Trước việc các địa phương (Thừa Thiên Huế, Quảng Trị) không đồng ý phương án cấm ô tô trên 30 chỗ, xe tải nặng vào cao tốc Cam Lộ - La Sơn, Cục Đường bộ Việt Nam vừa có văn bản trả lời.
Theo Cục Đường bộ Việt Nam, dự án Cam Lộ - La Sơn được triển khai từ tháng 9/2019, đưa vào khai thác từ ngày 31/12/2022. Dự án đã thu hút lượng lớn phương tiện tham gia giao thông, góp phần chia sẻ một phần lưu lượng xe trên Quốc lộ 1.
Tuy nhiên, việc chưa thu phí dẫn đến thu hút nhiều loại phương tiện tham gia giao thông trên tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn (tuyến cao tốc phân kỳ đầu tư), đặc biệt là các xe tải trọng lớn, xe container, từ đó làm mất cân bằng về lưu lượng phương tiện tham gia giao thông và khả năng thông hành của cả 2 tuyến đường.
Theo số liệu đếm xe của Tư vấn thiết kế và số liệu thu thập tại các trạm thu phí trên Quốc lộ 1, tại điểm đầu tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn có lưu lượng xe 4.216 xe/ngày đêm.
Tại trạm thu phí Đông Hà (trên Quốc lộ 1, có vị trí tương ứng với điểm đếm xe trên tuyến cao tốc) có lưu lượng xe 17.278 xe/ngày đêm, quy đổi.
Tại Km80+200 tuyến cao tốc (địa phận tỉnh Thừa Thiên Huế) có lưu lượng xe 4.060 xe/ngày đêm.
Tại trạm thu phí Phú Bài (trên Quốc lộ 1, có vị trí tương ứng với điểm đếm xe trên tuyến cao tốc) có lưu lượng xe 18.028 xe/ngày đêm.
"Đối chiếu số liệu đếm xe với năng lực thông hành, tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn đã mãn tải, còn trên Quốc lộ 1 vẫn chưa mãn tải, có thể cho phép phân luồng một số xe sang Quốc lộ 1.
Ngoài ra, tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn đi qua phần lớn vùng đồi núi, có địa hình phức tạp, do đó tuyến dốc hơn so với Quốc lộ 1, khu vực tuyến đi qua mưa nhiều, về đêm hay có hiện tượng sương mù, dẫn đến mặt đường ẩm ướt, trơn trượt, tầm nhìn hạn chế", Cục Đường bộ nêu rõ.
Cục Đường bộ cũng cho biết, qua theo dõi trong thời gian 15 tháng kể từ khi đưa tuyến cao tốc này vào khai thác tạm đến nay, với đặc thù quy mô mặt cắt ngang còn hạn chế (2 làn xe), điều kiện địa hình, khí hậu như trên thì xe tải nặng khi đi trên các đoạn đèo dốc thường không đạt được tốc độ tối thiểu theo quy định (thực tế tốc độ chỉ đạt 35-40km/h so với yêu cầu 60km/h).
Hơn thế, do tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn hiện tại có quy mô 2 làn xe, khoảng 8 - 10km mới bố trí 1 điểm tránh vượt xe, việc xe tải nặng leo dốc với tốc độ chậm dẫn đến các xe phía sau phải xếp hàng nối đuôi đã tạo tâm lý ức chế đối với người tham gia giao thông trên tuyến, dễ xảy ra việc vượt xe tự phát tại những vị trí cấm vượt, tăng nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông và giảm năng lực thông hành của tuyến.
Đồng thời, do điều kiện địa hình tuyến khó khăn nên các xe tải nặng dễ bị hư hỏng khi tham gia giao thông trên tuyến, kết hợp mặt cắt ngang đường hẹp, khi xe bị hư hỏng hoặc sự cố các xe này thường dừng, đỗ chiếm một phần làn xe chạy dẫn đến nguy cơ tai nạn cho các xe cùng chiều khi lái xe thiếu tập trung quan sát hoặc khi điều kiện thời tiết bất lợi, tầm nhìn bị hạn chế.
"Theo số liệu thống kê, phần lớn các vụ tai nạn trong thời gian qua đều trực tiếp hoặc gián tiếp liên quan đến các xe tải nặng", Cục Đường bộ nhấn mạnh.
Trong thực tế thời gian khai thác tạm vừa qua, Ban QLDA đường Hồ Chí Minh đã từng kiến nghị và được Ban ATGT tỉnh Thừa Thiên Huế ủng hộ việc phân luồng đối với các xe tải nặng trên 10 tấn không lưu thông trên tuyến cao tốc trong thời gian 4 tháng để thi công điểm sụt trượt Km69+800. Thực tế cho thấy số vụ tai nạn trên Quốc lộ 1 trong thời gian này không tăng đột biến so với những tháng trước đó.
Ngày 27/3, Cục Đường bộ đã tổ chức Hội nghị cho ý kiến phân luồng điều tiết giao thông trên tuyến Cam Lộ - La Sơn. Tại hội nghị, các ý kiến đều ủng hộ phương án phân luồng, điều tiết giảm phương tiện vận tải lớn đi vào cao tốc Cam Lộ - La Sơn để giảm tải cho tuyến này.
Ngày 1/4, Cục Cảnh sát giao thông đã có văn bản số 1490/C08-P6 tham gia ý kiến về phương án phân luồng giao thông Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Cam Lộ - La Sơn, trong đó đề nghị phân luồng, điều tiết xe khách trên 30 chỗ, xe khách giường nằm, xe đầu kéo, xe tải từ 3 trục trở lên không đi vào cao tốc Cam Lộ - La Sơn.
Cục Đường bộ cũng nhất trí với phương án phân luồng khoảng 3.000 PCU sang các tuyến khác, không đi vào tuyến Cam Lộ - La Sơn (tương đương xe khách trên 30 chỗ, xe khách giường nằm, xe kéo rơ-moóc, xe sơ mi rơ-moóc) đang lưu thông trên tuyến này.
Do đó, Cục Đường bộ đề nghị Ban An toàn giao thông tỉnh Thừa Thiên Huế, Phòng CSGT Công an tỉnh Thừa Thiên Huế tiếp tục ủng hộ, chia sẻ, đồng hành trong thực hiện nhiệm vụ đảm an toàn giao thông đường bộ nói chung, nâng cao an toàn giao thông của hệ thống quốc lộ nói riêng, nhất là tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn phân kỳ đầu tư.
Theo Cục Đường bộ, hiện nay, Bộ GTVT đang chỉ đạo Ban QLDA đường Hồ Chí Minh thực hiện các thủ tục đầu tư mở rộng tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn lên 4 làn xe hoàn chỉnh. Nếu được Quốc hội thông qua và cho phép áp dụng cơ chế đặc thù thì dự kiến sẽ cơ bản thi công, hoàn thành vào cuối năm 2025. Khi đó sẽ đảm bảo khai thác một cách an toàn cho tất cả các phương tiện tham gia giao thông trên tuyến, đồng thời giảm tải rất nhiều cho Quốc lộ 1.
Ngày 1/4, Cục Đường bộ có văn bản thông báo về việc quyết định điều tiết, phân luồng giao thông tại dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Cam Lộ - La Sơn.
Cụ thể, theo phương án điều tiết, phân luồng giao thông mới được phê duyệt, Cục Đường bộ bổ sung các loại xe khách trên 30 chỗ, xe khách giường nằm và xe từ 6 trục trở lên (gồm cả xe thân liền và tổ hợp xe đầu kéo) vào danh sách các loại xe bị cấm di chuyển trên tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn.