Vì sao lao động TQ ngang nhiên khai thác quặng trái phép?

- “Dự đoán là có người nào đó chi tiền cho những người này làm” - nhận định ban đầu của ông Phan Thế Xê, Trưởng phòng TN&MT huyện Nam Đông (TT – Huế) khi nói về tình trạng một nhóm lao động cả trong nước lẫn người Trung Quốc ngang nhiên khai thác quặng trái phép diễn ra trong thời gian qua trên địa bàn xã Hương Phú.

Lao động TQ chỉ đứng xem?

Liên quan đến sự xuất hiện của lao động người Trung Quốc khai thác quặng trái phép tại khu vực thôn Phú Mậu (xã Hương Phú, Nam Đông, TT – Huế), ông Hồ Đắc Trường – PGĐ Sở TN&MT tỉnh TT – Huế xác nhận, Sở đã nắm được nội dung những phản ánh trên và đã chỉ đạo Thanh tra phối hợp với huyện Nam Đông để tìm hiểu, nắm rõ vấn đề.

Chủ tịch huyện Nam Đông Ngô Văn Chiến cho rằng “không có ai làm đường, làm xá” nhưng trên thực tế, tuyến đường dài gần 300m đã được các đối tượng khai thác quặng trái phép hoàn thành từ bao giờ. Ảnh: Quang Thành

Theo ông Trường, tính đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn tỉnh TT – Huế chưa có một đơn vị nào được cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản. Việc nhóm lao động người Việt Nam và Trung Quốc khai thác trái phép quặng tại khu vực xã Hương Phú là trái phép.

Ông Nguyễn Hoàng Lương, Thanh tra Sở TN&MT tỉnh thông tin với PV: “Sau khi nhận được thông báo từ chính quyền huyện Nam Đông, Thanh tra Sở đã vào cuộc để tìm hiểu, xác minh. Tại thời điểm chúng tôi tiến hành kiểm tra đã phát hiện một máy múc, vùng đồi núi khoảng 2000m2 đã bị các đối tượng này san hạ với độ sâu trung bình 2m”.

Ông Lương nói thêm, khi đoàn Thanh tra của Sở đến thì huyện Nam Đông đã lập biên bản trước và cũng không nhận được báo cáo nào liên quan đến việc có lao động người Trung Quốc tham gia khai thác quặng (?!)

Đặc biệt, mặc dù chúng tôi đã trực tiếp được người dân địa phương dẫn vào khu vực đồi núi mà nhóm đối tượng này tiến hành khai thác quặng với tuyến đường mới mở dài gần 300m, tuy nhiên, ông Ngô Văn Chiến – Chủ tịch UBND huyện Nam Đông lại cho rằng “không có ai làm đường, làm xá” và “không có lao động nào người Trung Quốc tham gia khai thác tại thời điểm đoàn liên ngành của huyện kiểm tra, những người Trung Quốc này chỉ đến xem” (?!).

Trao đổi với PV, ông Hồ Đắc Trường – PGĐ Sở TN&MT tỉnh TT – Huế (bìa trái) cho biết, hiện nay trên địa bàn chưa có một đơn vị nào được cấp phép khai thác quặng. Ảnh: Quang Thành

Tuy nhiên, trả lời PV. VietNamNet trước đó, ông Trần Văn Tuấn, Phó CA xã Hương Phú thông tin, có 13 người TQ đăng ký tạm trú tại xã. Khi xã phát hiện việc khai khoáng trái phép thì có lao động TQ tham gia khai thác và cả thương lái TQ có mặt tại hiện trường.

Theo ông Chiến, hiện nay ba hộ ông Đào Sanh, Phan Cư (cùng trú xã Hương Phú), Nguyễn Nam (trú TT Khe Tre, Nam Đông) hợp đồng san lấp mặt bằng với một đơn vị ở Huế nhưng thực chất là những người này đang làm công tác thăm dò khai thác quặng sắt.

“Đến thời điểm phát hiện ra sự việc, nhóm người trên mới chỉ lấy đất, san lấp mặt bằng chứ chưa có một xe nào chở quặng ra khỏi địa phương” – ông Ngô Văn Chiến cho biết.

Hé lộ nguồn quặng bị khai thác trái phép!

Tại hiện trường đồi núi thôn Phú Mậu – nơi các đối tượng vận chuyển đất mặt để tiến hành khai thác quặng, chúng tôi phát hiện khối lượng lớn những khoáng sản có màu xanh, màu xám nâu hay đen nâu nằm lộ thiên, rải rác khắp khu vực.

Một số chuyên gia khoáng sản cho biết, đây có thể là các quặng sắt laterit, một trong những thành phần chủ yếu và quan trọng trong ngành công nghiệp luyện kim. Điều này cũng đúng với nhận định ban đầu của Phòng TN&KS (thuộc Sở TN&MT tỉnh TT – Huế).

Theo ông Phan Thế Xê – Trưởng phòng TN&MT huyện Nam Đông, khoảng năm 2013, trên địa bàn xã Quảng Phú cũng đã xuất hiện một số người vào khu vực đồi núi thôn Phú Mậu để khai thác quặng, nhưng do những người này khai thác nguồn quặng lộ thiên nên chính quyền địa phương không xử lí.

Ông Xê cũng nhận định, có thể quá trình khai thác quặng lộ thiên trước đây, một số đối tượng phát hiện nguồn quặng sắt còn lại nằm sâu dưới đất nên đã cùng với một vài doanh nghiêp tại Huế tìm cách mua lại đất trồng cao su của ba hộ dân trên để tiến hành khai thác quặng chui.

“Dự đoán là có người Trung Quốc nào đó chi tiền để những người này làm (khai thác quặng)” – ông Xê nhận định.

Cũng theo ông Phan Thế Xê, Phòng TN&MT huyện sẽ phối hợp với các cơ quan hữu quan tiến hành thu hồi toàn bộ diện tích đất đồi trồng cao su của các hộ ông Đào Sanh, Phan Cư, Nguyễn Nam (cùng trú xã Hương Phú) vì những hộ này đã sử dụng đất sai mục đích.

Thông tin thêm với PV, một cán bộ CA huyện Nam Đông cho biết, hoạt động khai thác quặng trái phép do ông Nguyễn Đức Học (trú TP Huế) thực hiện trên phần diện tích đất của ba hộ Đào Sanh, Phan Cư, Nguyễn Nam. Giữa những người này đã có kí với nhau hợp đồng cải tạo đất.

Tuy nhiên, vị cán bộ này cho biết, theo hợp đồng, lẽ ra các hộ phải trả tiền thuê cải tạo đất cho ông Học và nhóm người này nhưng trên thực tế, ông Học đã trả cho ba hộ này một trăm triệu đồng để đền bù cây và hỗ trợ về đất.

Từ những điều này có thể nhận khẳng định thêm lần nữa, việc cải tạo đất chỉ là cái cớ và mục đích cuối cùng của nhóm người trên là để khai thác quặng trái phép. Và đến bây giờ vẫn chưa có cơ quan nào làm rõ tại sao có sự xuất hiện của 13 lao động TQ tham gia khai thác quặng trái phép.

Quang Thành - Duy Quang