Lãi suất giảm trên diện rộng
Trong 3 tháng liên tục, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có 3 lần giảm lãi suất. Với lãi suất tái chiết khấu giảm tổng cộng 100 điểm phần trăm (từ 4,5%/năm xuống 3,5%/năm). Lãi suất tái cấp vốn giảm từ 6% xuống 5%.
Lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN đối với TCTD giảm từ 7% xuống 5,5%. Trần lãi suất tiền gửi kỳ hạn 1 tháng đến dưới 6 tháng giảm từ 6% xuống 5%/năm.
Tính đến đầu tháng 6, lãi suất tiền gửi tiết kiệm cá nhân tại các ngân hàng đồng loạt giảm mạnh.
Theo Chứng khoán VNDirect, lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại đã giảm 30-40 điểm cơ bản trong tháng 5/2023. Hiện lãi suất dao động từ 6,6%/năm đến 8,2%/năm. VNDirect kỳ vọng, lãi suất tiền gửi bình quân kỳ hạn 12 tháng giảm xuống 6,5%/năm trong năm nay.
Nguyên nhân bởi nhu cầu tín dụng yếu, do tăng trưởng kinh tế chậm lại. Thị trường bất động sản ảm đạm. Chính phủ đẩy mạnh đầu tư công, từ đó bơm thêm tiền vào nền kinh tế. NHNN vẫn còn dư địa để giảm lãi suất điều hành.
Trên thực tế, nhiều ngân hàng đã giảm mạnh lãi suất. Tính tới 9/6, lãi suất huy động kỳ hạn dưới 6 tháng ở hầu hết các ngân hàng về ngưỡng 4,4%-5%/năm. Kỳ hạn 6-9 tháng còn khoảng 6,6%-7,8%/năm và kỳ hạn 12 tháng và trên 12 tháng quanh ngưỡng 6,6-8,2%/năm.
Ở nhóm ngân hàng quốc doanh/nguồn gốc quốc doanh, lãi suất kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng xuống còn 4,1-4,6%/năm; lãi suất kỳ hạn 6 tháng chỉ còn 5,5%/năm. Trong khi các mức lãi suất kỳ hạn dài từ 12 tháng trở lên đều được điều chỉnh còn 6,8%/năm.
Trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất cho vay qua đêm giảm mạnh, từ mức gần 6,3% hồi cuối tháng 4 xuống mức 3-,35%/năm như hiện tại và thấp hơn rất nhiều mức đỉnh 8,44% ghi nhận hồi đầu tháng 10/2022.
Theo Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), vẫn có khả năng có thêm một đợt giảm lãi suất 50-100 điểm cơ bản trong quý III/2023, đưa lãi suất điều hành về gần mức trước đợt tăng mạnh vào tháng 10 năm ngoái. Điều này đồng nghĩa NHNN có thể đi thêm một bước nữa, dùng công cụ lãi suất điều hành để tạo áp lực giúp mặt bằng lãi suất trong nền kinh tế giảm thêm.
Theo Chứng khoán ACB (ACBS), trong tháng 5, NHNN đã bơm ròng 104.000 tỷ đồng ra thị trường chủ yếu thông qua tín phiếu đáo hạn. Bên cạnh đó, NHNN tiếp tục bơm đồng VND ra thị trường bằng việc mua đồng USD.
Ước tính NHNN đã bơm khoảng 140.000 tỷ đồng trong 5 tháng đầu năm thông qua mua ngoại tệ để ổn định thanh khoản thị trường, bổ sung dự trữ ngoại hối và kéo lãi suất đi xuống để hỗ trợ doanh nghiệp.
Hồi cuối tháng 5, Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà cho biết, tiếp tục khuyến khích các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí, giảm mặt bằng lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh. NHNN tiếp tục điều hành tăng trưởng tín dụng theo chỉ tiêu định hướng 14 - 15% cả năm 2023 (hết tháng 5 đạt khoảng 3,17%).
Ngắn hạn chưa có kênh nào hơn chứng khoán?
Trong tuần 5-9/6, thị trường chứng khoán tiếp tục diễn biến tích cực với 4 phiên tăng và 1 phiên giảm. Vào đầu tuần, tâm lý hứng khởi đã giúp chỉ số VN-Index tăng mạnh, vượt qua ngưỡng kháng cự tâm lý 1.100 điểm.
Thị trường rung lắc vào ngày Thứ Năm do áp lực chốt lời gia tăng. Tuy vậy, lực cầu chờ mua giá thấp đã được kích hoạt trong phiên ngày Thứ Sáu và giúp chỉ số VN-Inndex chung cuộc cả tuần tăng 1,5% lên 1.107,5 điểm.
Thanh khoản tăng mạnh với giá trị giao dịch bình quân của 3 sàn đạt 21.265 tỷ đồng, tăng gần 15% so với tuần trước.
Như vậy, dòng tiền tỷ USD đã quay lại thị trường chứng khoán.
Động lực tăng điểm của thị trường tuần qua đến từ nhóm ngành bất động sản như Vinhomes (tăng 3,9%), Novaland (+5,4%) và Phát Đạt (+13,0%). Nhóm cổ phiếu chứng khoán tiếp tục diễn biến tích cực, được dẫn dắt bởi đà tăng của SSI (+4,8%) và VND (+3,6%).
Theo ông Bùi Tiến Đức, Trưởng phòng Môi giới của Chứng khoán Mirae Asset, dòng tiền vào thị trường một phần nhờ lãi suất rẻ. Nhưng hiện thị trường phục hồi dựa trên kỳ vọng trong tương lai chứ chưa diễn ra trên thực tế.
Ông Nguyễn Nhật Khánh, một chuyên gia đến từ Mirae Asset cho rằng, triển vọng còn chưa rõ ràng. Nhưng về ngắn hạn, chưa có kênh đầu tư nào hấp dẫn hơn chứng khoán.
Theo ACBS, việc hệ thống ngân hàng hạ lãi suất tác động tích cực đến thị trường chứng khoán. Các điều kiện chung của nền kinh tế vẫn ổn định với lãi suất và tỷ giá hối đoái ổn định, lạm phát chậm lại và duy trì dưới ngưỡng mục tiêu của Chính phủ. Cơ quan quản lý nỗ lực cắt giảm lãi suất. So với các thị trường khác, định giá của VN-Index được xem đủ hấp dẫn để nhà đầu tư tích lũy cổ phiếu ở mức giá hợp lý.
Việc NHNN hạ lãi suất cơ bản ba lần kể từ đầu năm có thể tạo hiệu ứng tích cực cho thị trường chứng khoán nhờ kỳ vọng dòng tiền nhàn rỗi sẽ chuyển dịch sang thị trường chứng khoán khi lãi suất huy động giảm, lãi suất thấp cũng có thể cải thiện lợi nhuận của các công ty sử dụng nhiều nợ và thúc đẩy việc mở rộng kinh doanh nhờ tăng cường vay vốn để nắm bắt cơ hội trong bối cảnh nhu cầu yếu từ cả thị trường bên trong và bên ngoài.