Theo quy định tại khoản 1, điều 60 Luật BHXH 2014 và khoản 1, điều 1 Nghị quyết 95/2013/QH13, người lao động (NLĐ) được BHXH 1 lần nếu thuộc một trong các trường hợp: Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH, trong đó, tuổi nghỉ hưu của NLĐ là:
- Đủ 60 tuổi đối với nam, đủ 55 tuổi đối với nữ; Đủ 55 - 60 tuổi đối với nam, đủ 50 - 55 tuổi đối với nữ và có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc có đủ 15 năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên; Đủ 50 - 55 tuổi và có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên mà trong đó có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò; Bất cứ độ tuổi nào khi bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp.
- Lao động nữ hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn đủ 55 tuổi mà khi nghỉ việc chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện. Ra nước ngoài để định cư. Mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế. Công an, bộ đội khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu. Sau 1 năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
Trường hợp người lao động tham gia BHXH tự nguyện sau 1 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH khi có yêu cầu thì cũng được nhận BHXH 1 lần |
Trong những trường hợp này, nếu có yêu cầu, NLĐ tham gia BHXH bắt buộc sẽ được giải quyết chế độ BHXH 1 lần.
Khoản 1, điều 77 Luật BHXH hiện hành nêu rõ, NLĐ tham gia BHXH tự nguyện mà có yêu cầu thì được hưởng BHXH 1 lần nếu thuộc trường hợp: Đủ 60 tuổi đối với nam, đủ 55 tuổi đối với nữ nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia BHXH. Ra nước ngoài để định cư. Đang mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
Ngoài ra, khoản 1, điều 1 Nghị quyết 95/2013/QH13 còn đề cập tới trường hợp NLĐ tham gia BHXH tự nguyện sau 1 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH khi có yêu cầu thì cũng được nhận BHXH 1 lần.
Có thể thấy, pháp luật hiện hành không có bất cứ sự phân biệt nào giữa người tham gia BHXH bắt buộc và người tham gia BHXH tự nguyện trong việc hưởng BHXH 1 lần. Nếu có yêu cầu và đủ điều kiện theo luật định thì đều được giải quyết.
(Theo NLĐ)