Xã Hải Sơn (Quảng Ninh) được thành lập trên cơ sở sáp nhập hai xã Bắc Sơn và Hải Sơn cũ. Sau sáp nhập, địa phương đã phát huy hiệu quả lợi thế về tài nguyên thiên nhiên, văn hóa dân tộc và tiềm năng du lịch để đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới nâng cao theo hướng bền vững, hiện đại và bản sắc.

Địa phương hiện có trên 90% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, chủ yếu là người Dao, Tày, Sán Chỉ với đời sống văn hóa đặc sắc, tạo nền tảng thuận lợi để phát triển các mô hình du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, sản phẩm nông nghiệp đặc trưng gắn với Chương trình OCOP.

W-f9828756 6de0 4f21 becc 91beb2ba310c.jpg
Xã Hải Sơn là nơi tập trung đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. 

Với hơn 70% diện tích là rừng và đất lâm nghiệp, Hải Sơn đang quy hoạch hàng trăm ha rừng để trồng rừng gỗ lớn, phát triển lâm nghiệp bền vững. Địa phương đồng thời triển khai Đề án trồng rừng gỗ lớn với các loại cây như lát, lim, giổi… kết hợp phát triển dược liệu dưới tán rừng như trà hoa vàng, ba kích, sa nhân tím. Đây là hướng đi giúp người dân vừa có thu nhập, vừa góp phần bảo vệ rừng và phát triển du lịch trải nghiệm gắn với sinh thái rừng.

Trong lĩnh vực kinh tế, xã phối hợp với doanh nghiệp, hợp tác xã để hình thành vùng nguyên liệu và phát triển nhãn hiệu cho các sản phẩm đặc trưng như: mật ong rừng Hải Sơn, lợn Móng Cái nuôi thả đồi, trà hoa vàng. Cơ sở sản xuất trà hoa vàng Thanh Lợi hiện là điểm sáng trong chế biến, tiêu thụ sản phẩm, từng bước khẳng định thương hiệu trên thị trường. Mục tiêu đặt ra đến năm 2030, Hải Sơn sẽ có ít nhất 5 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên.

Sau khi sáp nhập, một trong những nhiệm vụ trọng tâm của xã là đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về xây dựng nông thôn mới nâng cao trong giai đoạn mới. Xã chú trọng tổ chức các hội nghị, sinh hoạt chuyên đề, tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh cơ sở, mạng xã hội và thông qua các hoạt động cộng đồng để phổ biến nội dung, tiêu chí nông thôn mới; vận động người dân tích cực tham gia, phát huy vai trò chủ thể trong phát triển địa phương.

Các phong trào thi đua “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Sáng - xanh - sạch - đẹp”, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư tiếp tục được đẩy mạnh, nhất là tại các thôn, bản vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Hoạt động tuyên truyền cũng hướng đến gìn giữ bản sắc văn hóa, nếp sống văn minh và nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, phát triển bền vững.

Xác định tầm nhìn cho nhiệm kỳ 2025–2030, Hải Sơn đặt mục tiêu nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế, khơi dậy sức mạnh kinh tế tư nhân, khai thác tối đa tiềm năng sau sáp nhập, ứng dụng công nghệ vào sản xuất nông – lâm nghiệp hữu cơ, tuần hoàn. Địa phương định hướng phát triển trên ba trụ cột: Kinh tế lâm nghiệp bền vững; Sản phẩm nông nghiệp đặc trưng gắn với OCOP; Du lịch sinh thái, trải nghiệm cộng đồng gắn với địa chỉ đỏ

Xã đẩy mạnh mô hình du lịch cộng đồng tại các bản người Dao như Pắc Sỉ, Thán Phún, Pò Hèn… kết hợp tour tham quan biên giới, Cột mốc 1347, Đài tưởng niệm liệt sĩ Pò Hèn. Việc này vừa góp phần bảo tồn văn hóa, vừa tạo sinh kế từ du lịch cho người dân.

Đồng thời, xã tập trung rà soát, nâng cấp chất lượng các sản phẩm du lịch gắn với bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể của người Dao Thanh Y. Xã cũng khuyến khích người dân phát huy vai trò chủ thể trong sinh hoạt cộng đồng, bảo tồn phong tục, văn hóa truyền thống, tạo dấu ấn riêng cho du lịch văn hóa cộng đồng Hải Sơn.

Trong quá trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, xã huy động tổng hợp các nguồn lực từ chương trình mục tiêu quốc gia, vốn đầu tư công, tín dụng ưu đãi, vốn xã hội hóa để phát triển hạ tầng giao thông, điện, nước sạch, môi trường nông thôn. Chuyển đổi số được đẩy mạnh trong quản lý, sản xuất nông lâm nghiệp, du lịch; người dân được tập huấn, đào tạo kỹ năng quảng bá sản phẩm, kết nối thị trường qua nền tảng trực tuyến.

Hải Sơn xác định xây dựng xã nông thôn mới nâng cao là nhiệm vụ trung tâm, xuyên suốt. Xã tiếp tục nâng cao các tiêu chí về môi trường, thu nhập, văn hóa, an ninh trật tự, tạo dựng hình ảnh địa phương văn minh, hiện đại và mang bản sắc riêng nơi phên dậu Tổ quốc.