Quốc hội (QH) thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính (VPHC). Một trong những nội dung gây nhiều tranh luận liên quan đến đề xuất ngừng cung cấp các dịch vụ điện, nước tại địa điểm vi phạm đối với cá nhân, tổ chức vi phạm trong xây dựng công trình, sản xuất, kinh doanh, dịch vụ…
ĐBQH Nguyễn Sỹ Cương, Phó Chủ nhiệm UB Đối ngoại của QH cho rằng quy định này thể hiện sự bất lực của chính quyền và lực lượng chức năng khi xử phạt hành chính mà "người ta không chấp hành".
Ông Cương đề nghị cần phải hết sức cân nhắc: "Đây là biện pháp không mang tính nhân văn. Chúng ta làm luật nhưng phải phù hợp với điều kiện thực tiễn để nhìn nhận. Nóng 39-40 độ mà cắt điện, nước của người ta, trong đó có những người không liên quan đến hành vi vi phạm hành chính thì không nên làm việc này", ĐBQH nói.
ĐB Nguyễn Sỹ Cương |
Đặt vấn đề, không biết có ĐBQH nào được tham gia lấy ý kiến về hợp đồng điện, nước, ĐBQH Nguyễn Sỹ Cương cho biết cơ quan cung cấp điện nước họ đưa ra văn bản hợp đồng điện, nước sẵn để người dùng ký thì mới có điện, có nước chứ không ai được ý kiến với hợp đồng này.
"Tôi nghĩ rằng, nếu chấp nhận phương án này phải đưa ra quy định từ nay hợp đồng điện, nước phải đưa ra Quốc hội phê chuẩn", ĐBQH đề nghị nếu quyết định áp dụng, thì chỉ nên áp dụng với lĩnh vực xây dựng.
Đồng tình với phát biểu trên, ĐBQH Nguyễn Hữu Cầu, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An cho biết theo luật xử lý VPHC hiện hành có đến 23 biện pháp để nhà nước áp dụng cưỡng chế, thi hành quyết định xử phạt.
"Bây giờ lại bổ sung thêm biện pháp ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước tôi nhận thấy cơ quan công quyền của chúng ta rất yếu kém, rất bất lực, pháp luật không nghiêm.
Chúng ta có cả một bộ máy rất rộng lớn, đào tạo rất bài bản, chúng ta có đến 23 biện pháp nhưng lại phải bổ sung thêm biện pháp này là không ổn", Thiếu tướng Nguyễn Hữu Cầu nói.
GĐ Công an tỉnh Nghệ An nhìn nhận nếu đưa biện pháp này vào trong luật thì sẽ dễ bị lạm dụng nhất. Cắt điện, nước rất dễ làm, người có thẩm quyền chỉ ra lệnh cho cơ quan quản lý điện nước thì người ta sẽ làm ngay... xong để lại hậu quả lớn.
GĐ Công an tỉnh Nghệ An |
Ông Cầu dẫn chứng: "Việc này mang lại hệ quả quá lớn. Ví dụ, một trang trại lợn nuôi 3.000-4000 con vi phạm môi trường mà chúng ta cắt điện nước thì việc ảnh hưởng sẽ như thế nào, hay một nhà máy bia trong khu dân cư vi phạm môi trường đang khắc phục nếu ta cắt điện, nước thì sẽ xảy ra hậu quả ra sao…".
Điện, nước là nhu cầu thiết, đến cả trại giam còn phải đảm bảo. “Lấy quyền lực nhà nước can thiệp vào quyền dân sự của dân là không nên. Không lẽ chúng ta lại bất lực đến mức như vậy?" ông Cầu kết luận.
Một người vi phạm mà cắt điện, nước thì cả nhà sống sao nổi
Còn theo ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) biện pháp ngừng cung cấp điện, nước vi phạm quyền công dân. Như ĐBQH Nguyễn Hữu Cầu đã phân tích. "Chúng ta có nhiều biện pháp, sao không dùng biện pháp cụ thể nhất. Thử hỏi nhà tôi có 5 người, chỉ mình tôi vi phạm mà cắt điện nước cả nhà thì vợ con tôi sống sao? Tôi cho rằng biện pháp này không khả thi”, ông Hòa nhấn mạnh.
ĐBQH Nguyễn Mai Bộ (An Giang) cũng không ủng hộ việc cắt điện, nước. Ông đặt vấn đề, hiện doanh nghiệp, người dân tự sản xuất điện thì có cắt được họ không?
“Dùng một quyết định hành chính để cắt điện, nước, thì tôi nói thật quyết định sẽ rất dễ bị kiện. Trừ trường hợp “ép” tòa phải xử, còn thì Nhà nước sẽ thua. Biện pháp này là trái luật...” - ông Bộ nói.
ĐBQH Nguyễn Mai Bộ |
Ông Bộ vừa dứt lời, Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu liền nói: Không ai ép tòa xử đâu. Nếu có ép, tòa cũng không nghe, vì không đúng pháp luật.
ĐB Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) cũng cho rằng việc cung cấp điện, nước là giao kết và thực hiện hợp đồng giữa nhà cung cấp và khách hàng theo BLDS. Nếu coi đây là biện pháp cưỡng chế là Nhà nước can thiệp quá sâu vào quan hệ hợp đồng, có thể gây ảnh hưởng đến nhiều cá nhân khác ở cùng địa chỉ bị cắt điện nước.
Điện nước là nhu cầu cơ bản của công dân, gây ảnh hưởng đến bên thứ ba là đơn vị cung cấp điện nước, gây sụt giảm doanh thu, tổn thất về kinh tế. Khi áp dụng biện pháp này đối với tổ chức sẽ tác động xấu tới việc làm của người lao động tại cơ sở đó, dẫn đến tình trạng thất nghiệp, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh.
Giải trình vấn đề này, Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long cho rằng, đối với nội dung ngừng cung cấp các dịch vụ điện, nước tại địa điểm vi phạm đối với cá nhân, tổ chức sản xuất, kinh doanh, dịch vụ vi phạm về ngừng cung cấp điện nước có hai nhóm ý kiến.
Song quan điểm của Chính phủ coi đây là biện pháp cưỡng chế vì Luật Xử lý vi phạm hành chính hiện hành chưa có quy định. Bên cạnh đó, điều 86 Luật này chỉ quy định chung, nên nhiều vi phạm trong lĩnh vực xây dựng và môi trường không cưỡng chế được. Ví dụ việc tước giấy phép hoạt động của cơ sở gây ô nhiễm nhưng họ vẫn tiếp tục hoạt động thì không còn biện pháp nào khác là cắt điện, nước.
Trần Thường
ĐBQH tranh cãi việc cắt điện nước khi vi phạm hành chính
ĐBQH Trương Trọng Nghĩa nói khi phạt bổ sung bằng việc cắt điện, nước thì phải rà trường hợp cụ thể để áp dụng chứ "chồng vi phạm rồi cắt điện, nước thì vợ, con họ sống thế nào?"...