Ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW, tỉnh Gia Lai đã xác định đây là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm, có tính chiến lược và lâu dài, là một trong những trụ cột chiến lược phát triển tỉnh nhanh và bền vững.

Ông Trần Kim Kha - Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Gia Lai đã chia sẻ về các thành tựu và các giải pháp nhằm đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của tỉnh theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW.

Tầm nhìn trở thành trung tâm KH&CN, đổi mới sáng tạo và AI 

- Thưa ông, việc triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW ở Gia Lai có ý nghĩa như thế nào và mục tiêu tỉnh đặt ra là gì?

Nghị quyết 57 là một trong bốn trụ cột chiến lược có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, mở đường cho một kỷ nguyên phát triển mới dựa trên khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đối với Gia Lai, nghị quyết này vừa là thời cơ, vừa là yêu cầu cấp thiết để tỉnh bứt phá, tạo chuyển dịch mạnh từ kinh tế dựa vào tài nguyên sang kinh tế tri thức, kinh tế số.

Mục tiêu mà tỉnh xác định rất rõ trong Kế hoạch 105/KH-UBND là đến năm 2030 tiềm lực KH&CN và đổi mới sáng tạo đạt mức tiên tiến trong nhiều lĩnh vực; kinh tế số đóng góp tối thiểu 30% GRDP; nhóm 15 địa phương dẫn đầu về năng lực cạnh tranh số và chính quyền số; nhóm 10 địa phương dẫn đầu về AI, bán dẫn và an ninh mạng; hạ tầng số hiện đại tương đương các thành phố trực thuộc Trung ương. 

Tầm nhìn đến 2045, Gia Lai trở thành trung tâm KH&CN, đổi mới sáng tạo và AI quan trọng của Việt Nam, kinh tế số chiếm trên 50% GRDP, hình thành đội ngũ doanh nghiệp công nghệ số mạnh và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo phát triển toàn diện.

- Ông có thể chia sẻ như thế nào về tình hình triển khai Nghị quyết 57 tại Gia Lai đến thời điểm hiện nay? Những thuận lợi và khó khăn của tỉnh?

Ngay sau khi Nghị quyết được ban hành, tỉnh đã sớm thể chế hóa bằng Chương trình hành động, Kế hoạch triển khai và thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về phát triển KH&CN - đổi mới sáng tạo - chuyển đổi số.

Các nhiệm vụ trọng tâm như xây dựng cơ chế chính sách, hoàn thiện nền tảng dữ liệu, phát triển hạ tầng số, thúc đẩy kinh tế số, chính quyền số, đào tạo nhân lực… đều được triển khai quyết liệt với tiến độ tích cực.

Công tác số hóa dữ liệu được đẩy mạnh trên nhiều lĩnh vực; các nền tảng phục vụ điều hành và dịch vụ công được thống nhất, liên thông; các nhiệm vụ về tái cấu trúc quy trình thủ tục hành chính, cải thiện chất lượng dịch vụ công trực tuyến được triển khai đồng bộ.

Thuận lợi lớn nhất chính là sự quyết tâm của hệ thống chính trị và sự chỉ đạo xuyên suốt của Ban Chỉ đạo cấp tỉnh. Ban Chỉ đạo do Bí thư Tỉnh uỷ đứng đầu đã chỉ đạo rất quyết liệt.

Hệ thống hạ tầng số của tỉnh đang được hiện đại hóa nhanh, mạng 5G phủ toàn bộ trung tâm xã, phường; Trung tâm dữ liệu của tỉnh đã vận hành ổn định.

Tỉnh cũng thu hút mạnh mẽ các tập đoàn lớn như FPT, TMA, KMAC, Mila (Canada)… đến hợp tác đầu tư về AI, bán dẫn, dữ liệu và đào tạo nhân lực.

Tuy nhiên, tỉnh cũng gặp một số khó khăn: dữ liệu nền tảng, nhất là dữ liệu đất đai và một số cơ sở dữ liệu chuyên ngành, cần thêm thời gian để hoàn thiện và đồng bộ; nguồn nhân lực chất lượng cao còn hạn chế; doanh nghiệp KH&CN và doanh nghiệp đổi mới sáng tạo chưa nhiều; các cơ chế đặc thù để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cho R&D và đổi mới sáng tạo cần tiếp tục bổ sung.

image.jpg
Trung tâm Khám phá khoa học và Đổi mới sáng tạo tỉnh Gia Lai. Ảnh: Thế Vương

Nỗ lực tiên phong phát triển kinh tế số và đổi mới sáng tạo

- Được biết, một trong những nội dung quan trọng là phát triển mô hình hợp tác “3 Nhà”, khu công nghệ cao, đô thị thông minh; phát triển nhân lực và công nghệ chiến lược. Xin ông chia sẻ cụ thể hơn về việc triển khai tại Gia Lai?

Về hợp tác “3 nhà”, đây là điểm sáng của Gia Lai. Tỉnh đã hình thành mô hình hợp tác giữa Nhà nước - Nhà trường - Nhà doanh nghiệp trong các lĩnh vực trọng tâm như bán dẫn, AI, STEM. Đại học Quy Nhơn, Đại học FPT, Đại học Quang Trung, các trường cao đẳng cùng nhiều doanh nghiệp đã tham gia tích cực.

Tỉnh đã ươm tạo hơn 100 dự án khởi nghiệp, 26 dự án tiếp tục được phát triển thành doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, 5 dự án đã gọi được vốn đầu tư. Các mô hình STEM-Lab đang được triển khai rộng khắp, hướng tới 100% học sinh phổ thông được tiếp cận STEM vào năm 2030.

Về hạ tầng công nghệ cao và đô thị thông minh, tỉnh đang xây dựng Đề án Trung tâm Đổi mới sáng tạo tỉnh Gia Lai; chuẩn bị đầu tư Trung tâm nghiên cứu - ứng dụng công nghệ vũ trụ; xúc tiến thành lập Khu Công nghệ thông tin tập trung tại Quy Nhơn Bắc; triển khai các nền tảng IoT trong nông nghiệp thông minh, du lịch, giao thông, y tế.

Với các công nghệ chiến lược, tỉnh đã triển khai các đề án về công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, an ninh mạng; phát triển phòng thí nghiệm trọng điểm trong lĩnh vực công nghệ sinh học; đồng thời phối hợp các đơn vị trung ương đề xuất các nhiệm vụ mới theo danh mục công nghệ chiến lược quốc gia.

Hoạt động đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp được khuyến khích bằng các chương trình hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo và kết nối đầu tư.

Về nguồn nhân lực, tỉnh triển khai mạnh các chương trình đào tạo STEM, chương trình đào tạo nhân lực chip - AI - an ninh mạng, hợp tác quốc tế về AI, phát triển mạng lưới chuyên gia và đào tạo theo nhu cầu doanh nghiệp. Đây được xem là trụ cột để Gia Lai hình thành lực lượng lao động công nghệ cao trong 5-10 năm tới.

- Xin ông cho biết, Sở KH&CN đã triển khai những nhiệm vụ gì và định hướng thời gian tới như thế nào?

Sở KH&CN đã tham mưu ban hành các kế hoạch triển khai nghị quyết. Sở là đầu mối xây dựng Kế hoạch 105/KH-UBND; xây dựng và đề xuất các đề án trọng điểm về AI, bán dẫn, an ninh mạng; tổ chức thực hiện các nhiệm vụ KH&CN cấp tỉnh; thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo; phát triển các nền tảng số dùng chung; hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ; rà soát và hoàn thiện cơ chế chính sách KH&CN.

Sở cũng chủ trì theo dõi tiến độ và đôn đốc các sở, ngành, địa phương trong việc thực hiện các nhiệm vụ được giao; đồng thời tổ chức đánh giá, đề xuất giải pháp tháo gỡ vướng mắc trong quá trình triển khai.

Trong thời gian tới, Sở tập trung vào việc hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách thúc đẩy KH&CN và đổi mới sáng tạo; xây dựng và vận hành Trung tâm Đổi mới sáng tạo của tỉnh; phát triển mạnh các tổ chức nghiên cứu - ứng dụng; thúc đẩy doanh nghiệp tham gia nghiên cứu - phát triển và ứng dụng công nghệ mới; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt trong các ngành công nghệ chiến lược; và lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo trong toàn xã hội.

Sở sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và đối tác trong, ngoài nước để triển khai hiệu quả các chương trình chiến lược, bảo đảm Gia Lai thực sự trở thành địa phương tiên phong trong phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Chúng tôi tin rằng với quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp và giới khoa học, việc triển khai Nghị quyết 57 tại Gia Lai sẽ tạo ra bước chuyển căn bản về năng lực khoa học công nghệ, đưa tỉnh trở thành một trong những địa phương tiên phong của cả nước trong phát triển kinh tế số và đổi mới sáng tạo.

- Xin cảm ơn ông!

Lâm Viên (thực hiện)