Tiêu diệt tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) là vấn đề cần được ưu tiên hơn việc lật đổ chế độ ở Syria - đó là lập luận của chính khách Mỹ kỳ cựu Henry Kissinger.

TIN BÀI LIÊN QUAN:

Ngoại trưởng Mỹ thời các tổng thống Richard Nixon và Gerald Ford còn cho rằng, sự can thiệp quân sự của Nga có thể sẽ giúp tái thiết lập trật tự ở Trung Đông, khu vực một thời bị Mỹ chi phối hoàn toàn.

"Viêc tiêu diệt IS hiện nay là cấp bách hơn việc lật đổ Bashar al-Assad", ông Kissinger nêu quan điểm trong một bài viết trên Tạp chí Phố Wall. "Nỗ lực quân sự lửng lơ hiện nay của Mỹ có nguy cơ biến thành một cỗ xe tuyển mộ cho IS...". 

{keywords}
Cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger. (Ảnh: Reuters)

Trong bài bình luận có tựa đề "Một con đường thoát khỏi sự sụp đổ Trung Đông", Kissinger mô tả khu vực này đang "trong tình trạng hỗn loạn", khi các phong trào phi nhà nước đang thi nhau xâu xé những nước như Libya, Yemen, Syria và Iraq.

Ông gọi IS là một "kẻ thù tàn ác của trật tự thế giới đã được thiết lập", đang tìm cách thay thế hệ thống quốc tế bằng một đế chế Hồi giáo. 

Cựu Ngoại trưởng Mỹ cảnh báo, mặc dù đã chi phối Trung Đông từ sau cuộc chiến Ảrập - Israel năm 1973, Washington giờ đây lại xung đột với gần như tất cả các phe phái trong khu vực, và có nguy cơ đánh mất năng lực định hình các sự kiện.

Vấn đề ở Trung Đông ngày nay là "quyết tâm của Mỹ trong việc hiểu và nắm vững một thế giới mới", ông quả quyết.

Theo Kissinger, Nga chỉ đơn thuần bước vào khoảng trống mà các chính sách mâu thuẫn và rối ren của Mỹ đã để lại. Sự can thiệp quân sự của Moscow vào Syria là do các lo ngại về địa chính trị chứ không phải ý thức hệ.

Nếu nói đến ý thức hệ thì phải là xung đột giữa hai khối: Phe Shiite được Iran ủng hộ và các nước Sunni như Ai Cập, Ảrập Xê-út và Jordan.

Ông đánh giá Iran hiện là nước đang cố gia tăng ảnh hưởng bằng cách ủng hộ chính quyền Assad ở Damascus cùng các chủ thể phi nhà nước như Hezbollah ở Lebanon và Houthis ở Yemen. Các nước Sunni thì đang tìm cách lật đổ Assad bởi họ sợ mưu đồ của Iran hơn so với IS.

Kissinger cho rằng, Mỹ đã gây thù địch với các đồng minh khi đạt thỏa thuận hạt nhân với Iran, bởi "đa số hiểu đây là một sự thừa nhận ngầm của Mỹ về quyền bá chủ của Iran" ở Trung Đông Sunni.

Theo cựu Ngoại trưởng Mỹ, Moscow không cam kết ủng hộ Assad vô hạn định, mặc dù sự can thiệp quân sự của Nga "có lợi cho chính sách duy trì yếu tố Shiite ở Syria của Iran".

Với nghĩa đó, việc nhờ Nga đánh bại IS mà không cần Iran dính vào có thể là một giải pháp giữ thể diện cho khối Sunni, nếu các lãnh địa được giải phóng "được hoàn trả cho người Sunni địa phương". Trong trường hợp này, Kissinger nhìn ra vai trò của Ai Cập, Jordan, Thổ Nhĩ Kỳ và Ảrập Xêút. 

Thanh Hảo