Theo CNN, dù những lời lẽ và lý luận được cả hai bên đưa ra rất gay gắt nhưng khó có thể làm thay đổi thực tế rằng sẽ đạt đủ đa số 2/3 số phiếu ở Thượng viện - vốn do đảng Cộng hòa của Tổng thống Trump kiểm soát - không đồng ý kết tội và phế truất ông. 

{keywords}
Tổng thống Mỹ Donald Trump

Các thượng nghị sĩ đã tranh luận nhiều giờ đồng hồ, với phe Dân chủ vạch ra bằng chứng ông Trump đã thu thập sự ủng hộ chính trị từ một quốc gia nước ngoài, Ukraina, lợi dụng khoản viện trợ gần 400 triệu USD của người đóng thuế Mỹ cho Kiev rồi sau đó tìm cách che đậy hành động của mình.

Các thành viên Cộng hòa buộc phải ngồi im nghe trong phần trình bày, và không thể bỏ qua những bằng chứng đó. Tuy nhiên, trưởng nhóm luật sư bảo vệ Trump phản bác rằng những gì đảng Dân chủ đưa ra là một nỗ lực vô căn cứ nhằm lật ngược kết quả bầu cử Tổng thống năm 2016.

Tranh cãi kéo dài hơn 12 giờ đồng hồ và kéo dài tới tận sáng, xoay quanh đề xuất các quy tắc cho phiên xử của lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện – nghị sĩ Mitch McConnell. Do sự phản đối dữ dội của phe Dân chủ cùng những quan ngại của một số chính khách Cộng hòa, ông McConnell đã đồng ý thay đổi một số điểm trong nghị quyết.

Cụ thể, các nghị sĩ đóng vai trò công tố viên đại diện cho Hạ viện và nhóm biện hộ cho Tổng thống Trump sẽ trình bày các luận điểm của mình trong 3 ngày, thay vì 2 ngày như đề xuất ban đầu. Song, tổng thời gian của mỗi bên sẽ tối đa là 24 giờ. Mỗi ngày xét xử sẽ phải kết thúc vào khoảng 21h theo giờ Bờ Đông nước Mỹ, thay vì lúc 1h sáng hôm sau như nội dung nghị quyết ban đầu.

Ông McConnell cũng thay đổi các quy định về bằng chứng, cho phép nhóm công tố viên của Hạ viện đệ trình những tài liệu thu thập được trong các phiên xét xử trừ khi đa số Thượng viện phản đối điều này.

Với thế mạnh kiểm soát Thượng viện, các thành viên Cộng hòa liên tiếp bác bỏ các kiến nghị của lãnh đạo phe thiểu số Chuck Schumer về việc thu thập tài liệu và ghi chép từ Nhà Trắng, Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng và phòng Quản lý và Ngân sách, liên quan tới cách thức ông Trump làm việc với Ukraina. Họ cũng phủ quyết các yêu cầu gọi thêm nhân chứng của đảng Dân chủ

Tổng cộng trong ngày xử luận tội đầu tiên, phe Dân chủ 11 lần đề xuất sửa đổi các quy định xét xử nhưng đều bị các thành viên Cộng hòa phản đối.

Donald Trump là Tổng thống Mỹ thứ ba bị đưa ra xét xử trong lịch sử nước này, đối mặt với các cáo buộc lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội khi thúc ép người đồng cấp Ukraina điều tra đối thủ chính trị của ông, cựu Phó Tổng thống Joe Biden. Phát biểu từ khu nghỉ dưỡng Davos của Thụy Sỹ vài giờ trước ngày đầu tiên của phiên xử, ông Trump đã gọi sự kiện này là "trò chơi khăm".

"Kết luận duy nhất sẽ là Tổng thống hoàn toàn không làm gì sai, và những điều khoản luận tội đó không đạt đến tiêu chuẩn mà Hiến pháp yêu cầu", cố vấn Nhà Trắng Pat Cipollone khẳng định.

Giới phân tích cho rằng, phiên tòa chống lại Tổng thống Trump được mở ở Thượng viện có thể kéo dài và gay cấn nhưng nhà lãnh đạo Mỹ chắc chắn sẽ không hề hấn gì. Tờ báo Pháp Le Figaro chỉ ra rằng vụ việc mang tính chính trị nhiều hơn là pháp lý, và sẽ chẳng thể khiến ông Trump bị ảnh hưởng uy tín.

Thanh Hảo