Sáng 6/4, đại biểu Quốc hội chuyên trách thảo luận một số vấn lớn về Dự thảo Luật Giá (sửa đổi), trong đó vấn đề Quỹ bình ổn giá xăng dầu tiếp tục được các đại biểu quan tâm.
Báo cáo tại hội nghị, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Thị Phú Hà cho hay, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách và cơ quan soạn thảo cho rằng, trong điều kiện hiện nay nên duy trì Quỹ bình ổn xăng dầu.
Trường hợp vẫn giữ Quỹ bình ổn giá xăng dầu, Thường trực Ủy ban Tài chính ngân sách đề nghị trong quản lý, điều hành, sử dụng quỹ này, Chính phủ cần bảo đảm tính công khai, minh bạch, hiệu quả.
“Quỹ bình ổn giá xăng dầu hiện vẫn được để tại các doanh nghiệp. Vì vậy, Chính phủ cần nghiên cứu để có phương án quản lý phù hợp hơn, bảo đảm rõ ràng về thực trạng nguồn, việc sử dụng quỹ”, bà Hà nêu.
Nêu ý kiến tại hội nghị, đại biểu Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) cho rằng, quy định Quỹ bình ổn giá trong dự luật là cần thiết, nhưng cần nêu rõ hơn cơ chế vận hành, quản lý để công khai, minh bạch và hài hoà lợi ích Nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Bởi theo ông Hạ, việc sử dụng, trích lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu vừa qua nhiều bất cập.
Theo đại biểu đoàn Quảng Nam, đây là quỹ ngoài ngân sách, được hình thành từ tiền trích trên mỗi lít xăng dầu người dân mua, nhưng doanh nghiệp lập, sử dụng lại theo quyết định của cơ quan quản lý Nhà nước - Bộ Công Thương, nên trong nhiều trường hợp khiến giá tăng nhanh, giảm chậm so với thế giới.
“Doanh nghiệp đang quản lý quỹ không công khai, minh bạch. Thậm chí doanh nghiệp cũng kêu khổ, lúc giá lên cao quá mà khoản quỹ trích đã hết rồi thì họ cũng than trời. Nhà nước nên can thiệp bằng chính sách và dự trữ xăng dầu”, đại biểu Tạ Văn Hạ góp ý.
Quản lý Quỹ công khai, minh bạch
Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) đồng ý quy định mặt hàng bình ổn giá trong Luật Giá. Theo ông, điều này tạo công khai, minh bạch, tránh lạm dụng mở rộng phạm vi mặt hàng thuộc diện bình ổn giá, hạn chế sự can thiệp của cơ quan quản lý nhà nước.
Để đảm bảo khách quan, theo đại biểu đoàn Đồng Tháp, việc thêm, bớt mặt hàng trong danh mục hàng hóa bình ổn giá nên giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định.
Ông Phạm Văn Hoà cũng tán thành việc duy trì Quỹ bình ổn giá trong dự luật. Nhưng theo đại biểu, cần hoàn thiện cơ chế quản lý, nhất là nguồn hình thành quỹ, thời gian hoạt động quỹ, giao Chính phủ quyết định để đảm bảo công khai, minh bạch.
“Quỹ này Nhà nước quản lý, có thể lấy từ nguồn ngân sách, để khi có đột biến thì dùng quỹ này can thiệp thị trường, hạn chế thấp nhất vận động doanh nghiệp, người dân tham gia”, theo ông Hòa.
Đề cập đến Quỹ bình ổn giá xăng dầu, đại biểu Hòa thấy, khi thị trường biến động đã sử dụng quỹ này để điều tiết, hạn chế giá xăng dầu tăng quá cao.
“Nhưng quỹ này hiện giao doanh nghiệp quản lý là không hợp lý”, ông Hoà nói và đề nghị giao Bộ Tài Chính quản lý, bởi Quỹ bình ổn giá xăng dầu từ tiền đóng góp của người dân, doanh nghiệp lại dùng tiền vào mục đích khác là “không công bằng”.
Với tình hình của Việt Nam hiện nay, ông Hòa đồng ý vẫn cần Quỹ bình ổn giá xăng dầu, nhưng Chính phủ cần có lộ trình về sự tồn tại quỹ này.
“Không nên duy trì mãi Quỹ bình ổn giá xăng dầu vì không hợp lý, không công bằng”, đại biểu Phạm Văn Hòa nhấn mạnh.