Tạo khung thể chế thúc đẩy hoạt động đầu tư cho chuyển đổi số quốc gia

Đầu tư ứng dụng CNTT, chuyển đổi số đang tăng trưởng mạnh

Ngày 15/8, Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Đức Long chủ trì hội nghị phổ biến Nghị định 82 ngày 10/7/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định 73 năm 2019 của Chính phủ quy định quản lý đầu tư ứng dụng CNTT sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước.

Diễn ra theo phương thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, hội nghị có sự tham dự của đại diện lãnh đạo, cán bộ làm công tác quản lý đầu tư tài chính các đơn vị chuyên trách CNTT bộ, ngành, địa phương cùng một số đơn vị trong Bộ.

Chỉ rõ xây dựng nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 73 là một việc khó, Thứ trưởng Phạm Đức Long cho biết, quá trình soạn thảo, Bộ TT&TT nhiều lần lấy ý kiến của của các bộ, ngành, địa phương cả với dự thảo Nghị định cũng như một số chính sách quan trọng.

Liên quan đến lĩnh vực đầu tư ứng dụng CNTT trong cơ quan nhà nước, bên cạnh Nghị định 82 quy định về cách thức đầu tư, Bộ Tài chính hiện đang xây dựng nghị định về nguồn đầu tư, cụ thể là dự thảo "Nghị định quy định việc lập dự toán, quản lý, sử dụng chi thường xuyên ngân sách nhà nước để mua sắm tài sản, trang thiết bị, cải tạo, nâng cấp, mở rộng, xây dựng mới hạng mục công trình trong các dự án đã đầu tư xây dựng".

Thứ trưởng Phạm Đức Long nhận định: Trong bối cảnh đầu tư ứng dụng CNTT, chuyển đổi số đang có sự tăng trưởng đột biến, Nghị định 82 và Nghị định của Bộ Tài chính sẽ tạo ra khung thể chế để thúc đẩy hoạt động đầu tư ứng dụng CNTT sử dụng ngân sách nhà nước phục vụ chuyển đổi số quốc gia.

Thông tin tới các đại biểu về những điểm mới của Nghị định 82, Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số quốc gia Trần Thị Quốc Hiền cho hay, đây là một lần “trùng tu” lớn, với việc sửa đổi 33 trong tổng số 64 điều, bãi bỏ 1 khoản và 5 điều cũ, bổ sung 7 điều mới cùng một số phụ lục, mẫu biểu.

Các nội dung chính được sửa đổi, bổ sung tập trung vào 3 nhóm, bao gồm: Sửa đổi, bổ sung những quy định chung; Sửa đổi, bổ sung quy định về dự án đầu tư ứng dụng CNTT sử dụng kinh phí chi đầu tư phát triển và kinh phí chi thường xuyên vốn ngân sách nhà nước; Sửa đổi, bổ sung quy định về hoạt động thuê dịch vụ CNTT.

Gỡ nhiều "điểm nghẽn" cho các bộ, ngành, địa phương

Đơn vị soạn thảo Nghị định 82 khẳng định, với nghị định này, những vấn đề vướng mắc lớn trong hoạt động đầu tư ứng dụng CNTT phục vụ chuyển đổi số đã được giải quyết. Nhiều “điểm nghẽn” trong công tác đầu tư ứng dụng CNTT đã được tháo gỡ cho các cơ quan nhà nước khi thực hiện các chiến lược, chương trình, đề án, kế hoạch chuyển đổi số.

Là một nội dung mới được bổ sung, quy định về phần mềm phổ biến đã nhận được sự quan tâm của nhiều đơn vị, địa phương. Cũng vì thế, đây là nội dung đã được đại diện Cục Chuyển đổi số quốc gia dành nhiều thời gian giải đáp, hướng dẫn.

Đánh giá đây là quy định sẽ giúp các bộ, ngành, địa phương kiểm soát việc đầu tư mua sắm phần mềm, bà Trần Thị Quốc Hiền phân tích: Nghị định 82 bổ sung điều 5a quy định phải công bố danh mục các phần mềm phổ biến.

Cụ thể, bộ chuyên ngành sẽ công bố danh mục và chức năng, tính năng kỹ thuật cơ bản của phần mềm phổ biến ngành, chuyên ngành, lĩnh vực. Bộ TT&TT sẽ xây dựng, công bố danh mục và chức năng, tính năng kỹ thuật cơ bản của phần mềm phổ biến quốc gia. Các doanh nghiệp cung cấp phần mềm phổ biến có trách nhiệm công bố công khai những sản phẩm phần mềm phổ biến do mình xây dựng, phát triển đáp ứng được các chức năng, tính năng kỹ thuật cơ bản đó.

“Việc quy định phải công bố công khai danh mục phần mềm phổ biến sẽ giúp các chủ đầu tư biết được phần mềm mà mình định đầu tư mua sắm từng có trên thị trường hay chưa, phổ biến chưa, giá sẽ như thế nào. Khi đó, các đơn vị, địa phương cũng có thể tham khảo nhau một cách dễ dàng. Chúng tôi cho rằng đây cũng là một quy định giúp giải quyết bài toán ‘đúng sản phẩm tốt và đúng giá”, bà Trần Thị Quốc Hiền chia sẻ.

Tại Nghị định 82, thuê dịch vụ CNTT tiếp tục được khẳng định là một hình thức ưu tiên triển khai trong hoạt động ứng dụng CNTT phục vụ chuyển đổi số. Tuy vậy, Nghị định 82 bổ sung quy định trước khi thuê dịch vụ CNTT, cơ quan nhà nước phải so sánh ưu điểm, hạn chế giữa đầu tư mua sắm mới với thuê dịch vụ dựa trên các điều kiện, tình hình cụ thể của cơ quan mình, làm cơ sở để cấp có thẩm quyền quyết định hình thức thực hiện. Việc này nhằm tránh tình trạng “lạm dụng” hình thức thuê dịch vụ CNTT.

Cũng theo quy định mới, thời gian thuê dịch vụ CNTT được mở rộng lên tối đa 8 năm để bảo đảm ổn định, liên tục, hiệu quả của việc khai thác, sử dụng dịch vụ.

Trong khuôn khổ hội nghị, song song với việc nêu ra những điểm nổi bật của Nghị định 82, đại diện Cục Chuyển đổi số quốc gia cũng đã giải đáp nhiều thắc mắc của các đơn vị, địa phương liên quan đến việc áp dụng các quy định mới.

Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Phạm Đức Long đề nghị các đơn vị, địa phương tiếp tục gửi các ý kiến thắc mắc, câu hỏi về Bộ, đồng thời yêu cầu Cục Chuyển đổi số quốc gia trả lời trực diện vào vấn đề được hỏi với mục tiêu là trả lời, giải đáp thấu đáo để các bộ, ngành, địa phương hiểu rõ và triển khai được quy định mới trong thực tế.