Ngày 25/12, Bộ Y tế tổ chức Hội thảo về triển khai thi hành Nghị quyết 173 của Quốc hội về cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, gọi chung là thuốc lá mới.

Bà Đinh Thị Thu Thủy, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế), cho biết ngày 30/11, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 173/2024/QH15 về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV.

Trong đó, tại điểm 2.2 đối với lĩnh vực y tế có nêu: "Quốc hội thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người từ năm 2025, bảo đảm sức khỏe cộng đồng, trật tự, an toàn xã hội; giao Chính phủ tổ chức thực hiện cụ thể".

thuoc la dien tu (2).png
Thuốc lá điện tử có hại cho sức khỏe. Ảnh: Thạch Thảo.

Sau khi Nghị quyết của Quốc hội được thông qua, Việt Nam đã trở thành quốc gia thứ 6 ở Đông Nam Á cấm thuốc lá thế hệ mới.

Bộ Y tế đã có tờ trình Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ xin ý kiến chỉ đạo đối với 2 nội dung.

Cụ thể, Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức có liên quan dự thảo Kế hoạch của Chính phủ triển khai thực hiện liên quan đến thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người từ năm 2025, bảo đảm sức khỏe cộng đồng, trật tự, an toàn xã hội thực hiện. Bà Thủy cho biết, kế hoạch này dự kiến trình Thủ tướng Chính phủ ban hành chậm nhất vào quý 1/2025.

Ngoài ra, Bộ Y tế sẽ xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 117 ngày 28/9/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Trong đó, dự kiến bổ sung hành vi "chứa chấp", "sử dụng" thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người. Đồng thời, bổ sung thẩm quyền xử phạt hành vi này theo trình tự thủ tục rút gọn.

Theo đại diện Vụ Pháp chế, hiện nay pháp luật đã quy định xử phạt hành chính và hình sự rõ ràng việc sản xuất, chứa chấp và vận chuyển hàng cấm. Cụ thể, Điều 190 Bộ Luật Hình sự quy định về tội sản xuất, buôn bán hàng cấm, với mức phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 1 đến 5 năm. Điều 191 quy định về tội tàng trữ, vận chuyển hàng cấm, với mức phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

Tuy nhiên, hiện nay chưa có quy định pháp luật cũng như chế tài xử lý đối với hành vi sử dụng hàng cấm trong đó có hành vi sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Ông Nguyễn Tuấn Lâm, Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam, cho rằng để việc thực hiện Nghị quyết 173 hiệu quả, Việt Nam cần tập trung vào ngăn chặn nguồn cung, ngăn việc nhập lậu, buôn bán và quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; tăng cường ngăn chặn tại các cửa khẩu cũng như tại các điểm bán.

Mức phạt với các hành vi vi phạm cần đủ cao, có tính răn đe; cần tập trung nhiều cho việc ngăn chặn buôn bán và quảng cáo trên mạng; có chiến dịch ra quân và duy trình mạnh mẽ, giống như quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm và cấm uống rượu lái xe; kết hợp truyền thông nâng cao nhận thức, và sự vào cuộc đa ngành.