Theo Cục Đường bộ Việt Nam, hiện tại dự án BOT quốc lộ 1 đoạn tránh TP. Biên Hòa, đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai đã sử dụng các bộ cân tự động cân xe ở tốc độ cao để kiểm soát xe quá tải.
Tại đường tỉnh 741 Bình Dương cũng lắp trạm cân cố định tốc độ cao. TP.HCM có dự án hệ thống các trạm cân xe tự động trên địa bàn thành phố.
Ngày 1/6 vừa qua, Cục Đường bộ tiếp tục đưa 2 bộ cân tự động hoạt động tại km 78+830 quốc lộ 5 (chiều Hải Phòng - Hà Nội) và dự kiến đưa 2 bộ tự động vào hoạt động tại km 78+830 quốc lộ 5 (chiều Hà Nội - Hải Phòng) từ ngày 15/6.
Qua quá trình hoạt động cho thấy các bộ cân xe tự động kiểm soát 24/24 giờ trong mọi điều kiện thời tiết, giám sát 100% số lượt xe chạy qua đoạn đường đặt thiết bị cân.
Dữ liệu cân xe được gửi đến cơ quan có thẩm quyền như thanh tra giao thông, cảnh sát giao thông để "phạt nguội" hoặc kiểm tra, xử phạt trực tiếp ở vị trí phù hợp.
Để kiểm soát xe quá tải trọng, Cục Đường bộ đề nghị Bộ GTVT chỉ đạo, cho phép bổ sung vào các dự án cao tốc đang triển khai hạng mục lắp đặt hệ thống cân kiểm tra tải trọng xe tự động theo 2 phương án:
Phương án 1 là lắp đặt tại các nhánh vào đường cao tốc (tại làn dành cho xe tải) để kiểm soát và từ chối phục vụ. Phương án này có ưu điểm là các xe chở hàng quá tải trọng không vào được cao tốc vì bị từ chối phục vụ, không làm ảnh hưởng đến chất lượng và tuổi thọ đường cao tốc.
Tuy nhiên, nhược điểm của phương án này là vẫn gây hư hỏng cho hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ nói chung (ở khu vực lân cận), vẫn phải bố trí người hướng dẫn phương tiện ra khỏi đường cao tốc.
Phương án 2 là lựa chọn vị trí trên đường cao tốc có nhiều phương tiện phải đi qua để lắp đặt hệ thống bộ cân tự động trên tất các làn xe chạy.
Phương án này có ưu điểm là kiểm soát được hầu hết các phương tiện lưu thông trên cao tốc; số lượng bộ cân lắp đặt ít, đồng thời có thể sử dụng dữ liệu cung cấp từ các bộ cân này để xử “phạt nguội” theo quy định.
Cục Đường bộ Việt Nam kiến nghị lựa chọn phương án 2.