- Tằm sống, đuông dừa, sâu chít, sâu măng,... nhiều loại sâu chỉ nhìn thôi đã thấy hãi, nhưng chúng lại trở thành đặc sản, thành món tẩm bổ với nhiều người.
Săn mua sâu tằm tươi sống lúc nhúc
Trước kia, mọi người thường chỉ ăn nhộng tằm. Nhưng hiện nay, tằm tươi sống đang được người dân Hà thành mua về chế biến thành đủ món. Chúng được săn mua vì được quảng cáo như một loại thực phẩm siêu chức năng, thậm chí tốt hơn cả sâm nhung, ăn lại có vị bùi, béo ngậy và thơm ngon.
Vì thế, người nuôi cũng chuyển sang nuôi tằm làm thực phẩm nhiều hơn. Song, mua được tằm tươi sống không hề dễ, khách thường phải đặt trước vì tằm chín theo lứa.
Những con tằm tươi sống được người dân Hà thành mua về chế biến |
Một đầu mối bán tằm tươi ở Yên Phong (Bắc Ninh), cho hay, tằm tươi gần đây được mọi người mua về chế biến nhiều hơn cả nhộng tằm. Giá bán tằm dao động ở mức 150.000-200.000 đồng/kg, tùy loại.
Đuông dừa: Đặc sản khó xơi
Đuông dừa (sâu dừa) được biết đến là một món đặc sản phía Nam. Đây là ấu trùng dạng sâu của bọ kiến dương. Dù đuông đục khoét là hỏng dừa nhưng ăn lại rất ngon và lại là đặc sản độc đáo có một không hai ở những xứ dừa ĐBSCL.
Đuông chấm nước mắm ăn sống là một trong những món ăn từ đuông được ưa chuộng nhất. |
Tuy vậy, không phải ai cũng dám thử món đặc sản này vì đuông có hình dạng giống con sâu non, thân mềm nhũn, màu trắng sữa, di chuyển bằng cách trườn tới trườn lui, có thể khiến người ta khóc thét khi lần đầu nhìn thấy.
Đuông dừa được chế biến thành nhiều món đa dạng, như đuông nướng, đuông chiên bơ, đuông hấp nước dừa, đuông nấu cháo,... Món ăn phổ biến nhất là... đuông chấm nước mắm ăn sống.
Vì là món ăn ngon, được nhiều người ưa chuộng nên ngày nay, không ít hộ dân tìm cách nuôi đuông dừa để bán kiếm lời. Nhưng đây vẫn là loại sinh vật gây hại nên đã bị cấm nhân, nuôi đuông dừa dưới mọi hình thức.
Quý bà săn sâu chít về chiều chồng
Sâu chít là niềm tự hào về đặc sản đặc biệt của người dân Tây Bắc. Loại sâu này vừa có thể làm thực phẩm vừa là vị thuốc có nhiều công dụng quý. Được cho là “đông trùng hạ thảo (một loại dược liệu quý của Trung Quốc), sâu chít được cho là cực tốt cho cánh mày râu. Loại sâu này đang được nhiều người thích thú, lùng mua.
Sâu chít ngâm rượu được nhiều quý ông ưa dùng. |
Thực chất, sâu chít là loại côn trùng sống trong thân cây chít. Để biết cây nào có sâu chít, người ta chọn những cây có dấu hiệu bệnh, không thể ra hoa. Cây này đã bị ấu trùng ký sinh. Người ta sẽ chẻ đôi ngọn để moi sâu ra, thả vào chậu rượu nhạt để sâu không bị biến chất. Những con sâu chít tươi rói có màu trắng sữa, căng mọng, có thể nhìn thấu.
Cách sử dụng phổ biến nhất của sâu chít là ngâm rượu, ngoài ra còn có thể sao khô, nấu cháo.
Sâu măng thành đặc sản
Sâu măng (sâu tre) là loại sâu sống trên cây măng và là đặc sản của người dân ở những vùng núi như Sơn La, Mường Lát (Thanh Hoá). Sâu măng to bằng đầu đũa, dài cỡ 2 đốt ngón tay.
Sâu măng gần giống với sâu chít, nhưng mọi người thường mua về chế biến chứ không ngâm rượu. Món ngon nhất, đơn giản và hấp dẫn là sâu măng xào lá chanh. Giá bán sâu măng ngay tại thị trấn Mường Lát có giá từ 150.000-200.000 đồng/kg. Về đến Hà Nội, giá sâu măng có thể lên tới nửa triệu/kg.
Sâu măng là món ăn khoái khẩu được người Hà Nội lùng mua. |
Trước đây, sâu măng được bà con mang về làm thức ăn cho gia đình. Nhưng giờ nhu cầu mua sâu măng của người dân thành thị tăng lên, sâu măng được bán cho các nhà hàng, quán ăn làm món đặc sản khá nhiều.
Sâu cát: Mì chính của nhà giàu
Gọi là sâu cát vì nó thường sống sâu trong cát và có hình dáng giống với loài giun. Nó còn có tên gọi là trùn biển, sá sùng. Sâu cát được tìm thấy nhiều ở vùng bờ biển Quảng Ninh, nhất là các xã Minh Châu, Quan Lạn.
Muốn bắt được sá sùng, ngư dân phải ra biển thật sớm, rồi lần theo hàng triệu vết bò ngoằn ngoèn đến hang và đào đào sâu từ 10-20 cm là có (gần trưa có lúc phải đào sâu tới 60-70 cm). Khi còn sống, trùn biển màu nâu đỏ có ánh bạc; con to dài khoảng 4 tấc, con nhỏ dài hơn 2 tấc; trên thân có nhiều bó cơ nên di chuyển linh hoạt.
Sá sùng là một trong những hải sản quý hiếm. |
Khi còn tươi, sá sùng giống con giun, có độ dài khoảng 5-10cm, cá biệt có con dài 15-40cm. 1kg sá sùng tươi có giá 200.000 đồng, loại khô lên tới 4 triệu đồng/kg. Sá sùng đắt đỏ bởi có hàm lượng dinh dưỡng cao, có thể dùng để chữa nhiều bệnh, đặc biệt được quý ông sử dụng như thần dược tăng cường sinh lực.
Xưa kia, sá sùng là một trong những hải sản quý hiếm, thường được dùng làm cống vật cho vua, quan. Ngoài ra, chỉ những người giàu có mới có điều kiện sử dụng.
Trong chế biến món ăn, sá sùng được xem như loại mì chính đặc biệt. Nó có mặt trong nồi nước dùng của món phở truyền thống Hà Nội và Nam Định cho ra hương vị đặc biệt. Sá sùng tươi được dùng để nấu canh, xào với tỏi tươi hay rang chấm với tương ớt.
Hạnh Nguyên (Tổng hợp)