Hôm nay (18/7), Ủy ban Tư pháp Quốc hội đã tổ chức phiên “điều trần” về việc phát hiện và xử lý hành vi tham nhũng thuộc trách nhiệm của các cơ quan hành chính nhà nước. Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và nhiều vị trưởng ngành khác đã có mặt tại phiên họp.
2012: Xử lý 20 người đứng đầu
Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Phạm Sĩ Danh, từ năm 2009 đến hết quý 1/2013, Tổng cục Thuế có 3 trường hợp là người đứng đầu bị kết luận là thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng. Trong đó, có 1 trường hợp phát hiện qua công tác thanh tra, kiểm tra nội bộ đã bị nhận hình thức kỷ luật giáng chức. Có 2 trường hợp bị xử lý khiển trách.
 |
|
Thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho thấy trong 5 năm không phát hiện thấy hành vi tham nhũng. Ảnh: Vũ Điệp |
Riêng trong ngành thuế đã phát hiện 10 vụ việc và xử lý kỷ luật hành chính 12 người, xử lý hình sự 4 người. Ngành Hải quan đã phát hiện 8 vụ, xử lý hình sự 24 người.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Văn Hiếu cho biết, ngành đã cảnh cáo và giải quyết nghỉ hưu với một vị Cục trưởng ở Cục Thống kê Lào Cai, đồng thời, cảnh cáo và điều chuyển cục phó.
Cảnh cáo một số Cục trưởng các Cục thống kê Kon Tum, Sóc Trăng…
Thống kê chung, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh cho hay, tính riêng năm 2012, ngành thanh tra đã kiến nghị xử lý trách nhiệm 20 người đứng đầu. Ngoài ra còn kiến nghị xử lý hành chính 2 tập thể, 56 cá nhân, chuyển cơ quan điều tra 24 vụ, 42 người.
“Số vụ việc, vụ án tham nhũng được phát hiện xử lý chưa phản ánh đúng tình hình tham nhũng. Chủ yếu ở cấp cơ sở và thường là đối tượng trực tiếp thực hiện. Quy mô các vụ tham nhũng ngày càng lớn, thể hiện ở số đối tượng có liên quan, lượng tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát, xu hướng liên kết, hình thành tổ chức phạm tội trong các khu vực, lĩnh vực kinh tế ngày càng tăng. Tính chất của vụ việc tham nhũng ngày càng tinh vi, phức tạp”, ông Tranh nhận định.
Giải thích cho nguyên nhân vì sao ít phát hiện được hành vi tham nhũng, ông Huỳnh Phong Tranh cho hay, đối tượng tham nhũng thường là những người có chức vụ, quyền hạn, có trình độ và khả năng che giấu hành vi vi phạm. Do đó trong nhiều trường hợp rất khó phát hiện hay chứng minh động cơ vụ lợi trong việc cố ý làm trái, thiếu trách nhiệm.
Không có tham nhũng trong ngành Tài nguyên, Nội vụ
Tuy nhiên, nhận định chung về cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng suốt thời gian qua, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh cho hay, tham nhũng vẫn còn nghiêm trọng, với những biểu hiện phức tạp, tinh vi, diễn ra ở nhiều lĩnh vực quản lý nhà nước.
Cụ thể, trong lĩnh vực nóng là tín dụng, ngân hàng, tham nhũng biểu hiện ở các hành vi như ép buộc khách hàng phải cắt lại phần trăm cho vay, nhận hối lộ của khách hàng để hợp thức hóa hồ sơ xin vay không có tài sản thế chấp. Hoặc thông đồng với đối tượng lập hợp đồng khống, nâng giá tài sản thuê mua để rút tiền của ngân hàng.
Trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên khoáng sản, tham nhũng chủ yếu diễn ra trong việc quy hoạch, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, thu hồi và giao đất, cấp phép khai khoáng… Một số đối tượng đã nhũng nhiễu để vụ lợi, lập hồ sơ khống hoặc khai tăng diện tích đất đền bù, không tổ chức đấu giá đất, hợp thức hóa cho việc mua bán dự án.
| “Những việc làm đúng không được đề cao và bảo vệ. Những hành vi sai sót, vi phạm thì lại không được phê phán hay xử lý nghiêm minh. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến việc cơ quan thanh tra không phát hiện ra tham nhũng nhưng báo chí và người dân lại phát hiện được”, ông Tranh nhận định. |
Tham nhũng còn biểu hiện ở nhiều lĩnh vực về đầu tư xây dựng cơ bản và quản lý vốn, tài sản nhà nước, như lập hợp đồng hóa đơn khống để chiếm đoạt…
Để xảy ra những sai phạm như trên, theo ông Tranh, một phần do sự chỉ đạo chưa quyết liệt, kỷ cương, kỷ luật không nghiêm. Trong khi đó, thể chế, chính sách về quản lý kinh tế xã hội vẫn còn sơ hở, bất cập, chưa minh bạch, chưa giảm được các thủ tục có thể làm nảy sinh tham nhũng. Nhiều quy định pháp luật về phòng chống tham nhũng vẫn hạn chế, chẳng hạn, vướng mắc trong xử lý trách nhiệm người đứng đầu, chuyện công khai minh bạch vẫn còn hình thức…
Đặc biệt, chưa phát huy được vai trò, trách nhiệm của xã hội và nhân dân trong đấu tranh với tham nhũng.
“Những việc làm đúng không được đề cao và bảo vệ. Những hành vi sai sót, vi phạm thì lại không được phê phán hay xử lý nghiêm minh. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến việc cơ quan thanh tra không phát hiện ra tham nhũng nhưng báo chí và người dân lại phát hiện được”, ông Tranh nhận định.
Đáng chú ý, thống kê của các bộ ngành cho thấy, có những ngành, lĩnh vực trong nhiều năm không phát hiện được hành vi tham nhũng (báo cáo của Bộ Tài nguyên môi trường, Bộ Nội vụ).
Riêng trong giai đoạn 2006 – 2011 tuy phát hiện, xử lý nhiều cá nhân, tập thể song số tiền thu về cho ngân sách không được là bao. Tỷ lệ xử lý hành chính chiếm khá cao…
Cụ thể, trong lĩnh vực ngân hàng, cơ quan công an đã bắt giam 37 người, trong đó, có 45 người đã bị xử lý hình sự và 122 người bị xử lý hành chính.
Ngành tài chính đã xử lý hành chính 11 người. Trong lĩnh vực GTVT, có 17 vụ, 43 người bị phát hiện tham nhũng, gây thiệt hại 3,9 tỷ đồng. Riêng năm 2012 đã phát hiện 4 vụ, 6 người có hành vi tham nhũng.
Ngành Kế hoạch và Đầu tư trong 5 năm cũng đã thu hồi về ngân sách 1,2 tỷ đồng, xử lý trách nhiệm 8 người.
Ngành Công thương đã phát hiện 18 vụ, 29 người liên quan. Đồng thời xử lý kỷ luật hành chính 29 người. Số tiền thiệt hại lên tới 7,9 tỷ đồng.
Những con số báo cáo nói trên sẽ được Ủy ban Tư pháp QH mổ xẻ trong phiên hỏi – đáp trực tiếp.
-
Lê Nhung
.svg){kind=icon}
