Mới đây, trên địa bàn tỉnh Yên Bái xảy ra vụ rò rỉ dẫn đến nổ khí bình gas, lửa cháy lan khiến 4 người trong một gia đình bị bỏng nặng, phải vào viện cấp cứu. Trong đó, một cháu gái 7 tuổi bị nặng phải chuyển tuyến lên Bệnh viện Bỏng Quốc gia điều trị.

Cụ thể, trưa 17/5, gia đình ông Lù A Chơ (SN 1969, ở bản Khao Mang, xã Khao Mang, huyện Mù Cang Chải) làm cơm để lo đám hiếu. Do bất cẩn quên khóa chốt an toàn khiến bình gas bị hở, bén lửa sang bếp ăn gần đó khiến nổ khí bình gas.

Hậu quả, ông Lù A Chơ, bà Giàng Thị Của (SN 1973), anh Phàng A Tỉnh (SN 1998) và cháu Lù Thị Phềnh (SN 2017, đều ở bản Khao Mang) bị bỏng nặng.

Trước đó, trên cả nước đã có nhiều vụ cháy, nổ xảy ra trong quá trình người dân sử dụng gas để đun nấu.

Theo Cục Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ (Bộ Công an), có nhiều nguy cơ gây cháy, nổ trong sử dụng gas tại hộ gia đình.

Điển hình trong số đó là những sơ xuất của người dân: Nơi bảo quản, sử dụng gas được bố trí liền kề với nơi có nguồn lửa, nguồn nhiệt; không thường xuyên thực hiện chế độ vệ sinh hệ thống, gas thoát ra tích tụ lâu ngày thành hỗn hợp nguy hiểm cháy, nổ.

Trong quá trình đun nấu, không trông coi để tắt lửa ở bếp trong khi van xả khí vẫn mở; đang đun nấu thay bình gas mà không tắt lửa ở bếp; đun nóng dầu ăn, mỡ để xào, rán bùng cháy gây cháy lan.

Không thường xuyên vệ sinh bếp; đặt bếp gần vật cháy, lửa từ bếp bén cháy gây ra cháy lan, nổ bình; để các vật cháy sát với bếp hoặc đặt chồng lên kiềng bếp vừa đun nấu xong.

Bên cạnh đó, nguy cơ cháy, nổ tới từ các thiết bị không đảm bảo an toàn: Bếp đun, dây dẫn, van xả khí, bình gas không đảm bảo tiêu chuẩn an toàn PCCC. Các khớp nối liên kết giữa bếp, dây dẫn, van xả khí không kín, dây dẫn gas bị chuột cắn, gas thoát ra ngoài tạo thành hỗn hợp cháy, nổ, khi gặp nguồn nhiệt sẽ bắt cháy, nổ. Bình gas được san nạp lại trái phép không đảm bảo tiêu chuẩn an toàn PCCC.

w chay nha xuong00 10 44 21still001 copy 1 392.jpg
 Hình ảnh hiện trường vụ cháy cơ sở sang chiết gas trái phép ở Hà Nội vào tháng 3/2024.

Các biện pháp phòng cháy 

Để phòng cháy, nổ trong bảo quản và sử dụng gas, các hộ gia đình cần tự tìm hiểu, học tập để nắm vững kiến thức PCCC, tính chất nguy hiểm cháy, nổ của gas. Niêm yết quy trình sử dụng bếp gas và thực hiện đúng quy trình; nắm vững và thực hiện đúng quy trình xử lý gas bị rò rỉ; quy trình xử lý sự cố cháy, nổ gas.

Đồng thời, trang bị sẵn các dụng cụ chữa cháy cần thiết như chăn chiên hoặc bao tải, bình chữa cháy xách tay...

Người dân cần bố trí nơi đun nấu là phòng bếp riêng, được ngăn cách với các phòng khác bằng vật liệu không cháy. Phòng bếp có cửa đi, cửa sổ và cửa thông gió. Khoang đặt bình gas được ngăn cách với vị trí đặt bếp bằng vật liệu không cháy.

Bình gas được đặt trên nền nhà bằng phẳng vững chắc, có tường ngăn cách chống va đập làm đổ, xê dịch bình, hỏng hoặc tuột van xả khí. Đặc biệt, mỗi bếp đun chỉ bố trí 1 bình loại 12kg hoặc 13kg gas; không để bình dự trữ hoặc vỏ bình trong bếp đun.

Đối với bếp gas, cần trang bị bếp đun đảm bảo chất lượng, tiêu chuẩn an toàn PCCC; van xả khi phải tự động đóng trường hợp lửa ở bếp bị tắt, công tắc bếp vẫn mở; dây dẫn gas chắc chắn, đảm bảo kín. Các khớp nối liên kết giữa bếp, dây dẫn, van xả và bình gas phải được lắp đặt đúng kỹ thuật, chắc chắn và đảm bảo độ kín chống rò rỉ gas. Dây dẫn gas được lắp đặt ở vị trí tránh tiếp xúc với nhiệt độ cao, có lớp bảo vệ để chống chuột cắn.

Xử trí khi xảy ra cháy, nổ gas

Theo Cục Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ, khi xảy ra cháy, người dân ngay lập tức phải báo động cho mọi người biết, đồng thời báo cho lực lượng cảnh sát PCCC qua số 114.

Đồng thời, nhanh chóng sử dụng các phương tiện chữa cháy ban đầu, hiệu quả nhất là sử dụng bình chữa cháy xách tay phun vào đám cháy, phun trực tiếp vào khu vực gốc lửa là khu vực cổ bình gas, sau khi dập tắt đám cháy cần vặn van khóa cổ bình gas.

Trường hợp cháy chảo dầu, mỡ khi đun nấu, tuyệt đối không được sử dụng nước để chữa cháy chảo dầu mỡ, vì sẽ gây bùng cháy lớn, nguy hiểm đến tính mạng và cháy lan ra toàn bộ căn phòng.

Nếu khí gas rò rỉ qua van bình gas bị bắt cháy, phải lập tức đóng van khóa cổ bình gas, nếu có thể thì di chuyển các bình gas ra nơi an toàn.

Thao tác xử lý khi phát hiện rò rỉ gas

Tắt ngay bếp và các ngồn lửa khác xung quanh khu vực đặt bình. Chú ý không đóng hoặc ngắt các công tắc, thiết bị điện để tránh phát sinh tia lửa. Đóng ngay van bình gas.

Thông gió để phát tán làm giảm nồng độ hơi gas. Có thể bằng việc mở các cửa, thông gió nhân tạo an toàn hoặc sử dụng bình khí CO2, N2 để làm loãng. Tìm chỗ rò bằng cách dùng nước xà phòng (cấm dùng lửa).

Bịt chặt chỗ rò, có thể bằng cách trát xà phòng vào chỗ rò sau đó quấn băng keo, hoặc dùng dây cao su buộc chặt lại.

Nếu không khắc phục được rò rỉ cần mang ngay bình ra nơi trống, thoáng gió, xa cống rãnh, xa nguồn lửa và khu dân cư.