Chiều 4/8, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Bộ TN&MT phối hợp tổ chức hội thảo lấy ý kiến về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Thủ tục về đất đai phức tạp, tạo ra chi phí lớn

"Sửa Luật Đất đai là vấn đề khó, phức tạp nhạy cảm, nhưng không thể không làm”, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công phát biểu.

Ông Công cho biết, phản ánh của doanh nghiệp đến VCCI cho thấy thủ tục về đất đai và liên quan đến đất đai hiện nay rất phức tạp, tạo ra chi phí lớn của doanh nghiệp.

Theo khảo sát của VCCI, thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai là một trong các cản trở doanh nghiệp tiếp cận đất đai, bên cạnh giá đất tăng nhanh.

Ông Phạm Tấn Công nêu thực tế, mâu thuẫn, chồng chéo trong quy định về đất đai đã làm tăng chi phí của doanh nghiệp, làm đình trệ nhiều dự án.

Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà và Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công tại hội thảo.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường Trần Hồng Hà khẳng định, mục tiêu sửa đổi Luật Đất đai lần này nhằm thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các quan điểm, chủ trương của Đảng về quản lý và sử dụng đất đai.

“Cái gì thực tiễn đã chứng minh là đúng, thực tiễn đã đi trước, cuộc sống đã đi trước thì lần này đặt ra để cùng nhau giải quyết, những vấn đề lịch sử để lại thì lần này phải giải quyết được. Thực tiễn là hết sức quan trọng”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Từ mục tiêu này, ông bày tỏ mong muốn được nghe ý kiến các chuyên gia, doanh nhân để trả lời thật tốt các câu hỏi làm thế nào để giá đất sát giá thị trường, làm sao để chuyển trọng tâm từ quản lý bằng các công cụ hành chính sang sử dụng hiệu quả các công cụ kinh tế vẫn đảm bảo hài hoà lợi ích của Nhà nước, người dân và doanh nghiệp.

Nhiều bất cập ở Luật Đất đai 2013

Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai Lê Thanh Khuyến thừa nhận, sau 8 năm thực thi, luật Đất đai 2013 chưa giải quyết được các vấn đề: Giá đất chưa phản ánh đúng thực tế thị trường; thu hồi đất, bồi thường tái định cư chưa đảm bảo hài hoà lợi ích các bên; tranh chấp, khiếu nại, tố cáo, vi phạm pháp luật đất đai còn phức tạp, thị trường bất động sản phát triển thiếu ổn định, chưa minh bạch, tiềm ẩn rủi ro; tài chính đất đai chưa thực sự khuyến khích sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả…

Dự thảo luật Đất đai sửa đổi gồm 237 điều (giữ nguyên 48 điều; sửa đổi, bổ sung 153 điều; bổ sung mới 36 điều và bãi bỏ 8 điều). Về cơ bản sắp xếp như luật Đất đai 2013 nhưng tăng thêm 2 chương về quy định phát triển quỹ đất; tách chương thu hồi đất, trưng dụng đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư thành 2 chương.

Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai Lê Thanh Khuyến

Ông Khuyến nêu một số vấn đề được cộng đồng doanh nghiệp hết sức quan tâm, trong đó có việc cho thuê đất trả tiền hàng năm và mong muốn nhận được nhiều góp ý về quy định này.

Chủ tịch VCCI cho biết, qua rà soát phát hiện có ít nhất 25 điểm chồng chéo giữa các luật về đầu tư, kinh doanh, trong đó có nhiều điểm thuộc Luật Đất đai. Mâu thuẫn chồng chéo giữa các luật tạo ra rủi ro pháp lý cho các cơ quan thực thi, đình trệ hoạt động kinh doanh sản xuất của doanh nghiệp, người dân…

Bên cạnh đó, khối lượng văn bản hướng dẫn liên quan Luật Đất đai lớn (25 Nghị định, 39 Thông tư…), lại nhanh thay đổi, tăng thêm phức tạp, khó khăn trong việc thực thi luật pháp. Quy định pháp luật về đất đai rối rắm cũng là nguồn cơn dẫn đến các vụ khiếu kiện nhiều, kéo dài, tiềm ẩn bất ổn…

Tìm giải pháp tốt nhất nhằm hài hòa lợi ích 

Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà cho biết, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được Bộ TN&MT (cơ quan chủ trì soạn thảo) xây dựng trên tinh thần thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các quan điểm, chủ trương của Đảng về quản lý và sử dụng đất đai; tổng kết Luật Đất đai.

Bên cạnh đó, nhằm tháo gỡ các vấn đề vướng mắc trên thực tiễn để phát huy hơn nữa nguồn lực đất đai và giải quyết các mâu thuẫn, chồng chéo giữa các Luật Đất đai và các luật có liên quan.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà mong muốn được nghe ý kiến các chuyên gia, doanh nghiệp để trả lời thật tốt các câu hỏi: Làm thế nào để giá đất sát giá thị trường, làm sao để chuyển trọng tâm từ quản lý bằng các công cụ hành chính sang sử dụng hiệu quả các công cụ kinh tế vẫn đảm bảo hài hoà lợi ích của Nhà nước - người dân - doanh nghiệp…

Theo Bộ trưởng TN&MT, hiện nay các doanh nghiệp đang hết sức khó khăn, mệt mỏi về vấn đề đất đai. Do đó, các góp ý cho dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cần cụ thể, tìm được giải pháp tốt nhất nhằm hài hòa lợi ích giữa các bên.

"Chúng ta phải thống nhất với nhau rằng sửa luật này để làm gì? Để phát huy tốt hơn nguồn lực đất đai. Tinh thần của Luật Đất đai (sửa đổi) là nếu không làm được tốt hơn cho người dân, không bảo vệ được tốt hơn quyền lợi cho dân, không đảm bảo lợi ích cho nhà nước, không giải quyết được công bẳng cho các đối tượng thì chưa nên ban hành luật.

Luật phải ích nước, lợi nhà, đảm bảo tính ổn định, bền vững. Ban soạn thảo luôn luôn lắng nghe, không có hạn chế nào trong góp ý. Khi đã lắng nghe thì sẽ tìm ra được giải pháp tốt nhất có thể"- Bộ trưởng Trần Hồng Hà phát biểu và bày tỏ mong muốn nhận được các góp ý bằng văn bản để cân nhắc đưa vào dự thảo Luật.