Tại Hội nghị phát triển giáo dục và đào tạo vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, đánh giá chất lượng giáo dục vùng ĐBSCL, Bộ trưởng Bộ Giáo dục - Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho rằng, ĐBSCL đã thoát khỏi “vùng trũng” về giáo dục. Mặc dù chỉ số cơ sở vật chất, huy động trẻ đến trường, tỷ lệ mù chữ, tỷ lệ học sinh được học 2 buổi/ngày đang còn rất khó khăn, song chất lượng giáo dục phổ thông của vùng ĐBSCL rất khả quan khi đứng thứ 2 trên 6 vùng của cả nước.
Thời gian qua, giáo dục và đào tạo vùng ĐBSCL tiếp tục ổn định và phát triển về quy mô mạng lưới trường, lớp, số học sinh/sinh viên từ mầm non đến đại học, được rà soát, sắp xếp theo hướng phù hợp với nhu cầu xã hội về ngành nghề và đa dạng về loại hình.
Tuy nhiên, giáo dục và đào tạo vùng ĐBSCL còn những tồn tại, hạn chế nhất định. Chất lượng phổ cập giáo dục, xóa mù chữ cũng như chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục mũi nhọn còn thấp so với mặt bằng chung của cả nước.
Sở dĩ các tỉnh ĐBSCL còn nhiều người mù chữ là do địa bàn rộng, tập quán người dân sống theo hai bờ kênh, rạch, không tập trung, một số địa bàn vùng sâu đi lại khó khăn nên việc huy động trẻ đúng độ tuổi đến trường, trẻ bỏ học trở lại lớp gặp nhiều khó khăn.
Công tác rà soát, cập nhật số liệu đối tượng phổ cập, xóa mù chữ gặp khó và thiếu chính xác ở những địa bàn giáp ranh. Đối tượng mù chữ phần lớn là người lớn tuổi hoặc là lao động chính trong gia đình nên ngại đi học, việc vận động ra lớp xóa mù chữ rất khó khăn. Nhiều người hoàn cảnh khó khăn, lao động vất vả nên không có thời gian để học…
Việc huy động trẻ đến trường còn thấp, nhất là trẻ nhà trẻ. Mạng lưới trường, lớp mầm non còn phân tán, nhiều địa phương còn nhiều điểm trường, đặc biệt là ở những vùng có nhiều kênh rạch, cồn, bãi ngang…
Tỷ lệ huy động học sinh các cấp học phổ thông đi học đúng độ tuổi vẫn thấp hơn tỷ lệ chung của cả nước, đặc biệt ở cấp THCS và cấp THPT có khoảng cách khá xa so với tỷ lệ chung của cả nước (từ 7% - 13%). Tỷ lệ người mù chữ của cả vùng còn cao.
Bên cạnh đó, chương trình, tài liệu học xóa mù chữ chưa phù hợp với đồng bào dân tộc thiểu số. Một số cán bộ, giáo viên không biết tiếng đồng bào dân tộc nên gặp nhiều khó khăn trong công tác vận động người dân đi học cũng như khi dạy xóa mù chữ.
Trao đổi với các địa phương vùng ĐBSCL về những việc cần làm trong thời gian tới, các nhà quản lý ngành giáo dục đã đề cập tới các nhóm công việc và giải pháp tổng thể về đầu tư cơ sở hạ tầng; trong đó cấp bách là kiên cố hóa trường lớp, đầu tư trang thiết bị, phòng học bộ môn. Việc quy hoạch, sắp xếp mạng lưới trường học cần có phương án phù hợp với khu vực địa hình sông nước, chia cắt như ĐBSCL, khi xây dựng trường học, cần chọn những mẫu trường học phù hợp với địa hình, hướng đến mô hình gần gũi với thiên nhiên.
Nhìn chung, với các tỉnh ĐBSCL, cần phải đặt mục tiêu nâng cao mặt bằng dân trí là một yêu cầu đặc thù, thiết thân. Với tỷ lệ mù chữ, tỷ lệ người chưa được huy động đến trường, tỷ lệ người chưa thiết tha với việc đi học còn cao và với tỷ lệ vào đại học thấp… câu chuyện nhấn mạnh nâng cao dân trí là việc quan trọng. Sau đó mới tính đến nhân lực chất lượng cao.
.svg){kind=icon}
