Bạn còn nhớ năm 1998? Năm của bộ phim Titanic, hay công chúa nhạc pop Britney Spears ra mắt, và trò chơi bắt rắn trên điện thoại Nokia 5110. Đó cũng là thời đại mà General Electric, Coca-Cola và ExxonMobil là những công ty giá trị nhất toàn cầu.

Jeff Bezos và Bill Gates, những người giàu nhất thế giới (Nguồn: Internet)

Tua nhanh tới 20 năm sau, bức tranh đã thay đổi chóng mặt với các công ty công nghệ đã vượt lên hàng đầu, và Microsoft chính là cái tên độc tôn. Tuy các công ty thuộc lĩnh vực dầu mỏ và tài chính ngân hàng vẫn có giá trị đáng kể nhưng hiện nay các ông lớn phải kể đến như Facebook, Apple, Amazone, Netflix và Google, hay còn gọi là FAANG, hay những doanh nghiệp nhỏ hơn song có ảnh hưởng tới thói quen tiêu dùng online. Có thể kể đến Procter & Gamble, tập đoàn sản xuất toàn nhu yếu phẩm như dầu gội và kem đánh răng, giờ phải đứng sau Facebook, mạng xã hội được ưa chuộng để đăng ảnh, chia sẻ thông tin và trò chuyện.

Điều này phản ánh xu thế của thế kỷ 21 khi mà công nghệ đã làm thay đổi các ngành công nghiệp truyền thống cũng như cuộc sống hiện đại, định nghĩa lại các sản phẩm và dịch vụ con người có nhu cầu và việc kinh doanh họ muốn đầu tư.

Jack Ma và Bill Gates tại Hội chợ Xuất nhập khẩu Quốc tế Thượng Hải 2018 (Nguồn: Internet)

Tính tới 31/12/2018, 4 công ty được định giá cao nhất trên thế giới - Microsoft, Apple, Amazon và Alphabet - đều là công ty công nghệ. Microsoft và Apple đều đã tồn tại đủ lâu để chứng minh khả năng hòa nhập và cải tổ mô hình kinh doanh nhằm đáp ứng được thị trường phát triển như vũ bão mọi lúc. Amazon thậm chí còn không nằm trong top 100 công ty lớn nhất vào năm 2008, đã mở rộng hoạt động đáng kể trong những năm gần đây với bước chuyển mình vĩ đại sang kinh doanh trực tuyến.

Nhìn vào danh sách các công ty giàu nhất thế giới, có thể nhận ra sự bứt phá mạnh mẽ của các doanh nghiệp Trung Quốc như Tencent hay Alibaba. Berkshire Hathaway có thể là cái tên xa lạ với bạn đọc nhưng nếu bạn biết đây là công ty đầu tư của Warren Buffet, cổ đông chiến lược của Apple và hàng tá công ty khác, bạn sẽ hiểu tại sao nó lại đứng ở vị trí thứ 5.

10 công ty có giá trị thị trường lớn nhất thế giới trong 20 năm (Nguồn: Bloomberg)

Theo ý kiến của một giáo sư đại học Trung Quốc: "Các công ty công nghệ, đang được nhiều nhà đầu tư tìm kiếm, đã đưa cải tiến vào các ngành nghề khác nhau bằng việc hội nhập sâu sắc với nền kinh tế và cuộc sống qua các ứng dụng có ý nghĩa. Giá trị thị trường không phải là chỉ số duy nhất chứng minh tầm quan trọng của các công ty đó, hay nền kinh tế mới đang đi đúng hướng hay không. Chúng ta nên nhìn cả vào đóng góp cho phát triển kinh tế và tạo ra việc làm nữa".

Microsoft là công ty duy nhất tồn tại trong cả 3 danh sách top 10 của các năm 1998, 2008 và 2018. Mặc dù doanh số bán ra của sản phẩm chủ lực Windows có giảm xuống, Microsoft đã quyết định chuyển trọng tâm sang lĩnh vực cloud computing, với vô số sản phẩm phần mềm theo nhu cầu của khách hàng.

Trái ngược với thành công rực rỡ kể trên, bài học thất bại của General Electric đáng lưu tâm. Từ vị trí thứ 3 trong năm 1998, giờ đây tập đoàn này còn không giữ nổi vị trí trong top 100 công ty lớn nhất. Do những biến động trong chỉ số chứng khoán Mỹ và cả nền kinh tế bùng nổ, GE sụp đổ, kéo theo khoản tiền hơn 100 tỷ USD của cổ đông tiêu tán. Lý do cụ thể khó có thể mô tả, nhưng chắc chắn việc không thể hòa nhập và thích nghi với phát triển của công nghệ đã khiến cho gã khổng lồ công nghệ này bị sụp đổ.