Tại các diễn đàn, cách tiếp cận xây dựng và sự tham gia tích cực của Việt Nam đã tạo ra sự tin tưởng và ủng hộ của bạn bè quốc tế tại các diễn đàn về quyền con người trong năm 2019, trong đó trước hết phải kể đến Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát về quyền con người chu kỳ III (UPR) – cơ chế quan trọng nhất của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc.

{keywords}
2019 là một năm sôi động với nhiều hoạt động quan trọng tại các diễn đàn toàn cầu và khu vực về quyền con người.

Tháng 01/2019, Việt Nam đã tham gia trình bày và đối thoại về Báo cáo quốc gia về bảo vệ và thúc đẩy quyền con người theo cơ chế UPR chu kỳ III. 122 quốc gia đã tham gia phát biểu tại phiên đối thoại, số lượng cao nhất trong 3 chu kỳ rà soát của Việt Nam. Việt Nam nhận được 291 khuyến nghị từ các quốc gia, trong đó phần lớn là những khuyến nghị phù hợp với chính sách, pháp luật và ưu tiên của Việt Nam.

Tháng 7/2019, tại phiên họp thông qua Báo cáo quốc gia của Việt Nam theo cơ chế UPR, Việt Nam đã chính thức thông báo việc chấp thuận 241 trên tổng số 291 khuyến nghị (chiếm 83%), trong đó có 21 khuyến nghị chấp thuận một phần. Đây là tỷ lệ chấp thuận tương đối cao, so với nhiều nước đã thực hiện rà soát theo chu kỳ III. Các khuyến nghị Việt Nam chấp thuận bao quát tất cả các lĩnh vực quyền con người, trong đó có việc hoàn thiện pháp luật về quyền con người, bảo đảm các quyền dân sự, chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quyền của người lao động, phụ nữ và các nhóm dễ bị tổn thương, nâng cao nhận thức và giáo dục quyền con người; xem xét gia nhập và thực hiện các công ước quốc tế về quyền con người, và tăng cường hợp tác quốc tế về quyền con người.

Năm nay, Việt Nam đã bảo vệ báo cáo quốc gia thực thi Công ước về các quyền dân sự, chính trị, một trong những Công ước được xem là “khó” và thu hút được sự quan tâm cao của dư luận quốc tế. Phiên bảo vệ đã diễn ra thành công trên tinh thần trao đổi thẳng thắn. Việt Nam đã giải đáp rõ ràng với lập luận vững chắc về chính sách và pháp luật của Việt Nam về quyền con người, cũng như thực tiễn triển khai các nghĩa vụ theo Công ước. Chúng ta cũng cung cấp thông tin để giúp cho các thành viên Ủy ban công ước hiểu rõ hơn về tình hình thực tế Việt Nam, nhất là khi một số ủy viên còn tiếp cận với những thông tin không chính thống và không được kiểm chứng.

{keywords}
Tháng 7/2019, tại phiên họp thông qua Báo cáo quốc gia của Việt Nam theo cơ chế UPR, Việt Nam đã chính thức thông báo việc chấp thuận 241 trên tổng số 291 khuyến nghị.

Cũng trong năm 2019, tại Hội đồng Nhân quyền, Việt Nam, Bangladesh và Philippines giới thiệu Nghị quyết về biến đổi khí hậu và quyền của người khuyết tật với 49 nước đồng bảo trợ. Việt Nam cũng thay mặt ASEAN phát biểu tại Tọa đàm về biến đổi khí hậu và quyền phụ nữ tại Hội đồng Nhân quyền Khóa 41 (tháng 6/2019), một cuộc Tọa đàm được tổ chức trên cơ sở Nghị quyết do Việt Nam chủ trì giới thiệu tại Hội đồng nhân quyền vào năm 2018. 

Trong năm 2019, Việt Nam đã tiến hành Đối thoại nhân quyền với Liên minh Châu Âu, Mỹ và Australia, trong đó tại Đối thoại với Australia (8/2019), lần đầu tiên, hai nước đã ra thông cáo báo chí chung.

Ở cấp độ khu vực, Việt Nam là thành viên tích cực chủ trì nhiều hoạt động trong khuôn khổ ASEAN về quyền con người, trong đó có Ủy ban Liên chính phủ ASEAN về quyền con người (AICHR) và Ủy ban ASEAN về thúc đẩy bảo vệ quyền phụ nữ và trẻ em (ACWC).

{keywords}
Sự tham gia của Việt Nam ngày nay không chỉ dừng lại ở mức độ thông tin đến cộng đồng quốc tế về chính sách, pháp luật và thành tựu của Việt Nam trong bảo đảm quyền con người mà đã từng bước đóng góp thực chất hơn vào các diễn đàn, bằng cách chia sẻ cách tiếp cận và kinh nghiệm của Việt Nam. Ảnh minh họa.

Việt Nam đăng cai tổ chức Hội thảo AICHR về Thúc đẩy bình đẳng giới và Tăng cường quyền năng cho phụ nữ thông qua Công nghệ thông tin (tháng 11/2019), Hội nghị về thúc đẩy phát triển trẻ em châu Á – Thái Bình Dương (tháng 12/2019).

Chuẩn bị cho nhiệm kỳ Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp nhiệm kỳ 2020-2021, trong năm 2019, Việt Nam đã tích cực nghiên cứu, chuẩn bị cho sự tham gia tại đề mục “Phụ nữ, hòa bình và an ninh” của Hội đồng Bảo an. Dự kiến, Việt Nam sẽ chủ trì tổ chức một số sự kiện quan trọng trong năm 2020 liên quan đến nội dung này, nhất là về vai trò của phụ nữ trong thương lượng, xây dựng hòa bình, tái thiết sau chiến tranh.

Tại các diễn đàn trên, sự tham gia của Việt Nam ngày nay không chỉ dừng lại ở mức độ thông tin đến cộng đồng quốc tế về chính sách, pháp luật và thành tựu của Việt Nam trong bảo đảm quyền con người mà chúng ta đã từng bước đóng góp thực chất hơn vào các diễn đàn, bằng cách chia sẻ cách tiếp cận và kinh nghiệm của Việt Nam, chủ động đóng góp trách nhiệm vào những vấn đề cộng đồng quốc tế quan tâm, cũng như sẵn sàng đóng vai trò nòng cốt, sẵn sàng làm cầu nối, trung gian hòa giải khi cần.

Minh Vân tổng hợp