Chiều tối 20/1 (giờ địa phương), ngay sau khi đến Romania, Thủ tướng Phạm Minh Chính và phu nhân đã có những hoạt động đầu tiên trong chuyến thăm chính thức.
Thủ tướng đến thăm, nói chuyện với cán bộ, nhân viên Đại sứ quán, đại diện bà con cộng đồng người Việt Nam tại Romania.
Dù cuộc gặp diễn ra vào buổi tối nhưng ngay từ chiều tại trụ sở Đại sứ quán Việt Nam đã tập trung rất đông bà con kiều bào chờ đón Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn. Khán phòng diễn ra cuộc gặp đã không còn một ghế trống, nhiều bà con sẵn sàng đứng để chia sẻ, lắng nghe những ý kiến từ Thủ tướng và đoàn công tác.
Mở đầu cuộc gặp, Đại sứ Việt Nam tại Romania Đỗ Đức Thành cho biết, bà con và sứ quán mong chờ và vui mừng đón Thủ tướng trở lại thăm một địa bàn đã nhiều năm gắn bó với Thủ tướng khi còn là sinh viên, cán bộ ngoại giao.
Cộng đồng người Việt Nam tại Romania tuy số lượng không nhiều, chỉ khoảng hơn 600 người, nhưng đã phát huy truyền thống đoàn kết, "tương thân tương ái", giúp đỡ lẫn nhau để ổn định cuộc sống và luôn hướng về nguồn cội, quê hương.
Đại sứ cho biết, quan hệ Romania và Việt Nam đến nay đã gần 75 năm và vẫn phát triển tốt đẹp, thể hiện qua việc ký kết các hiệp định thương mại tự do và bảo hộ đầu tư, kim ngạch thương mại hai chiều tăng 18%/năm.
Ông Nguyễn Văn Tới, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Việt Nam tại Romania cho biết, nhu cầu lao động của Romania rất lớn, khi có nhiều người lao động Việt Nam ra nước ngoài làm việc thì lượng kiều hối gửi về trong nước rất cao. Đây là cơ hội với hoạt động xuất khẩu lao động của Việt Nam.
Thế nhưng, ông Tới cũng nêu thực tế, một số lao động Việt Nam phá hợp đồng bỏ sang nước thứ 3. Ông mong các bộ ngành tìm giải pháp nhằm ràng buộc lao động chấp hành nghiêm quy định khi sang Romania làm việc.
Phản hồi nội dung này, Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Lê Văn Thanh cho biết, hiện có khoảng 700 nghìn lao động Việt Nam đang làm việc ở nước ngoài. Romania là thị trường rất tiềm năng, có thể tiếp nhận lao động ở nhiều trình độ khác nhau với thu nhập khá so với mặt bằng chung. Thực tế, việc chấp hành kỷ luật lao động tại Romania chưa tốt, Bộ LĐTB&XH đã yêu cầu chấn chỉnh việc này, khi đưa người đi phải đào tạo, quản lý để tránh người lao động bỏ trốn.
Ông Nguyễn Văn Tới (trái) đặt câu hỏi về xuất khẩu, nâng cao chất lượng lao động và Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Lê Văn Thanh trả lời.
Thứ trưởng Lê Văn Thanh cho biết, dự kiến trong chuyến thăm, hai bên sẽ ký kết văn kiện hợp tác về lĩnh vực này, từ đó tạo điều kiện đưa ngày càng nhiều hơn lao động Việt Nam sang Romania, vừa bảo đảm tốt hơn quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng, vừa nâng cao hơn ý thức chấp hành pháp luật, kỷ luật, tác phong của lao động Việt Nam.
Phát biểu tại cuộc gặp mặt, Thủ tướng Phạm Minh Chính trước hết trân trọng chuyển lời chào thân ái, lời thăm hỏi ân cần, lời chúc mừng tốt đẹp của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới cộng đồng người Việt Nam tại Romania nói riêng và tại châu Âu nói chung.
Thủ tướng chia sẻ mối quan hệ lương duyên Việt Nam – Romania bắt đầu từ năm 1955, là nước đầu tiên huy động hàng trăm nghìn người ủng hộ cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc của Việt Nam.
Trước chuyến thăm, Thủ tướng bày tỏ xúc động khi được xem lại những bức ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm Romania, thấy hàng trăm nghìn người dân Romania đón Bác. Tình cảm của nhân dân hai nước đã trải qua gần 75 năm.
Từng sinh sống, học tập và làm việc tại Romania, Thủ tướng nhấn mạnh, người Romania rất tốt bụng, thân thiện, giúp đỡ Việt Nam. Trong thời kỳ đại dịch Covid-19 cao điểm, Romania sẵn sàng ủng hộ cho Việt Nam 300 nghìn liều vắc xin.
Vì vậy phải gìn giữ hình ảnh người Việt Nam ở Romania, phát huy truyền thống gắn bó, hợp tác giữa hai nước. Khi có dịp gặp lãnh đạo Romania tại diễn đàn quốc tế, Thủ tướng đều đề nghị phía bạn hỗ trợ, tạo điều kiện cho bà con cộng đồng người Việt Nam làm ăn, sinh sống thuận lợi.
Đảng, Nhà nước chủ trương luôn coi cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không thể tách rời trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Đây là chính sách sáng suốt, là chủ trương lớn để thể chế hóa, trong có Luật Đất đai (sửa đổi) mới được Quốc hội thông qua, theo đó người Việt Nam ở nước ngoài được tiếp cận đất đai bình đẳng với người trong nước.
Thủ tướng cũng nêu vấn đề giữ gìn văn hoá, tiếng Việt cho bà con cộng đồng vì "Văn hóa còn thì dân tộc còn, văn hóa mất thì dân tộc mất". Thủ tướng mong các chị em phụ nữ dạy con em học tiếng Việt, giữ gìn văn hóa Việt Nam.
Thủ tướng vui mừng khi cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài ngày càng lớn mạnh, có uy tín, trưởng thành nhanh. Thủ tướng yêu cầu xây dựng trang mạng thông tin người Việt Nam ở đây để có vấn đề gì thì có thể phản ứng nhanh, nhất là vừa qua khi bà con "nhường cơm, sẻ áo" giúp đỡ nhiều người Việt Nam ở Ukraine sang.
Thủ tướng chia sẻ, bà con cộng đồng Việt Nam sinh sống, lao động, làm ăn ở đây cũng là góp phần củng cố mối quan hệ hai nước.
Liên quan vấn đề lao động, Thủ tướng nêu rõ phải quản lý lao động thật chặt, rà soát lại, công ty xuất khẩu lao động nào làm tốt thì khuyến khích, những công ty 'ma', công ty làm ăn phi pháp thì dứt khoát phải bị xử lý nghiêm, rút giấy phép.
Theo Thủ tướng, phải tăng cường đào tạo ngoại ngữ cho lao động Việt Nam, trang bị, phổ biến luật pháp nước sở tại, kỹ năng để tự vận động khi có vấn đề.
Thủ tướng yêu cầu Đại sứ quán Việt Nam phải lo việc của bà con như việc của nhà mình; coi bà con như người thân trong gia đình để xử lý công việc; không được có thái độ quan liêu.
Thủ tướng đề nghị cần coi trọng đạo đức, tình cảm con người với con người. Bộ Ngoại giao cần lắng nghe nguyện vọng của bà con, thiết kế chính sách hợp lý.
Trần Thường từ thủ đô Bucharest, Romania