Chiều 21/1, TAND TP Hà Nội tuyên án 38 bị cáo vụ Việt Á. HĐXX nhận định: Vụ án xảy ra trong bối cảnh dịch bệnh Covid xuất hiện chưa có tiền lệ, toàn hệ thống chính trị đã phải gồng mình chống dịch, nhân dân hoang mang, sinh phẩm và vật tư y tế chưa đáp ứng được việc chống dịch. Đây là một trong những nguyên nhân phát sinh hành vi sai phạm của các bị cáo.
HĐXX cho rằng, hành vi của các bị cáo là nghiêm trọng, xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức, làm mất uy tín của một số đơn vị, gây mất niềm tin trong nhân dân.
Việc đưa các bị cáo ra khởi tố, truy tố xét xử là đúng đắn, nhưng pháp luật cũng khoan hồng, giảm nhẹ cho những bị cáo không hưởng lợi.
HĐXX đánh giá các bị cáo đều thành khẩn khai báo. Bị cáo Nguyễn Văn Trịnh (cựu cán bộ VPCP) tự thú là tình tiết giảm nhẹ. Bên cạnh đó, HĐXX cũng đánh giá cao thái độ hợp tác tích cực với CQĐT của các bị cáo. Ngoài ra, hầu hết bị cáo đều đã tự nguyện khắc phục hậu quả, hoặc tác động tới gia đình nộp tiền khắc phục.
HĐXX ghi nhận Phan Quốc Việt và Công ty Việt Á đã có đóng góp tích cực trong việc xét nghiệm, đẩy lùi dịch bệnh COVID-19. Các bị cáo ở CDC các tỉnh/thành đặc biệt tích cực, xông pha trên mặt trận chống dịch.
Theo HĐXX, các bị cáo thực hiện hành vi phạm tội có tính đồng phạm ở mỗi hành vi khác nhau, là mắt xích trong hành vi sai phạm đó.
Trong đó, Chủ tịch Việt Á Phan Quốc Việt là người đưa ra chủ trương, nhân viên của Việt Á chỉ là người làm công ăn lương, làm việc theo chỉ đạo. Nhân viên CDC các tỉnh/thành thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên…
Quá trình thực hiện hành vi sai phạm, Phan Quốc Việt cấu kết với nhiều bị cáo nhưng không có sự khăng khít, có tính độc lập tương đối. Các bị cáo không bị truy tố cùng một tội danh nên không có cơ sở cáo buộc các bị cáo có tổ chức. Tuy nhiên, Phan Quốc Việt lợi dụng dịch bệnh để trục lợi, đây là tình tiết tăng nặng.
Vẫn theo HĐXX, vụ án này xảy ra trong giai đoạn dịch bệnh bùng phát và diễn biến phức tạp. Khi dịch bùng phát, nhiều địa phương bị quá tải, nhiều cơ sở y tế vỡ trận.
Tuy nhiên, trong khi Nhà nước và toàn dân đang gồng mình chống chọi với dịch bệnh thì một số bộ phận doanh nghiệp đã cấu kết với cán bộ nhà nước, thông đồng, thu lợi bất chính.
Hành vi của các bị cáo là nghiêm trọng, xâm phạm đến tài sản Nhà nước, làm suy thoái, băng hoại giá trị đạo đức, làm mất niềm tin của nhân dân. Do đó, việc đưa vụ án ra xét xử nghiêm minh là rất cần thiết. Tuy nhiên khi lượng hình cũng cần áp dụng chính sách khoan hồng cho các bị cáo vì chống dịch mà phạm tội, không vì mục đích vụ lợi.
HĐXX áp dụng dưới mức thấp nhất khung hình phạt đối với các bị cáo đã nộp đủ số tiền phạm tội, bị cáo giúp sức với vai trò thứ yếu, bị cáo không hưởng lợi từ vụ án nhưng vẫn tự nguyện nộp tiền khắc phục vụ án.
HĐXX cũng đã xem xét miễn trách nhiệm hình sự với bị cáo Nguyễn Thành Danh (cựu giám đốc CDC Bình Dương).