Con đường quanh co dẫn về xã Thanh Nưa, tỉnh Điện Biên vang tiếng cười nói của bà con đồng bào hòa cùng tiếng máy trộn bê tông, xen lẫn nhịp cuốc, nhịp xẻng rộn rã khắp bản làng. Ở nơi từng là vùng đất gian khó, hình ảnh người dân cùng chính quyền giám sát, thi công công trình nông thôn mới đã trở thành biểu tượng đẹp của tinh thần dân chủ, đoàn kết và trách nhiệm cộng đồng.
Điện Biên – vùng đất địa đầu Tổ quốc, địa hình chia cắt, giao thông đi lại gian nan, đời sống người dân còn nhiều khó khăn. Nhờ phát huy vai trò giám sát của cộng đồng, phong trào xây dựng nông thôn mới nơi đây đã lan tỏa đến từng thôn bản, từng nếp nhà, khơi dậy khát vọng đổi thay nơi rẻo cao Tây Bắc.

Trong những năm qua, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp tỉnh Điện Biên cùng các tổ chức chính trị - xã hội đã triển khai sâu rộng hoạt động giám sát, phản biện xã hội trong xây dựng nông thôn mới. Từ việc theo dõi chất lượng công trình, tiến độ thực hiện các tiêu chí, đến công khai nguồn vốn và sự tham gia của người dân – mọi bước đi đều được giám sát kỹ lưỡng, dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra.
Ông Lò Văn Cường, Trưởng ban Công tác Mặt trận bản Phiêng Ban, xã Nà Tấu nói trong niềm tự hào: “Giờ đây bà con được tham gia giám sát công trình từ khi khởi công đến khi bàn giao, nên công trình nào cũng đảm bảo chất lượng, ai cũng thấy phần trách nhiệm của mình trong đó.”
Từ những buổi họp bản bàn chuyện xây dựng đường, đến những ngày bà con cùng nhau đổ bê tông, trồng hoa hai bên lối đi, tinh thần “việc gì của làng, dân cùng làm, cùng giám sát” đã trở thành nét đẹp mới. Kết quả thể hiện rõ rệt: 45/115 xã của tỉnh đã đạt chuẩn nông thôn mới; nhiều xã vùng sâu, vùng xa đã hoàn thành tiêu chí về hạ tầng và thu nhập; thu nhập bình quân khu vực nông thôn đạt 32,5 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh.
Các tổ giám sát cộng đồng không dừng lại ở việc theo dõi công trình, mà còn đồng hành trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, hướng dẫn bà con áp dụng tiến bộ kỹ thuật, nhân rộng mô hình kinh tế hiệu quả. Ở các xã Chiềng Sơ, Háng Lìa, Keo Lôm, Luân Giới, Mường Luân, Na Son, Nong U, Phì Nhừ, Phình Giàng, Pú Hồng, Pu Nhi, Tìa Dình, Xa Dung, hàng trăm hộ dân đã được hỗ trợ phát triển trồng cây ăn quả, nuôi bò sinh sản, chăn nuôi gia cầm theo hướng an toàn sinh học.
Giám sát cộng đồng đã trở thành “chìa khóa” để khơi dậy tinh thần tự quản, đoàn kết và trách nhiệm chung. Nhiều bản làng tự huy động công sức, vật liệu, góp hàng nghìn ngày công để làm đường nội thôn, xây nhà văn hóa, chỉnh trang cảnh quan xanh - sạch - đẹp. Mô hình “Tuyến đường nở hoa”, “Bản sáng - xanh - sạch - đẹp” lan tỏa khắp nơi, trở thành niềm tự hào trong mỗi người dân.
Hướng tới giai đoạn 2025 - 2030, Điện Biên tiếp tục đẩy mạnh Chương trình xây dựng nông thôn mới gắn với chuyển đổi số với mục tiêu là hình thành các xã nông thôn mới kiểu mẫu, nơi người dân thực sự làm chủ, đồng hành và hưởng thụ thành quả. Các cơ chế phản hồi nhanh, ứng dụng công nghệ số vào giám sát công trình, theo dõi tiến độ và chất lượng hạ tầng sẽ được triển khai, giúp hoạt động giám sát minh bạch, hiệu quả và kịp thời hơn.