Ông N.V.M (51 tuổi, trú tại Nam Định) đến Bệnh viện K (Hà Nội) khám khi xuất hiện các biểu hiện rối loạn tiêu hóa, đau bụng âm ỉ. Bệnh nhân chia sẻ cách đây mấy năm, ông đã đi kiểm tra tại bệnh viện. Bác sĩ nội soi phát hiện và cắt polyp đại tràng, tư vấn phải khám lại 6 tháng 1 lần. Tuy nhiên, ông M. chủ quan cho rằng u lành tính không đến tái khám. Sau 3 năm, polyp phát triển thành ung thư đại tràng.

u dai trang.jpg
Hình ảnh u đại tràng lành tính. Ảnh: BSCC. 

Theo bác sĩ Hà Vũ Thành - Khoa Nội soi và thăm dò chức năng, Bệnh viện K (Hà Nội), có nhiều dạng khối u lành tính như u màng não, u tuyến yên, u mạch máu. Ở đường tiêu hóa có u tuyến, polyp. Ở xương có các u xương, u sụn. Các u xơ, u mềm lành tính khác ở ngực, tử cung, buồng trứng nữ giới.

U lành tính không có khả năng xâm lấn sang các cơ quan hay tổ chức lân cận và không có khả năng "thả" tế bào vào dòng máu tuần hoàn hay dòng bạch huyết.

Trong khi đó, u ác tính hay còn gọi ung thư là khối u có khả năng xâm lấn vào các cơ quan hay tổ chức lân cận và có khả năng "thả" tế bào vào dòng máu tuần hoàn hay dòng bạch huyết để đi đến phát triển ở một hay nhiều cơ quan/tổ chức khác trong cơ thể.

U lành tính đa phần không đáng lo ngại. Tuy nhiên, một số loại u có thể thành ác tính, cụ thể là hai vị trí:

- Các tổn thương ở da có thể trở thành ác tính như u hắc tố, polyp trên da. 

- Khối u vùng tiêu hóa như dạ dày, thực quản, lòng đại trực tràng. 

U lành tính không gây ảnh hưởng đến cuộc sống cũng như sức khỏe của người bệnh, có thể chung sống suốt đời mà không cần đến gặp bác sĩ. Việc điều trị phụ thuộc vào vị trí của khối u. Ví dụ u màng não, u tuyến yên có thể ảnh hưởng tới tính mạng người bệnh cần phẫu thuật. U tuyến gây chít hẹp ruột cũng cần xử lý sớm. 

Hoặc khối u ảnh hưởng tới cuộc sống sinh hoạt hằng ngày, làm mất thẩm mỹ cũng nên được điều trị sớm như u xơ tử cung gây ra rong kinh, rong huyết; u xơ tuyến vú gây đau hoặc mất thẩm mỹ; u nang buồng trứng kích thước lớn gây chèn ép…

Bác sĩ Thành cảnh báo, 80% bệnh ung thư đại trực tràng phát triển từ polyp. Polyp ban đầu chỉ là các khối u do tăng sinh quá mức trong lòng đại tràng, hầu hết vô hại, lành tính. Một số trường hợp to lên gây tắc ruột và có thể phát triển thành ung thư đại tràng. Nếu không được phát hiện sớm, bệnh nhân có thể tử vong.

Người bệnh cần tầm soát thường xuyên, nội soi đại tràng khi 40 tuổi. Đây là cách tốt nhất phát hiện sớm bất thường ở lòng đại trực tràng.

Khi có các u dù lành tính, người dân cần theo dõi định kỳ, nếu u to bất thường ảnh hưởng tới sức khỏe vẫn cần can thiệp y tế.