Là giáo viên nghỉ hưu, bà Hoàng Thị Minh, người Tày ở thôn Khuân Cầu, xã Đại Sơn (Sơn Động - Bắc Giang) đã mày mò tự học các điệu hát Then thông qua Youtube để truyền dạy cho bà con góp phần gìn giữ Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Sau khi nghỉ hưu, năm 2017, được bầu là người có uy tín của thôn Khuân Cầu, xã Đại Sơn (Sơn Động - Bắc Giang) bà Hoàng Thị Minh đã mày mò tự học các làn điệu Then qua Youtube, thành lập Câu lạc bộ hát Then gồm 14 người, sau đó truyền dạy lại cho các thành viên câu lạc bộ và các cháu nhỏ trong thôn.
Sau khi được bầu là người có uy tín, năm 2017, bà Minh là người dân tộc Tày nhờ người làm đàn Tính (hay còn gọi là Tính tẩu) để tự học hát Then, điệu hát của người Tày, Nùng, Thái đã được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Bà mày mò tìm những Youtuber dạy các điệu hát Then trên mạng xã hội Youtube, từ đó hàng ngày bà học chơi đàn Tính cùng các làn điệu Then. Ở địa phương bà Minh sinh sống hầu như hát Then đã bị mai một, nhờ có vốn kiến thức nhạc lý khi còn dạy âm nhạc ở cấp tiểu học, bà minh tiếp thu khá nhanh các làn điệu hát Then được các Youtuber dạy trên mạng xã hội Youtube.Theo bà Minh: Ngày nay, mỗi một vùng miền lại có những dị bản khác nhau về hát Then để phù hợp hơn với phong tục của từng địa phương. Nội dung Then cổ hiện nay chỉ được sử dụng trong các buổi tín ngưỡng, hội làng lớn còn đa số các buổi thực hành hát Then nhỏ đều là những làn điệu được cải biên để phù hợp hơn với cuộc sống cũng như văn hóa hiện nay.Bà Minh tự sáng tác lời cho các bài hát Then với nội dung phù hợp cho các dịp lễ kỷ niệm nhân ngày Phụ Nữ Việt Nam, ngày thành lập Đảng, ngày Độc lập... Những thành viên CLB hát Then thôn Khuân Cầu thường xuyên tập trung tại nhà bà Minh tập hát Then.Trong các buổi tập hát, các thành viên đều ghi âm bằng điện thoại để nghe, tự tập hát trong những lúc làm việc nhà.Cụ ông Phạm Hữu Thận, 72 tuổi còn cẩn thận ghi hình vừa là để về nhà tập luyện vừa lưu lại làm kỷ niệm.Các cụ bà say mê tập luyện những làn điệu Then vừa để gìn giữ Di sản của dân tộc cũng là hình tức sinh hoạt văn hóa lành mạnh giúp gắn kết tình làng, nghĩa xóm, giải tỏa những vất vả trong cuộc sống thường nhật. Từ khi thành lập đến nay, CLB hát Then thôn Khuân Cầu đã giao lưu, biểu diễn với các thôn, xã hơn 20 buổi, đặc biệt đã biểu diễn tại Đại hội người có uy tín ở tỉnh.Chỉ học qua Youtube, bà Minh không chỉ thuộc các làn điệu hát Then mà còn sử dụng cây đàn tính khá điêu luyện.Đàn tính được coi là nhạc cụ quan trọng nhất là cũng là hồn cốt trong nghệ thuật hát then, cùng hòa với giai điệu từ đàn Tính còn có chùm xóc nhạc, quạt, kiếm...Kể từ khi thực hành Then trở thành di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận thì các hoạt động bảo tồn, duy trì nghệ thuật hát Then mới được đẩy mạnh hơn so với trước kia. Tuy nhiên, Then cũng giống như các loại hình khác, gặp khó khăn về việc thiếu nghệ nhân, thiếu người kế cận. Với cách học, lưu giữ các điệu hát Then qua môi trường số mà cụ thể bà Minh thực hành qua mạng xã hội Youtube sẽ là hình thức gìn giữ Di sản Văn hóa phi vật thể một cách bền vững.Bà Minh còn thường xuyên truyền dạy các điệu hát Then cho các cháu nhỏ trong thôn.Lớp con cháu sẽ là những người tiếp bước, gìn giữ, phát triển những làn điệu Then đặc trưng đầy mê hoặc của các dân tộc Tày, Nùng, Thái... Hoàng Lãnh Ngọc Hà là học sinh lớp 4, em thuộc nhiều làn điệu Then, chơi chùm xóc nhạc thành thục và đã từng được vinh dự biểu diễn hát Then tại Đại hội người có uy tín ở TP Bắc Giang cùng CLB hát Then thôn Khuân Cầu.
.svg){kind=icon}
