Tháng cô hồn là tháng mấy năm 2024?
Theo TS Dương Hoàng Lộc, Trưởng bộ môn Nhân học - Tôn giáo, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Tôn giáo, Trường ĐH KHXH&NV, ĐH Quốc gia TPHCM, tháng cô hồn kéo dài từ ngày 1/7 đến hết ngày 30/7 âm lịch hàng năm. Quan niệm tháng 7 âm lịch là tháng cô hồn có từ lâu và mang tính phổ biến.
“Vi Lê Minh – nhà nghiên cứu văn hóa Trung Quốc, ghi nhận nhiều địa phương ở Trung Quốc gọi tháng 7 âm lịch là Quỷ tiết và Thi cô. Các cách gọi đó thể hiện thời điểm để mọi người cầu nguyện cúng vái.
Niềm tin trên bắt nguồn từ Đạo giáo, sau đó ảnh hưởng mạnh mẽ trong dân gian Trung Quốc. Lâu dần, dân gian Trung Quốc lưu truyền quan niệm cõi âm do Địa quan Đại đế quản lý.
Tháng 7 âm lịch, đặc biệt là ngày rằm của tháng này trùng với ngày sinh nhật của Địa quan Đại đế nên cửa địa ngục sẽ mở. Điều này đồng nghĩa với việc ma quỷ, vong hồn quay lại trần gian mang theo những tai ương, xui rủi cho nhân gian.
Do đó, ngày Rằm tháng 7, dân gian Trung Quốc bày hương án cúng tế ma quỷ, thả đèn trôi sông, nhằm chỉ lối dẫn đường cho các linh hồn, ma quỷ bị chết oan từ nhiều kiếp trước bước qua cầu Nại Hà để đầu thai”, TS Dương Hoàng Lộc cho biết.
Nguồn gốc của tháng cô hồn có nhiều cách lý giải khác nhau, nhưng tất cả đều chứa đựng ý nghĩa nhân văn, đề cao việc báo hiếu và làm phúc.
Ở Việt Nam, dân gian cho rằng, tháng 7 âm lịch là Địa quan xá tội, tức những vong hồn dưới âm phủ được lên cõi trần gian. Do đó, người ta bày mâm cúng thí thực cô hồn. Các chùa thiết lập trai đàn chẩn tế, để “tài pháp nhị thí” cho các cô hồn ngạ quỷ vất vưởng.
Tháng 7 âm lịch cũng là dịp con cháu đến chùa cầu siêu cho ông bà tổ tiên đã qua đời. Phong tục trên hướng con người đến việc mở rộng tấm lòng, quan tâm, chia sẻ với những hoàn cảnh bất hạnh, khó khăn trong cuộc sống.
Năm 2024, tháng cô hồn, tức tháng 7 âm lịch, nhằm ngày 4/8 đến 2/9 dương lịch.
Những điều lưu ý trong tháng cô hồn
TS Dương Hoàng Lộc cho biết, người xưa còn cho rằng, tháng 7 âm lịch là thời điểm hoạt động của ma quỷ, gắn với những điều xui rủi.
Để tránh những điều không may mắn, dân gian lưu truyền những điều kiêng kỵ, tránh phạm phải vào tháng cô hồn.
Vào tháng 7 âm lịch, mọi người nên sắp xếp thời gian đi thăm mộ phần của người thân trong gia đình.
Người xưa cũng khuyên gia chủ nên tung gạo muối cúng chúng sinh. Thông thường, gia chủ cúng Phật, cúng gia tiên, thần linh trong nhà. Tuy nhiên, trong ngày Rằm tháng 7, gia chủ cũng cần cúng chúng sinh ở trước cửa hoặc ngoài trời.
Khi cúng chúng sinh, hãy tung một nắm gạo hoặc muối từ trong nhà ra khỏi cửa. Hành động này giống như tiễn cô hồn, xua tan âm khí. Chú ý, không ném gạo muối từ ngoài vào trong nhà, mà phải làm ngược lại mới đúng.
Dân gian cũng khuyên người dân không nên sát sinh trong tháng cô hồn. Vì thế, mâm cơm cúng rằm thường ưu tiên đồ chay.
Ông Lộc cho rằng, người dân không nên cúng bái linh đình trong tháng cô hồn, không tùy tiện đốt vàng mã.
Người dân cũng không nên làm chuyện đại sự vào tháng cô hồn. Bởi theo phong tục dân gian, tháng cô hồn xui xẻo, không nên cất nhà, cưới gả, khai trương…
Trong tháng 7 âm lịch, mọi người nên làm việc thiện, dốc sức cứu người, lan tỏa những điều tử tế trong cộng đồng.