"Nếu tôi được bầu làm tổng thống, nội các của tôi, chính quyền của tôi sẽ giống như đất nước. Tôi cam kết sẽ chọn một phụ nữ làm phó tổng thống", ông Biden tuyên bố trong một cuộc tranh luận do CNN - Univision tổ chức hồi tháng 3. Phát biểu đã khiến nhiều người chú ý.

{keywords}
Thượng nghị sĩ Kamala Harris. Ảnh: NBC

Thời thế đang thay đổi?

Trước khi ông Biden thông báo chọn bà Harris là người liên danh tranh cử với mình hôm 11/8, lịch sử Mỹ chỉ mới ghi nhận hai phụ nữ từng được đề cử làm ứng viên phó tổng thống cho một chính đảng lớn là Thống đốc bang Alaska Sarah Palin năm 2008 và Hạ nghị sĩ New York Geraldine Ferraro năm 1984.

Tuyên bố của ông Biden hồi tháng 3 về sau đã tạo ra một cụm từ được nhắc tới thường xuyên trong cuộc đua của đảng Dân chủ năm 2020: sự đại diện. Thực tế, người phụ nữ làm phó tướng cho chính trị gia này sẽ có giá trị đại diện quan trọng.

Sau một mùa bầu cử sơ bộ với khởi đầu là một danh sách các ứng cử viên đa dạng nhất trong lịch sử Mỹ, nhưng về sau đúng như dự đoán lại thiên về "tính thẳng thắn, người da trắng và nam giới", thì việc một phụ nữ da màu, gốc Nam Á (bà Harris có mẹ là người Ấn Độ và cha đến từ Jamaica) trở thành phó tổng thống sẽ báo hiệu thời thế đang thay đổi, ít nhất theo khía cạnh nào đó.

Nữ thượng nghị sĩ đến từ bang California có thể gia tăng sức hút cho một đảng có các thành viên ưu tú hiếm khi phản ánh một cách ý nghĩa các nền tảng tạo nên đảng. Bà thậm chí có thể biến đổi cách bộc lộ của sức mạnh. (Bản thân ông Biden từng nói sẽ là "cầu nối" cho một "thế hệ lãnh đạo" mới).

Tuy nhiên, tất cả cũng đồng nghĩa, bà Harris sẽ phải gánh vác rất nhiều trọng trách trong Nhà Trắng. Đặc biệt, thông điệp mà một phó tổng thống như bà Harris gửi đến các phụ nữ da màu, những cử tri lâu nay vẫn được đánh giá là đáng tin cậy và trung thành nhất với đảng Dân chủ, sẽ không thể phủ nhận.

"Phụ nữ da màu phát ốm và mệt mỏi vì bị coi là trụ cột của đảng Dân chủ. Chúng tôi muốn được công nhận là những nhà lãnh đạo. Chúng tôi muốn tất cả mọi thứ. Chúng tôi muốn được hưởng những gì mình xứng đáng", Karen Finney, một chiến lược gia của đảng Dân chủ chia sẻ với The 19, một trang báo phi lợi nhuận mới, tập trung vào các vấn đề về giới tính và chính trị.

Sức mạnh của bà Harris dường như còn hơn cả sự đại diện. Nếu ông Biden chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 tới đây, ông sẽ kế thừa quyền lãnh đạo một đất nước đang bị bủa vây trong hàng loạt rắc rối, bao gồm cả dịch bệnh ngày càng khó khăn, suy thoái kinh tế nghiêm trọng nhất kể từ thời kỳ Đại khủng hoảng vào những năm 1930, sự phân biệt chủng tộc ăn sâu bám rễ trong hệ thống cảnh sát và hơn thế nữa.

Cuộc sát hạch chưa từng có

Michael Feldman, người từng là cố vấn cấp cao cho cựu Phó tổng thống Al Gore nhận định trên tờ The Atlantic hồi tháng 7 rằng, cặp tổng thống và phó tổng thống Mỹ đắc cử năm nay sẽ phải đối mặt với cuộc sát hạch khó khăn chưa từng có vào tháng 1/2021.

Ngoài những thách thức trên, nữ phó tướng của ông Biden sẽ phải đối mặt với cả những suy nghĩ thủ cựu, nhuốm màu sắc giới tính ngay trong chính đảng của mình. Tuy nhiên, bà Harris dường như đã có sự chuẩn bị.

"Cô ấy cười và nói: 'Đó là chính trị mà'. Cô ấy không hề hối hận", cựu Thượng nghị sĩ Connecticut Chris Dodd, cựu thành viên Ủy ban tìm kiếm phó tổng thống của ông Biden nói với một nhà tài trợ, theo báo Politico.

Trong một bài báo khác của Politico, một đồng minh của bà Harris chỉ ra rằng nữ chính khách "thường thoải mái hơn khi tuyên truyền cho những người khác hơn là bản thân". Bình luận này được coi là sự "bào chữa ngấm ngầm" cho cách nói chuyện thẳng thắn và nhìn chung là từ chối thu hẹp các tham vọng của bà Harris.

Theo CNN, nam giới khi chạy đua vào các vị trí quan chức chính trị thường ít bị soi mói hơn về tham vọng và các tiểu tiết như bà Harris. Do đó, bà Harris sẽ phải làm hai việc dưới sự soi xét gắt gao của dư luận nếu trở thành phó tổng thống. Thứ nhất, bà sẽ phải trở thành đại diện cho các cử tri hiếm khi nhìn nhận mình được để mắt tới trong cuộc đua quyền lực ở thượng tầng. Thứ hai, bà sẽ hành động để kiểm chứng liệu đảng Dân chủ có thể dẹp bỏ một số định kiến bị cho là lỗi thời, gây hại hay không.

Tuy nhiên, hiện không có bất kỳ thứ gì có thể giảm thiểu sự hồi hộp do thông báo lịch sử của ông Biden đem lại. Chính bà Harris đã đăng đàn Twitter chia sẻ hôm 11/8 rằng: "Phụ nữ da đen và phụ nữ da màu từ lâu đã không được đại diện trong các vị trí dân cử và vào tháng 11, chúng tôi có cơ hội để thay đổi điều đó."

Tuấn Anh

Ứng viên tổng thống Joe Biden chọn nữ 'phó tướng' đấu ông Trump

Ứng viên tổng thống Joe Biden chọn nữ 'phó tướng' đấu ông Trump

Ứng viên Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden đã chọn Thượng nghị sĩ Kamala Harris từ bang California làm bạn đồng hành trong cuộc đua vào Nhà Trắng.

Ai có thể làm 'phó tướng' giúp Joe Biden đánh bại ông Trump?

Ai có thể làm 'phó tướng' giúp Joe Biden đánh bại ông Trump?

Tại cuộc tranh luận cuối cùng ở vòng bỏ phiếu sơ bộ hồi tháng 3, Joe Biden cam kết, nếu được chọn đại diện đảng Dân chủ Mỹ "so găng" với Tổng thống Donald Trump năm nay, ông sẽ liên danh tranh cử cùng một phụ nữ.