Tăng trưởng ngoạn mục, công nghiệp Việt tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu

Sản xuất công nghiệp tăng trưởng ngoạn mục 9,5%

Báo cáo của Bộ Công Thương cho thấy, trong năm 2025, tình hình phát triển kinh tế - xã hội cả nước diễn ra trong bối cảnh thế giới tiếp tục có những biến động lớn và khó lường, với nhiều cơ hội và thách thức đan xen. 

Kinh tế toàn cầu duy trì tăng trưởng nhưng vẫn thấp hơn giai đoạn trước đại dịch Covid-19. Căng thẳng thương mại và chủ nghĩa bảo hộ gia tăng tác động tiêu cực đến thương mại toàn cầu. Chuỗi cung ứng toàn cầu vẫn đứng trước nguy cơ đứt gãy, gián đoạn do căng thẳng địa chính trị và tác động của biến đổi khí hậu. 

Một số thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam phục hồi chậm, thị trường xuất khẩu lớn nhất là Mỹ áp dụng chính sách thuế đối ứng... gây nhiều khó khăn cho nền kinh tế có độ mở lớn của nước ta. 

Ở trong nước, năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây là năm cuối thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025, với nhiệm vụ nặng nề là phấn đấu hoàn thành ở mức cao nhất các mục tiêu đã đề ra cho cả giai đoạn. Trong khi đó, các năm đầu kỳ kế hoạch phải đối mặt với nhiều khó khăn do tác động của đại dịch Covid-19 và những biến động địa chính trị toàn cầu. Các năm cuối kỳ lại chịu thiệt hại nặng nề bởi thiên tai, bão lũ lịch sử.

Tuy nhiên, nền kinh tế cũng chịu tác động kép từ những yếu tố bất lợi bên ngoài và thiên tai, bão lũ diễn biến rất phức tạp, đặc biệt là tình trạng “bão chồng bão, lũ chồng lũ” hiếm gặp đã gây lũ lụt vượt mức lịch sử trên diện rộng, ảnh hưởng nặng nề đến đời sống nhân dân và phát triển kinh tế - xã hội. 

Trong bối cảnh đó, nhờ theo dõi sát và phản ứng linh hoạt trước biến động, cùng nỗ lực của cả hệ thống chính trị và cộng đồng doanh nghiệp, kinh tế Việt Nam tiếp tục phục hồi và phát triển rõ nét. Kinh tế vĩ mô duy trì ổn định, lạm phát được kiểm soát ở mức thấp; các cân đối lớn của nền kinh tế và an sinh xã hội được bảo đảm.

Tăng trưởng GDP năm 2025 ước đạt khoảng 8%, thuộc nhóm rất ít quốc gia đạt mức tăng cao trong khu vực và thế giới, được các tổ chức quốc tế đánh giá cao.

Các cân đối lớn được bảo đảm, nhất là an ninh năng lượng và cân đối cung cầu các mặt hàng thiết yếu, nguyên vật liệu đầu vào phục vụ sản xuất.

Năm 2025, xuất nhập khẩu tiếp tục là điểm sáng của nền kinh tế và lập kỷ lục mới về tổng kim ngạch (ước đạt 920 tỷ USD), đưa Việt Nam vào top 15 cường quốc thương mại toàn cầu, tạo bệ phóng mới cho tăng trưởng kinh tế. 

Đáng chú ý, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) ghi nhận mức tăng trưởng ngoạn mục 9,5% (năm 2024 tăng 8,2%) - mức tăng cao nhất kể từ khi xảy ra đại dịch Covid-19. Trong đó, ngành chế biến chế tạo ước tăng 10,6%, tạo động lực từng bước chuyển mình từ công xưởng sản xuất sang tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Sản xuất công nghiệp khởi sắc nhờ “những nỗ lực tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó và chuyển đổi mô hình sản xuất” của Chính phủ và Bộ Công Thương dù bối cảnh nhiều khó khăn do đứt gãy cung ứng toàn cầu, thiên tai, bão lũ.

Không chỉ vậy, nội lực công nghiệp quốc gia đã tăng lên. Các doanh nghiệp nội địa ngày càng tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu, đóng góp gần 50% giá trị sản xuất công nghiệp (so với mức 35% năm 2020). 

Sự trỗi dậy của ngành công nghiệp thể hiện qua những con số ấn tượng như GDP công nghiệp năm 2025 đạt khoảng 200 tỷ USD, tăng mạnh so với 136 tỷ USD năm 2020. Chỉ tính riêng ngành điện tử, lĩnh vực từng không đáng kể vào năm 2010 - nay đã trở thành ngành xuất khẩu lớn nhất Việt Nam (khoảng 100 tỷ USD), biến Việt Nam thành mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị công nghệ toàn cầu. 

Từng bước làm chủ công nghệ trong các ngành mới nổi

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, song lãnh đạo Bộ Công Thương cho rằng, trong năm 2026 cần đổi mới tư duy và đẩy mạnh cơ cấu lại ngành công nghiệp, thương mại theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, giá trị gia tăng và năng lực cạnh tranh. Lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh làm động lực chính; khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân và mô hình hợp tác công tư, coi đó là động lực quan trọng để phát triển mạnh mẽ kinh tế đất nước.

Bộ Công Thương cũng đặt ra tầm quan trọng của việc từng bước làm chủ công nghệ trong các ngành mới nổi như chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, công nghiệp sinh học, công nghiệp vật liệu, năng lượng mới. Tập trung thu hút đầu tư phát triển hạ tầng năng lượng, công nghiệp, thương mại và hệ thống logistics quốc gia theo hướng chuyển đổi xanh, số, hiện đại hóa, đáp ứng yêu cầu kết nối, hội nhập.

Đặc biệt, chú trọng tham mưu xây dựng cơ chế, chính sách nhằm phát triển doanh nghiệp tư nhân đủ lớn, đủ sức dẫn dắt các doanh nghiệp vừa và nhỏ, tiên phong trong các lĩnh vực quan trọng, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Lãnh đạo Bộ Công Thương cũng cho rằng, cần chú trọng đầu tư nâng cấp, phát triển toàn diện chuỗi sản xuất và cung ứng nhằm tăng tính tự lực, tự cường của nền kinh tế, củng cố vị thế Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu. Xây dựng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong nước tham gia sâu vào các khâu sản xuất của tập đoàn lớn, doanh nghiệp FDI; tăng tỷ lệ nội địa hóa, giảm phụ thuộc nguồn cung bên ngoài. 

Cùng với đó, kết nối chặt chẽ doanh nghiệp FDI về chuyển giao công nghệ, kỹ năng quản trị, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh. Đẩy mạnh phát triển cụm liên kết ngành và chuỗi sản xuất khép kín, hoàn thiện chuỗi cung ứng đồng bộ từ nguyên liệu đến sản xuất, phân phối, tiêu dùng nội địa, Bộ Công Thương lưu ý thêm.

Hà Giang