Nhật Bản và Philippines đều đang đối mặt trước những tranh chấp chủ quyền ngày càng gia tăng, đang tìm kiếm các biện pháp để thúc đẩy quan hệ quân sự và an ninh.
Tổng thống Philippines Benigno Aquino III, người hôm qua (27/9) có cuộc gặp tại Tokyo với Thủ tướng Nhật Yoshihiko Noda, đã nói với báo giới tuần trước rằng, ông sẽ đề cập tới các vấn đề an ninh, tìm kiếm sự ủng hộ của ông Noda trong vấn đề tranh chấp chủ quyền giữa Bắc Kinh và các láng giềng ở Biển Đông.
 |
|
Tổng thống Philippines Aquino đang ở thăm Nhật Bản. Ảnh: Getty Images |
Vị quan chức nói: "Có quan điểm chung được chia sẻ giữa chính phủ hai nước là tầm quan trọng của việc đảm bảo hòa bình trong sử dụng biển cũng như hàng hải".
Ở tin tức khác liên quan, trong tuần này tại Tokyo, chính phủ Nhật sẽ tổ chức cuộc gặp hai ngày giữa các quan chức quốc phòng Đông Nam Á về "các sứ mệnh an ninh chung" bao gồm các phiên họp về "những vấn đề an ninh và tài nguyên", "nỗ lực củng cố an ninh hàng hải trong khu vực". Bộ trưởng Quốc phòng Nhật sẽ có bài phát biểu khai mạc vào hôm nay. Quan chức từ 10 quốc gia, trong đó có Philippines, Việt Nam, Indonesia và Thái Lan dự kiến sẽ tham dự.
Bất kỳ cam kết mới nào từ phía Nhật Bản dành cho Philippines đều được xem chủ yếu là mang tính biểu trưng trong một quá trình kéo dài để thắt chặt quan hệ an ninh song phương. Đầu tháng này, quan chức hai bên đã "tham vấn" để thúc đẩy hợp tác hàng hải - động thái đầu tiên kể từ khi hai nước nhất trí hội đàm từ tháng 12/2006. Cũng đã có một số cuộc tập trận quân sự chung có sự tham gia của cả Nhật và Philippines trong vài năm gần đây.
Biển Đông - vùng biển được cho là giàu trữ lượng dầu khí vốn là nơi diễn ra tuyên bố chủ quyền chồng lấn lâu nay giữa Trung Quốc và một số nước Đông Nam Á. Chính quyền Washington đã nhiều lần lên tiếng ủng hộ về hội đàm đa phương để giải quyết tranh chấp Biển Đông. Trong khi các nước đang nỗ lực làm việc để hướng tới một quan điểm thống nhất hơn và ít nhiều đã có thành công, thì Trung Quốc lại thiên về biện pháp hội đàm song phương với từng nước tuyên bố chủ quyền ở vùng biển. Theo giới phân tích, Tokyo hiện cũng có thể đang cân nhắc việc có theo Mỹ trong chuyện kêu gọi các cuộc thương thuyết đa phương hay không.
Về phần mình, trong tuần qua, Philippines đã tổ chức hội nghị các chuyên gia pháp luật hàng hải ASEAN để thảo luận về đề xuất của Manila về Khu vực Hòa bình, tự do, hữu nghị và hợp tác (ZoPFF/C) trong nỗ lực giải quyết tranh chấp Biển Đông. Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario cho biết, theo đề xuất ZoPFF/C, các khu vực tranh chấp thuộc quần đảo Trường Sa cần được tách biệt khỏi những khu vực không tranh chấp để phù hợp với Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS). Trong khuôn khổ này, các khu vực tranh chấp có thể trở thành một nơi hợp tác, trong khi các vùng không tranh chấp thì hoàn toàn nằm dưới thẩm quyền của một nước tuyên bố chủ quyền cụ thể.
Biển Đông là một trong những vùng biển nhộn nhịp nhất thế giới với những lộ trình vận chuyển rất quan trọng. Khoảng 90% nguồn cung dầu của Nhật được vận chuyển từ Trung Đông đi qua Biển Đông. Trung Quốc là nước khẳng định chủ quyền lớn nhất ở Biển Đông bằng việc đưa ra bản đồ chữ U bao trùm hầu hết vùng biển.
Ngoài chuyện Biển Đông, Nhật Bản cũng có tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc tại biển Hoa Đông - xung quanh quần đảo Senkaku (mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư). Hôm chủ nhật, một tàu nghiên cứu Trung Quốc đã bị phát hiện ở vùng nước tranh chấp và chỉ quay trở lại khi lực lượng phòng vệ bờ biển Nhật Bản đưa ra cảnh báo. Theo lực lượng này, 14 tàu Trung Quốc gồm các tàu cá, tàu nghiên cứu đã tiến vào vùng biển Nhật Bản gần quần đảo tranh chấp kể từ khi xảy ra vụ va chạm giữa tàu tuần tra Nhật với tàu cá Trung Quốc cách đây một năm.
Gần đây, Trung Quốc đã phản ứng khi Nhật công bố Sách Trắng quốc phòng hàng năm mô tả thái độ của Bắc Kinh với các nước láng giềng là "quyết đoán". Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã thể hiện "phản đối mạnh mẽ" với báo cáo này.
Thái An (theo WSJ)
.svg){kind=icon}
