Văn phòng Chính phủ vừa ra thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang tại cuộc họp lần thứ 8 của Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). 

Tuyệt đối không lơ là nhiệm vụ

Theo báo cáo của Bộ NN-PTNT, trong đợt kiểm tra lần thứ 4 của Đoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC) vào tháng 10/2023, kết quả triển khai công tác chống khai thác IUU có sự tiến bộ so với trước, nhưng chưa giải quyết dứt điểm các tồn tại, hạn chế nên chưa thể gỡ được cảnh báo “thẻ vàng”. 

Trong khi đó, việc chỉ đạo và tổ chức triển khai các giải pháp chống khai thác IUU tại một số bộ, ngành, địa phương chưa thực sự tập trung, quyết liệt, hiệu quả chưa cao. 

Vì vậy, để sớm gỡ cảnh báo “thẻ vàng”, phát triển ngành thủy sản Việt Nam bền vững, có trách nhiệm và hội nhập quốc tế, Phó Thủ tướng yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng các bộ, cơ quan có liên quan và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố ven biển cần tập trung chỉ đạo, triển khai các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm từ nay đến ngày 30/4/2024.

W-the-vang-iuu-8-1.jpg
Phó Thủ tướng yêu cầu mở các đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra để giải quyết dứt điểm các vi phạm tiến tới gỡ thẻ vàng IUU.

Các ban, bộ, ngành, địa phương tập trung cao điểm, huy động mọi nguồn lực triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU theo đúng chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư, của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; tuyệt đối không lơ là, chủ quan; 

Kiên quyết xử lý các tổ chức, cá nhân không hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao trong thi hành công vụ, vi phạm quy định của pháp luật, ảnh hưởng đến nỗ lực chung gỡ “thẻ vàng” của cả nước; kịp thời động viên, khen thưởng, khích lệ các tấm gương điển hình trong chống khai thác IUU.

Với Bộ NN-PTNT, Phó Thủ tướng yêu cầu thực hiện tốt vai trò thường trực của Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU; tăng cường kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc các địa phương ven biển việc thực hiện các quy định, khuyến nghị của EC về chống khai thác IUU. 

Phối hợp chặt chẽ với Bộ Ngoại giao trong cung cấp, chia sẻ thông tin đảm bảo thực hiện tốt công tác ngoại giao, tranh thủ sự ủng hộ của các bên có liên quan đối với nỗ lực chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Việt Nam. 

Bộ NN-PTNT cùng Bộ Tư pháp khẩn trương rà soát, hoàn thiện các Nghị định sửa đổi, bổ sung, trình Thủ tướng Chính phủ trước ngày 30/12 năm nay; ban hành Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 23/2018/TT-BNNPTNT trước 30/1/2024 để tháo gỡ khó khăn cho việc quản lý tàu cá “3 không”; chủ động xem xét, giải quyết các khó khăn, vướng mắc, kiến nghị và hướng dẫn các địa phương triển khai có hiệu quả, thực chất các nội dung này. 

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cũng đề nghị Bộ NN-PTNT đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, khẩn trương hoàn thiện cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNfishbase); hoàn thiện, triển khai đồng bộ, thống nhất trong cả nước phần mềm quản lý tàu cá ra vào cảng để theo dõi, kiểm soát hoạt động của tàu cá tại cảng cá, hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử để theo dõi, kiểm soát tính minh bạch, hợp pháp đối với nguồn gốc sản phẩm thủy sản khai thác trong nước xuất khẩu. 

Dồn lực mở các đợt cao điểm kiểm tra

Từ nay đến hết ngày 30/4/2024, giao Bộ Quốc phòng cùng các bộ ngành và địa phương thực hiện đợt cao điểm tuần tra, triển khai các giải pháp phù hợp, kiên quyết ngăn chặn, giảm thiểu, tiến tới chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm khai thác IUU ở vùng biển nước ngoài.

Cùng với đó, tiếp tục mở các đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tại các khu vực biển giáp ranh với Indonesia, Thái Lan, Campuchia, đặc biệt là Malaysia để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các trường hợp cố tình vi phạm vùng biển nước ngoài.

Giao Bộ Công an chỉ đạo công an địa phương ưu tiên bố trí lực lượng thực hiện các đợt cao điểm điều tra, ngăn chặn, xử lý các hành vi môi giới, móc nối đưa tàu cá, ngư dân đi khai thác hải sản trái phép; phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền đưa ra truy tố, xét xử các trường hợp vi phạm để răn đe, giáo dục trước ngày 30/4/2024.

Khẩn trương rà soát hồ sơ, ra quyết định xử phạt dứt điểm các trường hợp vi phạm còn thời hạn, thời hiệu, hoàn thành và báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU kết quả trước ngày 30 tháng 4 năm 2024. 

Phó Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố ven biển chỉ đạo, ưu tiên bố trí các lực lượng, giao trách nhiệm cho chính quyền cơ sở tại các địa bàn trọng điểm vừa tuyên truyền vận động, vừa nắm chắc địa bàn, kịp thời phát hiện từ sớm từ xa, ngăn chặn ngay từ trong bờ tàu cá, ngư dân có ý định đi khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. 

Tập trung cao điểm nguồn lực, tăng cường công tác phối hợp giữa các lực lượng chức năng tại địa phương để rà soát, thống kê, nắm chắc số lượng tàu cá; theo dõi, kiểm soát chặt chẽ hoạt động của tàu cá khi xuất, nhập bến, ra vào cảng. 

Lập danh sách cụ thể số lượng tàu cá “3 không” tại địa phương. Tổ chức giám sát 24/24 hoạt động tàu cá qua hệ thống giám sát hành trình, theo dõi, xử lý đúng quy định pháp luật đối với việc duy trì hoạt động của thiết bị VMS. 

Tổng rà soát công tác xác nhận, chứng nhận truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác; nghiêm cấm mọi hành vi “hợp thức hóa” hồ sơ vi phạm cho các lô hàng xuất khẩu sang thị trường châu Âu. 

Mở đợt cao điểm thực thi pháp luật từ nay đến tháng 4/2024; kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đặc biệt là hành vi khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài, vi phạm ngắt kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép trên biển. 

Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý tàu cá, truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác liên thông theo chuỗi từ tàu cá đến cơ quan quản lý và các cơ sở, doanh nghiệp thu mua, chế biến, tiêu thụ và xuất khẩu thủy sản khai thác bảo đảm tính minh bạch, hợp pháp. 

Với các tỉnh có số lượng lớn tàu cá hoạt động ven bờ, tàu cá hoạt động nghề lưới kéo ảnh hưởng đến nguồn lợi và môi trường sinh thái, tập trung tổ chức triển khai Đề án chuyển đổi một số nghề khai thác hải sản ảnh hưởng đến nguồn lợi và môi trường sinh thái.

Khẩn trương thành lập Kiểm ngư địa phương theo quy định của Luật Thủy sản và Luật Tổ chức chính quyền địa phương, đảm bảo đủ năng lực thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, Phó Thủ tướng lưu ý.

Phạm Bắc và nhóm PV, BTV