- Hãy tự vấn lương tâm xem: khi thấy mọi thứ để hớ hênh, có khi nào ta đã trót nhón tay?

Ngày ở Đức, tôi đi chợ. Mỗi khi mua đầy ắp túi mà còn cần mua thêm, tôi kéo túi đặt ở cổng chợ. Dù đi đến 1-2 tiếng đồng hồ, quay lại, chiếc túi vẫn còn nguyên. Điều này nếu ở Việt Nam thì sẽ ra sao? Tôi chắc mọi người đều có câu trả lời.

{keywords}
(Ảnh minh họa).

Nhiều bài viết đã mổ xẻ vấn đề và đổ lỗi cho giáo dục. Cũng có người tự bao biện là ở đâu cũng có ăn cắp vặt, hải quan Singapore thật tệ. Nhưng tự chúng ta trong lòng tự biết, có phải chúng ta bị oan? Có phải 100% lỗi là từ nhà trường?

Hôm qua nghe chuyện 1 kẻ trộm bị vây đuổi chui xuống sông Tô Lịch, nhiều người bình luận là tội nghiệp kẻ trộm, bần cùng lắm mới phải làm thế. Chỉ nghe câu nói này là chúng ta đã thấy lỗi không phải do mình giáo dục rồi.

Giáo dục có lỗi, chắc chắn thế. Trong nhà trường, môn đạo đức bị coi rất nhẹ. Học mà không thi. Cứ học sinh giỏi là hạnh kiểm tốt thì chuyện Nguyễn Đức Nghĩa học giỏi cắt đầu bạn gái tất yếu xảy ra.

Nhưng chúng ta, những người làm cha mẹ hãy tự hỏi mình mấy câu này xem:

1. Thái độ của chúng ta khi nghe về chuyện ăn trộm là gì? Lắc đầu, nói xấu om lên, thở dài kêu ca bản tính người Việt hay quay lại răn đe con cái?

2. Hãy tự vấn lương tâm xem: khi thấy mọi thứ để hớ hênh, có khi nào ta đã trót nhón tay? Có lúc nào ta tiện tay lấy mấy thứ ở cơ quan về dùng ké?

3. Có khi nào con mang đồ "nhặt được" về, ta vui mừng hớn hở? Còn khi con không dám mang về, ta mắng nó là ngu?

4. Khi ta sai, ta đã tìm đủ lý do để biện minh? Và ta thích nhất là hoàn cảnh?

5. Ta đã có ý nghĩ là nếu bần cùng quá thì.... cũng được?

6. Không giáo dục con tuyệt đối không dùng đồ của người khác mà nghĩ: lớn lên kiểu gì nó cũng biết.

....

Con trẻ học dễ nhất là qua thái độ. Nếu cha mẹ con không thể rạch ròi được việc đúng sai trong chuyện này thì lúc nào đó con bị tóm chắc cũng không đáng ngạc nhiên. Đừng đổ lỗi nữa, đừng bao biện nữa, hãy suy nghĩ và hành động đi các cha mẹ.

TS. Vũ Thu Hương (Giảng viên khoa Giáo dục Tiểu học, Đại học sư phạm Hà Nội)