Từng bước xây dựng và phát triển dữ liệu quốc gia kết nối thế giới
Các nước ASEAN đã đồng thuận tổ chức tiếp các Cuộc họp tham vấn với 03 nước đối tác đối thoại, gồm: Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc để tiếp tục củng cố và thúc đẩy quan hệ hợp tác trong phòng, chống khủng bố và tội phạm xuyên quốc gia cũng như ứng phó các thách thức an ninh phi truyền thống đã và đang nổi lên.
Phát biểu tại Phiên họp toàn thể Hội nghị AMMTC 17, đánh giá sâu những yếu tố của tình hình khu vực, thế giới, những yếu tố phức tạp mới cũng như các vấn đề an ninh phi truyền thống, nhất là trong giai đoạn hậu đại dịch COVID-19 tác động, ảnh hưởng toàn diện đến các nước, các lĩnh vực, trong đó có Việt Nam, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cho biết: Tại Việt Nam, từ đầu năm 2023 đến nay, Bộ Công an Việt Nam đã ra quyết định khởi tố 61 vụ án với 75 đối tượng phạm tội là người nước ngoài, tập trung vào các loại tội phạm về ma túy (23 vụ, 26 đối tượng), xâm phạm trật tự xã hội (26 vụ, 36 đối tượng), tội phạm về kinh tế và môi trường (12 vụ, 13 đối tượng).
Trước thực trạng đó, Việt Nam đã chủ động triển khai quyết liệt, đồng bộ các kế hoạch, biện pháp phòng, chống tội phạm và đã đạt được một số kết quả tích cực, đồng thời đang từng bước xây dựng và phát triển dữ liệu quốc gia kết nối thế giới nhằm mục đích phục vụ công tác phòng, chống tội phạm.
Dẫn chứng và phân tích cụ thể kết quả, kinh nghiệm trong đấu tranh phòng, chống từng hệ, loại tội phạm như tội phạm ma túy, tội phạm mạng và tội phạm sử dụng công nghệ cao, tội phạm mua bán người, phòng, chống khủng bố, các loại tội phạm xuyên quốc gia khác, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc khẳng định: Trong năm 2022, lực lượng chức năng đã bắt giữ 26.193 vụ với 40.113 đối tượng. Trong 6 tháng đầu năm 2023, phát hiện 14.679 vụ (tăng 9,98% so với cùng kỳ năm 2022), bắt giữ 20.790 đối tượng.
Cũng trong giai đoạn trên, lực lượng chức năng phát hiện 578 vụ liên quan đến tội phạm về lĩnh vực công nghệ thông tin, mạng viễn thông. Đáng chú ý, trong 6 tháng đầu năm 2023, tăng mạnh 853 vụ (bằng 147% so với cả năm 2022). Về tội phạm mua bán người, từ đầu năm 2003 đến nay, đã xử lý 26 vụ (tăng 85,7% so với cùng kỳ năm 2022), trong đó, mua bán trẻ em xảy ra 8 vụ (tăng 33,3% so với cùng kỳ năm 2022).
Việt Nam chưa xảy ra khủng bố do cá nhân, tổ chức khủng bố quốc tế thực hiện
Về phòng, chống khủng bố, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc khẳng định tại Việt Nam chưa xảy ra khủng bố do cá nhân, tổ chức khủng bố quốc tế thực hiện. Tuy nhiên, Việt Nam đã xác định các nguy cơ khủng bố liên quan từ các nhóm khủng bố, bạo lực cực đoan; các tổ chức phản động lưu vong…
Đồng thời, Việt Nam luôn tích cực hợp tác chống khủng bố với các quốc gia trong khu vực thông qua triển khai Kế hoạch hành động ASEAN về phòng, chống sự gia tăng cực đoan hóa và chủ nghĩa cực đoan bạo lực (Kế hoạch hành động Bali giai đoạn 2019-2025). Tội phạm liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ diễn biến phức tạp.
Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc đánh giá, các loại tội phạm xuyên quốc gia có đặc điểm chung là triệt để lợi dụng công nghệ cao, thành tựu khoa học kỹ thuật để phạm tội với phương thức thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt, gây rất nhiều khó khăn cho lực lượng thực thi pháp luật các nước. Các đối tượng tạo lập tài khoản mạng xã hội (Zalo, Facebook), thành lập các hội nhóm trên không gian mạng, sử dụng các trang thương mại điện tử để thực hiện hành vi quảng cáo, mua bán vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ. Các loại tội phạm khác như cướp biển, tội phạm kinh tế quốc tế, rửa tiền mặc dù được chú trọng kiểm soát và phòng ngừa nhưng tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp.
Nâng cao năng lực cho lực lượng thực thi pháp luật trong ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại
Nhằm góp phần xây dựng Cộng đồng ASEAN phồn vinh, thịnh vượng, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc kiến nghị thời gian tới, đề xuất ủng hộ việc chuyển giao cho Việt Nam hoặc đồng chủ trì với Việt Nam một lĩnh vực tội phạm ưu tiên trong ASEAN trong thời gian tới; tăng cường xây dựng lòng tin chính trị trong hợp tác an ninh và phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia; cam kết không cho phép bất kỳ cá nhân hay tổ chức nào lợi dụng địa bàn nước này gây tổn hại an ninh và hoạt động phạm tội tại nước kia.
“Cần thiết lập cơ chế trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ thông tin nhanh chóng, kịp thời về tình hình, xu hướng, phương thức thủ đoạn và chia sẻ kinh nghiệm về phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia giữa cơ quan thực thi pháp luật các nước ASEAN; phối hợp triển khai điều tra chung, đấu tranh chuyên án chung; cử tổ công tác sang phối hợp xác minh, điều tra, bắt giữ kịp thời các đối tượng phạm tội ở nước này lẩn trốn ở nước kia” – Thứ trưởng Bộ Công an Việt Nam nhấn mạnh.
Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cũng đề nghị nâng cao năng lực cho lực lượng thực thi pháp luật trong ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại, kết nối dữ liệu phục vụ công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm thông qua tổ chức các hội nghị, hội thảo, khóa tập huấn chuyên đề nhằm kịp thời đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới và không để đi sau tội phạm; tiếp tục nghiên cứu đề xuất các dự án hợp tác trong khuôn khổ SOMTC với các nước đối tác đối thoại của ASEAN nhằm tranh thủ sự hỗ trợ trang thiết bị phục vụ công tác phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia.