Đúng quy định, ngóng gỡ “thẻ vàng”
Sau 22 ngày lênh đênh trên biển, con thuyền của anh Dương Minh Quang (38 tuổi, xã Phổ An, huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi) trở về cảng. Anh nở nụ cười thân thiện: “Chuyến này ổn hơn chuyến trước”.
Tiếng cười nói rộn ràng khắp góc cảng cá Tịnh Hòa (xã Tịnh Hòa, TP. Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi) trên chiếc tàu công suất 600CV. Dây chuyền cá được hình thành, người lấy cá từ hầm tàu, người chuyền lên băng, người chọn lựa, người chuyển cá đến xe đông lạnh.
Lần đi biển này, anh Dương Minh Quang cùng 10 bạn thuyền đánh bắt tại ngư trường Hoàng Sa, cách cảng khoảng 200 hải lý. Những đêm dài đằng đẵng kéo lưới, con thuyền của anh lần này đánh bắt được 24 tấn cá, chủ yếu là cá ngừ, cá thu, cá nục, cá bò.
“Chuyến đi này tổng chi phí 150 triệu, số cá bán ra khoảng 300 triệu. 150 triệu đồng tiền lãi sẽ được chia 30% cho chủ thuyền, 70% còn lại chia đều cho 11 người cùng đi”, anh Dương hồ hởi.
Anh Quang kể, số tiền này có thể tăng hơn nữa nếu Ủy ban châu Âu (EC) gỡ “thẻ vàng” IUU trong hoạt động đánh bắt thủy sản. Trước đây khi chưa bị “thẻ vàng”, mỗi kg cá có giá đến 35.000 đồng. “Vừa nhận “thẻ vàng”, cá sụt giảm còn 18.000 đồng/kg, giờ mới ngấp nghé lên 29.000 đồng/kg. Hy vọng thời gian đến, “thẻ vàng” được gỡ, giá cá bán ra cao hơn, ngư dân đỡ khổ”, anh Quang kỳ vọng.
Cầm giấy nhật ký trên tay, anh Dương Minh Quang nói tiếp, được cơ quan chức năng hướng dẫn cụ thể nên khi đến địa điểm nào đánh cá, anh đều ghi lại nhật ký đầy đủ từ thời gian, tọa độ, cá gì, bao nhiêu kg.
Anh ý thức được rằng, nếu muốn tăng giá cá lên cao, việc đầu tiên là cần gỡ được “thẻ vàng”. Muốn gỡ được thẻ, phải làm đúng yêu cầu của cơ quan chức năng. “Đây là điều tiên quyết mỗi thuyền chúng tôi luôn nhắc nhở nhau”, anh nói.
Chỉ tay về phía thiết bị như điện thoại, anh Quang chia sẻ: “Đây là thiết bị theo dõi hành trình, có nhiều loại khác nhau. Tôi dùng loại máy vừa nhắn tin vừa gọi điện được để dễ dàng thông báo với cơ quan chức năng".
"Thiết bị này giúp chúng tôi không vi phạm địa phận khi đánh bắt, báo trước khi chuẩn bị về đến cảng trước 1 tiếng. Đây cũng là điều kiện sau này phía EC kiểm tra các hoạt động đánh bắt trên tàu. Tôi tự nhắc nhở bản thân luôn phải làm đúng, làm chuẩn khi vươn khơi đánh cá. Điều này giúp ngành chức năng dễ dàng truy xuất nguồn gốc đánh bắt”, anh tâm sự.
Những điểm sáng ở Quảng Ngãi
Cảng neo trú tàu thuyền Tịnh Hòa hiện có 1 trưởng ban, 1 viên chức và 2 lao động hợp đồng.
Từ đầu năm đến ngày 12/9, có 1.833 lượt tàu thuyền cập cảng; thu nhập 1.189 nhật ký khai thác với hơn 3,8 triệu tấn hải sản; xuất bến cho hơn 1.900 lượt tàu rời bến.
Theo Ban quản lý cảng, thời gian qua, đơn vị đã kiểm tra thường xuyên tình hình các hạng mục công trình trên cảng, chấp hành tốt các nội quy của cảng cá trong quá trình sử dụng, đảm bảo chất lượng cho tàu thuyền neo đậu, cập cảng an toàn ổn định và trật tự.
Đồng thời, thực hiện nghiêm túc việc xác nhận, chứng nhận và truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác. Nghiêm cấm các hành vi hợp thức hóa hồ sơ đối với các lô hàng xuất khẩu. Các chủ nậu kiên quyết từ chối thu mua các sản phẩm thủy sản từ khai thác bát hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định.
Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Ngãi Hồ Trọng Phương cho biết, thời gian qua, những bất cập trong hoạt động khai thác thủy sản mà EC chỉ ra đã được địa phương khắc phục khá hiệu quả.
Đến thời điểm này, toàn tỉnh có 100% tàu cá đã đăng ký. Tỷ lệ thực hiện đánh dấu tàu cá đạt trên 97%. Tổng số tàu cá được cấp Giấy phép khai thác thủy sản đạt tỷ lệ 83,38%.
Quảng Ngãi là địa phương có tỷ lệ tàu cá được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tương đối cao, với 99,1% tổng số tàu có chiều dài 15m trở lên. Hiện còn 26 tàu cá chưa thực hiện lắp đặt, nhưng chủ yếu là tàu có công suất nhỏ, làm nghề khai thác cá nổi nhỏ, hoạt động gần bờ, đi về ở các bãi ngang ven biển...
Ông Phương đánh giá, tỉnh đã ngăn chặn khá triệt để tình trạng tàu cá vi phạm khai thác ở vùng biển nước ngoài. Đó là nhờ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tạo chuyển biến trong việc thay đổi nhận thức và hành động của các cơ quan quản lý cũng như các đối tượng trực tiếp thực hiện các quy định về chống khai thác IUU.