Theo ông Brandon Lewis, thủ lĩnh của đảng Bảo thủ đang cầm quyền ở Anh, việc bầu chọn người thay bà May sẽ diễn ra trước khi Quốc hội bước vào kỳ nghỉ mùa Hè - được ấn định vào ngày 20/7.

Người kế nhiệm Thủ tướng May sẽ được lựa chọn theo tiến trình 2 giai đoạn, theo đó 2 ứng cử viên cuối cùng sẽ trải qua một cuộc bỏ phiếu kín của 125.000 thành viên đảng Bảo thủ. Trong quá trình bầu cử kéo dài khoảng 6 tuần, bà  May sẽ là Thủ tướng tạm quyền.

{keywords}
Các gương mặt có thể kế nhiệm Thủ tướng Theresa May tính từ trái, phía trên: Boris Johnson, David Davis, Amber Rudd, Dominic Raab, Jeremy Hunt, Sajid Javid, Michael Gove và Matt Hancock. (Ảnh: The Guardian)

Phản ứng bên trong Anh

Theresa May thông báo sẽ rời vị trí Chủ tịch đảng Bảo thủ vào ngày 7/6 sau khi không thể thuyết phục các nghị sĩ ủng hộ thỏa thuận Brexit (Anh rời khỏi EU) mà bà đạt được với Brussels cuối năm ngoái. Quyết định này đã dẫn tới phản ứng trái chiều trong nội bộ Anh.

Ngoại trưởng Jeremy Hunt bày tỏ sự tôn trọng và khen ngợi bà May đã để lại một đất nước trong trạng thái an toàn hơn. "Tôi muốn bày tỏ sự kính trọng trước Thủ tướng trong ngày hôm nay. Việc thực hiện Brexit luôn là một nhiệm vụ nặng nề, song bà đã thực hiện tiến trình này mỗi ngày bằng sự dũng cảm và quyết tâm. Dịch vụ miễn phí chăm sóc sức khỏe (NHS) sẽ có thêm 25 tỷ USD nhờ sự ủng hộ của bà ấy, và bà đã giúp đất nước an toàn hơn. Một lãnh đạo thật sự", ông Hunt viết trên Twitter.

Cựu Ngoại trưởng Boris Johnson, người đang là ứng viên hàng đầu thay bà May ở số 10 phố Downing, ca ngợi bà May là nhà lãnh đạo quả cảm và nhắc đến nhiệm vụ của người kế nhiệm bà - đó là "triển khai Brexit". Cảm ơn những cống hiến của nữ Thủ tướng đối với đất nước và đảng Bảo thủ, ông Johnson kêu gọi các bên ở Anh đồng lòng thúc đẩy Brexit.

Trong khi đó, Thủ hiến vùng Scotland thuộc Vương quốc Anh, bà Nicola Sturgeon, đã đưa ra phản ứng trái chiều khi cho rằng việc Theresa May từ chức không giải quyết được các vấn đề Brexit dù bà "xứng đáng nhận lời cảm ơn vì những cống hiến của mình".

Lãnh đạo Công đảng đối lập Jeremy Corbyn cho rằng bà May đã đúng khi quyết định từ chức Thủ tướng nhưng ông chỉ trích đảng Bảo thủ làm hỏng đất nước vì để tiến trình Brexit trì trệ và không thể cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân Anh.

Lãnh đạo ủng hộ Brexit Nigel Farage thì chỉ trích Thủ tướng May đánh giá sai tình hình đất nước khi cố tìm cách bảo vệ mối quan hệ thương mại gần gũi với EU.

Phản ứng của EU

EU khẳng định việc Thủ tướng Anh từ chức sẽ không làm thay đổi quan điểm của khối về thỏa thuận Brexit đã đạt được và thời hạn Anh rời đi là không thay đổi.

{keywords}
Bà Theresa May (Ảnh: Reuters)

Điện Elysee cho biết lập trường của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron là sẵn sàng làm việc với tân Thủ tướng Anh về mọi vấn đề song phương và trong EU nhưng muốn Anh làm rõ các bước đi tiếp theo liên quan tới Brexit

Tây Ban Nha cho rằng kịch bản Brexit cứng gần như không thể tránh khỏi sau khi Thủ tướng May tuyên bố từ chức. Theo phát ngôn viên Isabel Celaa, chính phủ Tây Ban Nha đã có kế hoạch dự phòng cho mọi kịch bản liên quan Brexit.

Thủ tướng Hà Lan Mark Rutter nói ông đã trò chuyện với bà May qua điện thoại và bày tỏ sự tôn trọng đối với quyết định của bà. "Thỏa thuận giữa EU và Anh về một Brexit có trật tự vẫn còn nằm trên bàn đàm phán", ông Rutte viết trên Twitter.

Theo Ngoại trưởng Ireland Simon Coveney, EU sẽ không thay đổi quan điểm về Brexit hoặc đưa ra một thỏa thuận khác mềm mỏng hơn khi Anh có tân Thủ tướng. Ông cảnh báo khả năng nước Anh rời EU mà không có thỏa thuận đang hiện ra rõ ràng hơn bao giờ hết do EU "đã hết kiên nhẫn".

Đồng bảng Anh tăng giá trong đầu phiên giao dịch ngày 24/5 ngay sau quyết định của Thủ tướng May. heo đó, đồng bảng đã có lúc vượt mức 1,27 USD đổi 1 bảng khi bà May thông báo trên truyền hình về kế hoạch từ chức.

Đồng tiền này sau đó lại tụt xuống mức 1,2673 USD/Bảng nhưng vẫn cao hơn 0,2% so với mức trước đó.

Tính từ đầu tháng 5 tới nay, đồng Bảng đã giảm hơn 2,5% so với USD khi bà May nỗ lực khơi thông bé tắc Brexit nhưng không thành.

Tại thị trường London, chỉ số chứng khoán chủ chốt FTSE 100 tăng 0,6% hồi đầu phiên. Trong cùng phiên tại châu Âu, chỉ số tổng hợp EURO STOXX 600 nhích lên 0,7%, trong lúc chỉ số DAX 30 trên sàn Frankfurt (Đức) và chỉ số CAC 40 tại Paris (Pháp) tăng khoảng 0,8%. 

Thanh Hảo