Một buổi chiều đầy nắng pha chút mặn mòi của biển cả, người phụ nữ lớn tuổi, vóc người nhỏ nhưng nhanh nhẹn, nước da nâu đặc trưng có chút đồi mồi, mái tóc xoăn đen bồng bềnh không một sợi bạc, bà thoăn thoắt bước vào phòng dự cuộc tiếp nhân chuyến thăm của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tới Cuba.
Cuộc gặp thật đặc biệt, khi Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tiếp Phó Chủ tịch thứ nhất Viện Cuba hữu nghị với các dân tộc Noemi Rabaza Fernandez, Chủ tịch Hội Hữu nghị Cuba - Việt Nam Maria Yolanda Ferrer Gomez và đại diện lãnh đạo các trường mang tên Bác Hồ, Nguyễn Văn Trỗi và Võ Thị Thắng cùng nhiều người yêu quý đất nước, con người Việt Nam-Cuba.
 |
| Bà Marta Rojas |
Bà Marta Rojas, năm nay bước sang tuổi 93 - thành viên cao tuổi nhất trong cuộc gặp thân mật và cũng là "nhân chứng sống" khi bà từng phỏng vấn Bác Hồ trước lúc Người đi xa.
Bà là thành viên sáng lập báo Granma - cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Cuba, là nhà báo nổi tiếng của Cuba... Trong chiến tranh, bà đã nhiều lần đến Việt Nam, từng rong ruổi nhiều vùng đất trong Nam ngoài Bắc. Những bài báo của bà đã giúp cho nhân dân Cuba và Mỹ Latinh hiểu rõ thêm về cuộc đấu tranh chính nghĩa vì độc lập dân tộc của Việt Nam
Ở tuổi xưa nay hiếm, bà hồ hởi kể rành mạch từng chi tiết. Những ký ức ùa về, bà kể liên hồi, rất nhanh khiến nhiều người lần đầu tiếp xúc với bà có chút ngỡ ngàng.
Bà sang Việt Nam lần đầu tiên năm 1965 và có đề xuất phỏng vấn Bác Hồ. Nhưng đó là thời điểm rất cam go của chiến tranh nên Chủ tịch Hồ Chí Minh không bố trí được thời gian tiếp bà, Người hứa lần sau nếu có cơ hội sẽ trả lời phỏng vấn.
Bà nhớ lại, như lần đến Việt Nam trước, lần đó bà tiếp tục bày tỏ nguyện vọng với các lãnh đạo Việt Nam về việc phỏng vấn Bác Hồ.
Rồi khi đang ở khách sạn Thống Nhất, bà nhận được một cuộc điện thoại của Tổng Biên tập báo Nhân Dân Hoàng Tùng về cuộc hẹn với Bác đã được sắp xếp.
Một ngày trong tháng 7/1969, bà Marta Rojas có cơ hội được phỏng vấn Chủ tịch Hồ Chí Minh. Cuộc phỏng vấn này khiến bà nhớ mãi trong đời vì chỉ khoảng 2 tháng sau Bác Hồ qua đời.
 |
| Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và bà Marta Rojas. |
Đã được đọc và nghe nhiều về Bác nhưng khi tiếp xúc bà mới thấy Bác Hồ có phong thái rất gần gũi, lịch thiệp với phóng viên nước ngoài. Đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác khi bà từ người phỏng vấn lại trở thành người được Bác phỏng vấn.
Bác tiếp bà trong phòng làm việc cạnh Phủ Chủ tịch. Bà kể, trong cảm nhận của bà, Bác Hồ rất hiền, nhiệt tình chủ động tiếp chuyện với bà. Bác muốn biết cảm nhận của một nhà báo nước ngoài khi vào tận chiến trường miền Nam hay những chuyến công tác ở khắp các miền.
Một chi tiết rất thú vị được bà nhớ đến bây giờ, khi kết thúc phỏng vấn Bác, bà có chuẩn bị món quà nhỏ, đó là chiếc gạt tàn thuốc, vì bà biết Bác thường hút thuốc. Bác rất cảm động nhưng cho biết sức khỏe Bác yếu, bác sĩ khuyên bỏ thuốc nên từ lâu đã không hút nhưng Bác vẫn nhận chiếc gạt tàn như một kỷ niệm với bà.
Bác nói rằng đã bỏ thuốc rồi, tuy nhiên chiếc gạt tàn đó vẫn rất có tác dụng, Bác dùng những chiếc ghim giấy đặt vào chiếc gạt tàn.
Chiếc gạt tàn ngày nay vẫn ở nguyên vị trí trong phòng làm việc của Bác tại khu di tích Phủ Chủ tịch.
Đó là lần duy nhất trong đời bà được gặp Bác Hồ nhưng đã để lại cho bà ấn tượng sâu sắc. Theo bà, nội dung bài báo bà phỏng vấn Chủ tịch Hồ Chí Minh về tình hình Việt Nam, mối quan hệ Việt Nam - Cuba, đặc biệt trong chiến tranh đất nước và con người Việt Nam đã vượt lên tất cả.
Bà cho biết, bà biết đến Việt Nam từ rất lâu rồi, từ những bài phát biểu của nhà cách mạng José Martí, ông hay nói đến Việt Nam. Trong lịch sử thế giới đương đại, hiếm có mối quan hệ nào đặc biệt như quan hệ giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước Việt Nam-Cuba.
Mối quan hệ tốt đẹp giữa nhân dân hai nước đã được anh hùng dân tộc Cuba José Martí, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Fidel Castro gây dựng và được các thế hệ lãnh đạo Cuba, Việt Nam dày công vun đắp.
93 tuổi, bà vẫn tiếp tục viết sách, làm báo. Trong cuộc gặp với Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, bà bày tỏ mong muốn quan hệ hai nước anh em Việt Nam - Cuba ngày càng phát triển, bền chặt. Bà cũng cho biết, khi sức khỏe cho phép bà cũng muốn sang thăm lại Việt Nam.
Trần Thường (từ La Habana, Cuba)
Nhớ lần chặt mía cùng lãnh tụ Fidel Castro
Lượng mía mà ông Fidel chặt được so với một người dân Cuba, người lao động bình thường là hơn rất nhiều - KTS Nguyễn Xuân Thử nhớ lại.
.svg){kind=icon}
