Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan cho biết, do dịch Covid-19 đã khiến suy yếu nhu cầu gạo toàn cầu, đồng baht tăng giá và tình trạng hạn hán kéo dài làm giảm sản lượng. Kéo theo đó, xuất khẩu gạo của nước này cả năm 2020 có thể chỉ đạt 6,5 triệu tấn, mức thấp nhất trong vòng 10 năm qua và thấp hơn mức dự báo 7,5 triệu tấn.

Trong 5 tháng đầu năm, Thái Lan xuất khẩu 2,57 triệu tấn gạo, đạt giá trị 54,2 tỷ baht, giảm 31,9% về khối lượng và 13,2% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Thái Lan hiện xếp vị trí thứ 3 về xuất khẩu gạo sau Ấn Độ và Việt Nam.

Trong khi đó, số liệu từ Cục Chế biến và Phát triển thị trường Nông sản (Bộ NN-PTNT) cho thấy, xuất khẩu gạo của Việt Nam 5 tháng đầu năm nay đạt 2,9 triệu tấn (tăng 5,1%), giá trị đạt 1,41 tỷ USD (tăng 18,9%) so với cùng kỳ năm 2019.

Giá gạo xuất khẩu bình quân 5 tháng đầu năm 2020 đạt 485,1 USD/tấn, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm 2019.

{keywords}
Việt Nam vươn lên vị trí số 2 thế giới về xuất khẩu gạo

Còn tính khối lượng gạo xuất khẩu 6 tháng đầu năm 2020 đạt gần 3,5 triệu tấn và 1,71 tỷ USD, tăng 4,4% về khối lượng và tăng 17,9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2019.Tính trong 5 tháng đầu năm, Philippin đứng vị trí thứ nhất về thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam với 39,9% thị phần với khối lượng đạt 1,3 triệu tấn và 598,6 triệu USD, tăng 23,1% về khối lượng và tăng 42,2% về giá trị so với cùng kỳ năm 2019.

Cục Chế biến và Phát triển thị trường Nông sản cũng cho biết, trên thị trường thế giới giá gạo xuất khẩu Thái Lan trong tháng 6/2020 đã tăng nhẹ so với tháng 5/2020 do tỷ giá đồng Baht tăng và có sự thiếu hụt nguồn cung do hạn hán. Tình trạng giá tăng cao đã khiến cho gạo Thái Lan trở nên kém cạnh tranh hơn so với các quốc gia xuất khẩu chính khác như Ấn Độ và Việt Nam.

Trong khi, gạo xuất khẩu Ấn Độ giảm nhẹ do tỷ giá đồng Rupee giảm, và nhu cầu đặt hàng từ các đối tác nước ngoài đang chững lại. Bên cạnh đó, diễn biến dịch Covid-19 khó lường khiến chính phủ Ấn Độ khó có thể gỡ bỏ phong tỏa hoàn toàn, nên kéo dài tình trạng thiếu hụt lao động logistics.

Cụ thể, giá gạo tiêu chuẩn 5% tấm của Thái Lan tăng từ 490–512USD/tấn lên 505–533 USD/tấn (FOB Băng Cốc). Gạo đồ 5% tấm của Ấn Độ giảm từ 368 – 373 USD/tấn xuống còn 366 – 372 USD/tấn, mức thấp nhất kể từ ngày 26/3.

Tại Việt Nam, nguồn cung từ vụ thu hoạch Hè Thu đang dần được đưa ra thị trường, khiến cho giá gạo giảm nhẹ so với tháng trước. Gạo 5% tấm của Việt Nam giảm từ mức cao 475 USD/tấn xuống còn 450 USD/tấn (FOB TPHCM), mức thấp nhất trong gần 2 tháng.

Cũng theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường Nông sản, triển vọng xuất khẩu gạo của Việt Nam đang được mở ra khi Hiệp định thương mại Việt Nam – Liên minh Châu Âu (EVFTA) được Quốc hội thông qua. Trong đó, cam kết cụ thể EU dành cho Việt Nam là hạn ngạch 80.000 tấn gạo/năm (gồm 30.000 tấn gạo xay xát; 20.000 tấn gạo chưa xay xát và 30.000 tấn gạo thơm) và tự do hoá hoàn với gạo tấm. Sau 3 – 5 năm, thuế suất cho các sản phẩm từ gạo sẽ về 0%.

T.An