Toàn cầu Boston.

Đại sứ Swanee Hunt xúc dộng khi nghe những làn điệu Chèo do các nghệ sỹ trong đoàn biểu diễn và nói lên tình cảm yêu mến với đất nước con người Việt Nam giàu lòng nhân ái. Các nghệ sỹ cảm nhận tình cảm thật ấm áp, gần gũi của bà dành cho Chèo.

Giáo sư Robert Desimone, Viện trưởng Viện nghiên cứu về Não,  Đại học MIT, ông cũng là cố vấn của Tổng thống Obama về chương trình giải mã bộ não người và là thành viên Hội đồng các nhà tư tưởng của Diễn đàn Toàn cầu Boston, đã mời đoàn thăm Viện và giới thiệu về Chèo. Ông quan tâm và hứng thú với Chèo và cho rằng âm nhạc đẹp có tác dộng tích cực đến phát triển của não người.

{keywords}

Giáo sư Michael Dukakis, Cựu ứng củ viên Tổng thống Mỹ, Chủ tịch Diễn đàn Toàn cầu Boston tiếp đoàn. Ảnh: Boston Global Forum

Dự kiến chương trình lúc đầu chỉ là thăm và bàn luận về âm nhạc Chèo, không biểu diễn, nhưng sau khi nghe nghệ sỹ Thanh Ngoan giới thiệu và hát minh hoạ một vài câu, Giáo sư Robert Desimone thấy hay nên đề nghị đoàn biểu diễn minh hoạ một số làn điệu Chèo, và mời các học giả trong Viện nghiên cứu não người, Đại học MIT, xem chăm chú và rất hân hoan khen ngợi nghệ thuật Chèo Việt Nam.

Giáo sư Robert Desimone xin phép được quay hình ảnh đoàn biểu diễn tại Viện để làm tư liệucho Viện. Sau đó ông mời đoàn ăn trưa và trong suốt buổi ăn trưa kéo dài hơn 2 giờ ông tiếp tục say sưa bàn luận với nghệ sỹ Thanh Ngoan và các nghệ sỹ trong đoàn. Ông trầm trồ tuyệt vời, kỳ diệu lắm.

Tối 29/5/2015, tại Đại học MIT,  Nhà Hát Chèo Việt Nam đã biểu diễn phục vụ các học giả người Việt đang làm việc và nghiên cứu ở Boston. Đông đảo anh chị em nghiên cứu sinh, các học giả người Việt đang làm việc nghiên cứu và giảng dạy ở các trường đại học ở vùng Boston như Harvard, MIT…đã đến xem và giao lưu với các nghệ sỹ của Nhà Hát. Sau buổi biểu diễn, nhiều khán giả bịn rịn nói chuyện, bày tỏ cảm xúc, yêu mến với nghệ thuật Chèo của dân tộc.

Đặc biệt, với sự kết hợp những nét độc đáo của giữa trầm hương Khánh Hoà và chèo đã tạo ra một đêm giao lưu, một buổi thiền trầm đầy ý nghĩa tại khu Beacon Hill cổ kính của Boston, Hoa Kì. Trong làn khói mờ ảo, mùi hương phảng phát của thiền trầm hoà quyện với những làn chèo mang đậm bản sắc dân tộc, tất cả đã tạo nên một bức tranh đậm đà, ngọt ngào, tinh tuý , đẹp đẽ của giá trị Việt Nam lan toả giữa khu Beacon Hill lịch sử, quyền quý và văn hoá ở ngay trung tâm Boston (Ngoại trưởng Mỹ John Kerry vừa tiếp và ăn tối thân mật với Thủ Tướng Nhật Abe, tại nhà riêng của Ngoại trưởng ở Beacon Hill).

Hành trinh của chèo đến với Boston, trung tâm trí tuệ, văn hoá, khoa học công nghệ, kinh tế của thế giới đã tạo ra sự đột phá, tự tin để đưa Chèo đến với giới tinh hoa, quyền quý của thế giới hôm nay.

Hành trình đó cũng là một sự thức tỉnh văn hoá dân tộc cần được tiếp tục gìn giữ và truyền hứng khởi cho nghệ thuật âm nhạc truyền thống Việt Nam sáng tạo thêm nhiều tác phẩm mới mang tầm thời đại và xác lập vị trí của nó, đồng thời đóng góp  vào văn hoá nghệ thuật của nhân loại trong thế kỷ 21.

Hoàng Lan