Pa Cheo là xã nghèo của huyện vùng cao, biên giới Bát Xát, tỉnh Lào Cai với phần lớn là người Mông sinh sống. Do tập quán lâu đời, nhận thức của một số người còn hạn chế, nên thời gian qua, tảo hôn trở thành vấn đề nhức nhối ở địa phương.
Từ thực tế này, khi địa phương thành lập đội thi tham gia Hội thi Tìm hiểu pháp luật dành cho đồng bào dân tộc thiểu số huyện Bát Xát năm 2023, các thành viên thống nhất lựa chọn dàn dựng tiểu phẩm tuyên truyền pháp luật với chủ đề phòng, chống tảo hôn.
Đội thi không chỉ phản ánh câu chuyện thực tế đã và đang diễn ra mà còn khéo léo lồng ghép những thông điệp về sự bình quyền cho phụ nữ và sự chung tay của cả hệ thống chính trị, ý thức, trách nhiệm của mỗi người dân trong phòng, chống tảo hôn. Tiết mục biểu diễn tiểu phẩm ấn tượng cùng với sự trôi chảy, thuyết phục ở các phần thi khác đã giúp đội thi xã Pa Cheo giành giải Nhất Hội thi.
Chị Vừ Thị Sung, thôn Kin Sáng Hồ, xã Pa Cheo cho hay, lần đầu tham gia cuộc thi tìm hiểu pháp luật, chị có cơ hội tiếp cận, học tập, nghiên cứu các văn bản pháp luật của Nhà nước. Từ những kiến thức tích lũy được, chị sẽ tuyên truyền lại cho người thân, gia đình, bạn bè trong việc chấp hành các quy định của pháp luật.
Nằm chính giữa vùng Đông Bắc và Tây Bắc, tỉnh miền núi, biên giới Lào Cai có vị trí chiến lược quan trọng cả về kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại trong xây dựng và bảo vệ đất nước với 25 dân tộc cùng chung sống, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 66,2% dân số toàn tỉnh.
Những năm qua, tỉnh Lào Cai đã triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật.
Từ năm 2022 đến nay, Ban Dân tộc tỉnh Lào Cai đã chủ trì và phối hợp với các địa phương triển khai 4 hội thi tại các huyện Bảo Yên, Si Ma Cai, Bát Xát, Văn Bàn.
Hội Phụ nữ tỉnh Lào Cai với hơn 111.000 hội viên, trong đó hơn 57% hội viên là người dân tộc thiểu số là đơn vị vào cuộc khá tích cực để cùng các cấp các ngành tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Từ đầu năm 2023 đến nay đã triển khai 4 đợt phổ biến pháp luật tới hội viên, nội dung tập trung vào các chính sách, pháp luật mới có hiệu lực, các quy định pháp luật liên quan trực tiếp đến quyền lợi, nghĩa vụ của hội viên, phụ nữ.
Trong tuyên truyền Luật Phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022, các cấp hội tổ chức tuyên truyền tại 381 tổ truyền thông cộng đồng; 9 cuộc thi sân khấu hóa. Tham gia Hội thi Tìm hiểu kiến thức Luật Phòng, chống bạo lực gia đình khu vực miền Bắc do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tổ chức, Hội Phụ nữ tỉnh Lào Cai đã giành giải nhì và giải tỉnh có đông người dân tộc thiểu số tham gia nhất tại Cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu kiến thức Luật Phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022” với hơn 840 người tham gia.
Theo Sở Tư pháp tỉnh Lào Cai, bên cạnh việc tổ chức các đợt phổ biến, giáo dục pháp luật Sở còn triển khai vận động đồng bào dân tộc thiểu số. Sở Tư pháp tỉnh đã tổ chức 3 hội nghị phổ biến kiến thức và kỹ năng phổ biến pháp luật cho 65 đại biểu là trưởng thôn tại huyện Si Ma Cai, huyện Văn Bàn, thị xã Sa Pa; 3 hội nghị điểm phổ biến, chính sách pháp luật dành cho đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào sinh sống ở vùng đặc biệt khó khăn tại xã Quan Hồ Thẩn (huyện Si Ma Cai), xã Mường Hoa (thị xã Sa Pa), xã Nậm Tha (huyện Văn Bàn)…
Hiệu quả từ các hoạt động này đã góp phần tạo chuyển biến rõ nét trong nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật trong đồng bào các dân tộc khu vực biên giới, làm thất bại âm mưu của các thế lực thù địch, góp phần thực hiện nhằm giữ vững ổn định về chính trị, không để xảy ra tình hình đột xuất, bất ngờ, tạo môi trường thuận lợi cho nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội vùng biên giới.
Bên cạnh hoạt động của Sở Tư pháp tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh và các đồn Biên phòng cơ sở cũng chủ động, tích cực phối hợp với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể địa phương và các lực lượng đứng chân trên địa bàn tổ chức tuyên truyền pháp luật cho nhân dân trên địa bàn các xã, phường, thị trấn biên giới. Nội dung tuyên truyền là về chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật Nhà nước; Luật Biên giới Quốc gia; các chương trình, chính sách dân tộc, giảm nghèo…
Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai cũng phối hợp Ban Tuyên vận các xã biên giới tổ chức tuyên truyền được 162 buổi tại 154 thôn, bản với gần 8 nghìn lượt người dân tham gia.
Cán bộ, chiến sĩ biên phòng cơ sở thường xuyên tuyên truyền để đồng bào dân tộc thiểu số không nghe theo kẻ xấu xuyên tạc, kích động, lôi kéo, xúi giục nhằm chia rẽ khối đoàn kết dân tộc; thực hiện tốt nghĩa vụ công dân, tích cực tham gia cùng bộ đội biên phòng trong đấu tranh tố giác tội phạm, bảo vệ và giữ vững chủ quyền an ninh biên giới quốc gia.
Để công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đạt hiệu quả cao, các cán bộ, chiến sĩ Biên phòng tỉnh Lào Cai áp dụng nhiều hình thức phong phú như sử dụng loa phóng thanh, loa di động, tuyên truyền nhỏ lẻ….
Cùng với đó là tổ chức cho các gia đình ký cam kết thực hiện nghiêm túc pháp luật Nhà nước. Tuyên truyền người dân sinh sống ở khu vực biên giới luôn tuân thủ thực hiện “3 không” gồm: không xuất, nhập cảnh trái phép; không bao che, tiếp tay xuất, nhập cảnh trái phép; không tổ chức đưa đón, môi giới xuất, nhập cảnh trái phép.