Thanh tra TP.HCM vừa có Thông báo kết luận thanh tra dài 9 trang về chấp hành các quy định của pháp luật tại Ban Quản lý khu Công nghệ cao TP.HCM (SHTP).

Theo đó, Ban Quản lý SHTP đã để xảy ra các tồn tại, hạn chế, khuyết điểm, vi phạm trong thời gian thanh tra, từ 2018-2020. 

Một số vi phạm điển hình được cơ quan thanh tra TP.HCM đề cập như:

Việc quản lý trật tự xây dựng theo quy hoạch và sau cấp phép xây dựng đối với một số chủ đầu tư dự án, công trình còn chưa chặt chẽ, kịp thời, để xảy ra tình trạng xây dựng sai phép chậm khắc phục (Nhà máy Jabil Việt Nam, Công ty TNHH MTV Công nghệ cao Điện Quang, Tổng Công ty Công nghiệp Sài Gòn TNHH Một thành viên)...

Ban Quản lý SHTP thực hiện thẩm định cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư còn thiếu sót về thủ tục, một số trường hợp chưa phù hợp với quy hoạch được duyệt hoặc chưa đảm bảo cơ sở pháp lý.

Ngoài ra, cơ quan này không có biện pháp hiệu quả nhằm buộc nhà đầu tư của 20 dự án phải thỏa thuận ký quỹ sau khi được thuê đất là không thực hiện đúng quy định.

Dự án Công viên Sài Gòn Silicon có tổng vốn đầu tư hơn 800 tỷ đang bỏ hoang trong Khu Công nghệ cao TP.HCM (Ảnh: Nguyễn Huế).

Trong quản lý, sử dụng tài chính, kinh phí, Ban Quản lý SHTP đã thu 29,157 tỷ đồng, đã chi 17,264 tỷ đồng phí an ninh, trật tự; đã cho phép Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng khu Công nghệ cao trích tỷ lệ đối với các khoản thu: 10% trên số thu phí duy tu, bảo trì công trình hạ tầng và tiện ích công cộng số tiền là 14,619 tỷ đồng, 5% trên tổng chi phí thường xuyên của hoạt động xử lý nước thải số tiền là 1,179 tỷ đồng làm chi phí quản lý.

Tuy nhiên, phía SHTP chưa kịp thời báo cáo để được sự chấp thuận của UBND thành phố, là chưa đảm bảo cơ sở pháp lý thu, chi; chưa ràng buộc chặt chẽ biện pháp chế tài khi ký hợp đồng dẫn đến các nhà đầu tư còn dây dưa nợ khó đòi, không nộp số tiền 41,664 tỷ đồng (gồm: phí duy tu, bảo trì công trình hạ tầng, tiện ích công cộng 32,617 tỷ đồng và phí an ninh, trật tự 9,047 tỷ đồng).

Bên cạnh đó, Ban Quản lý SHTP cũng thiếu kiểm tra thường xuyên, không kịp thời phát hiện để hạch toán trích lập quỹ dự phòng Nhà máy xử lý nước thải năm 2020 số tiền là 2,293 tỷ đồng của Ban Quản lý các dự án.

Ban Quản lý cũng thiếu đôn đốc, kiểm tra để chủ đầu tư của 33 dự án chậm đưa đất vào sử dụng, thấp nhất 1 tháng, nhiều nhất 63 tháng tính đến thời điểm tháng 7/2021, trong đó có 3 đơn vị sử dụng đất không đúng mục đích theo Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư được cấp.

Ban Quản lý SHTP ký hợp đồng cho thuê đất thu tiền một lần cho cả thời gian thuê không đúng đối tượng, không đúng hình thức pháp luật quy định; thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê bất hợp lý, không lập phương giá đất sát giá thị trường để thẩm định, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định.

Đáng chú ý, Ban Quản lý không sử dụng đúng phương pháp giá vốn khi tổng hợp chi phí đầu tư để xác định giá cho thuê đất, tự loại trừ chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng, chi phí rà phá bom mìn và dự phòng phí khi trình UBND thành phố, làm ảnh hưởng đến việc hoàn trả vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước.

Tại Ban Quản lý SHTP, còn 10/24 nội dung chưa thực hiện xong theo Thông báo Kết quả kiểm toán số 408/TB-KTNN ngày 24/8/2018 của Kiểm toán Nhà nước, trong đó, chưa nộp ngân sách nhà nước số tiền 58,607 tỷ đồng (gồm: tiền thuê đất 27,399 tỷ đồng; chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng phải hoàn trả ngân sách nhà nước đối với dự án miễn tiền thuê đất 30,557 tỷ đồng), chưa truy thu tiền thuê đất đối với dự án trường Đại học Fullbright Việt Nam số tiền 241,708 tỷ đồng, chưa tổ chức kiểm điểm trách nhiệm lãnh đạo Ban theo kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước.

Theo Thanh tra TP.HCM, để xảy ra các thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm nêu trên, trách nhiệm thuộc về lãnh đạo Ban Quản lý, các tổ chức, cá nhân thuộc Ban Quản lý được phân công phụ trách tại thời điểm xảy ra vụ việc.

Từ kết luận nêu trên, Chánh Thanh tra TP.HCM kiến nghị và đã được Chủ tịch UBND thành phố Phan Văn Mãi cơ bản thống nhất, chỉ đạo xử lý.

Chủ tịch thành phố giao Trưởng Ban Quản lý SHTP, đề xuất biện pháp xử lý để thu hồi số tiền 41,664 tỷ đồng của các nhà đầu tư chưa nộp phí theo hợp đồng đã ký kết (gồm: phí duy tu, bảo trì công trình hạ tầng và tiện ích công cộng 32,617 tỷ đồng và phí an ninh, trật tự 9,047 tỷ đồng).

Khẩn trương truy thu tiền thuê đất năm 2020 và các chi phí quản lý khác đối với Công ty cổ phần Công viên Sài Gòn Silicon và báo cáo kết quả việc thu hồi dự án này theo chỉ đạo của UBND thành phố.

Chủ tịch TP.HCM cũng giao Cục trưởng Cục thuế, Giám đốc Sở TN-MT, Giám đốc Sở Xây dựng, Giám đốc Sở Nội vụ xử lý các phần việc có liên quan tới Ban Quản lý SHTP trong nội dung thông báo kết luận.

Lãnh đạo TP.HCM chỉ đạo Thanh tra thành phố chuyển hồ sơ các vụ việc có khả năng gây thất thu ngân sách nhà nước cho Cục Thuế, Sở TN-MT để kiểm tra, rà soát, làm rõ, truy thu (nếu có vi phạm). Trường hợp phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, gây thiệt hại cho Nhà nước thì báo cáo Chủ tịch UBND thành phố, chuyển cơ quan điều tra thụ lý giải quyết theo quy định pháp luật.

Hồ Văn - Trần Chung