Trong bối cảnh hành vi vi phạm pháp luật trong học sinh có chiều hướng tăng, nhiều trường học và lực lượng chức năng đã chuyển mạnh sang cách làm mới, lấy học sinh làm trung tâm, coi truyền thông pháp luật và kỹ năng sống là giải pháp căn cơ để giảm rủi ro, hình thành lối sống lành mạnh ngay từ ghế nhà trường.

Tại Thanh Hóa, sự phối hợp giữa Công an và ngành giáo dục được xem là điểm sáng. Thay vì những buổi nói chuyện dài dòng, khô cứng, các chương trình được thiết kế theo hướng trực quan, dễ nhớ và có tính tương tác cao. Học sinh được khuyến khích đặt câu hỏi, tham gia xử lý tình huống, thực hành kỹ năng phòng tránh rủi ro. Cách làm này giúp thông tin pháp luật trở thành kiến thức đời sống, không còn là nội dung truyền đạt một chiều.

Lực lượng Công an địa phương áp dụng phương châm truyền thông “nhanh chóng, kịp thời, chính xác, đồng bộ, xuyên suốt”. Bên cạnh hình thức gặp gỡ trực tiếp, các kênh mạng xã hội như Facebook, Zalo được dùng để chia sẻ thông tin, cảnh báo tình huống, nhắc nhở học sinh về nguy cơ từ mạng Internet, tệ nạn xã hội hay các thủ đoạn xâm hại trẻ em.

 Ở nhiều xã miền núi, loa truyền thanh cơ sở tiếp tục giữ vai trò quan trọng, đặc biệt với những vùng khó tiếp cận công nghệ.

Một điểm nổi bật là nội dung tuyên truyền được chuẩn hóa theo từng nhóm tuổi. 

W-Thanh hoá .png
Công an tỉnh Thanh Hóa tổ chức tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho các em học sinh.

Với học sinh THCS, bài giảng tập trung vào kỹ năng nhận diện hành vi vi phạm, cách ứng xử khi bị bạo lực học đường, an toàn khi tham gia mạng xã hội, phòng tránh bị lôi kéo vào nhóm có hành vi tiêu cực.

 Với học sinh THPT, nội dung được mở rộng sang kỹ năng tự bảo vệ, thái độ tôn trọng pháp luật, trách nhiệm xã hội và kỹ năng xử lý xung đột.

Tại Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên xã Nông Cống, Công an thị trấn đã lồng ghép trình chiếu video, hình ảnh minh họa các tình huống vi phạm giao thông trong lứa tuổi học sinh. Hơn 600 em tham gia buổi tuyên truyền, nhiều em chủ động trao đổi thắc mắc về lối đi an toàn, cách xử lý tai nạn nhẹ, quy định pháp luật khi điều khiển xe máy điện và xe đạp điện.

Ở xã vùng cao Na Mèo, cán bộ Công an xã đến từng lớp học, từng gia đình để phổ biến quy định pháp luật và kỹ năng phòng ngừa nguy hiểm như bạo lực học đường, ma túy, cạm bẫy lừa đảo qua mạng, xâm hại trẻ em hay nguy cơ mua bán người. Những tờ rơi ngắn gọn, quạt cầm tay in thông điệp pháp luật giúp nội dung đến với học sinh một cách tự nhiên, dễ ghi nhớ.

Xã Định Liên cũ, nay là xã Định Tân có mô hình sáng tạo khi tổ chức ngoại khóa kết hợp tuyên truyền với thực hành kỹ năng. Hơn 600 học sinh được trực tiếp trải nghiệm các bài học về phòng cháy chữa cháy, cứu đuối, sơ cấp cứu, kỹ năng nhận diện thủ đoạn dụ dỗ qua mạng và biện pháp phòng tránh. Sự tương tác trực tiếp tạo hiệu quả vượt trội, giúp các em chuyển từ nghe – hiểu sang ghi nhớ – vận dụng.

Các trường học cũng chủ động đổi mới hình thức giáo dục pháp luật nội bộ. Nhiều trường đưa câu chuyện thực tế vào bài giảng để học sinh phân tích đúng – sai, xây dựng góc truyền thông “An toàn mỗi ngày” tại sân trường, bổ sung hoạt động nhóm về giải quyết xung đột và rèn luyện kỹ năng tự bảo vệ. Tổ tư vấn tâm lý được phát huy vai trò, hỗ trợ kịp thời các trường hợp có dấu hiệu bất ổn, giảm nguy cơ dẫn đến xô xát và hành vi bạo lực.

Ngoài ra, sự phối hợp giữa nhà trường và phụ huynh được siết chặt hơn thông qua ứng dụng sổ liên lạc điện tử, nhóm trao đổi trực tuyến, đường dây nóng tiếp nhận phản ánh về an toàn trường học. Nhiều địa phương yêu cầu trường học rà soát khu vực nguy hiểm như cầu thang, lan can, sân chơi, hệ thống điện, cây xanh lâu năm nhằm loại trừ nguy cơ tai nạn học đường.

Có thể nói, sự vào cuộc của lực lượng công an, nhà trường, chính quyền và phụ huynh đang tạo nên một mạng lưới giáo dục toàn diện, hướng tới mục tiêu xây dựng môi trường học đường an toàn, nhân văn và phù hợp với nhu cầu phát triển của trẻ em hiện nay.