Tại Hội thảo "Đổi mới dịch vụ và sản phẩm tài chính ngân hàng dành cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam", các chuyên gia đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của SMEs, vốn chiếm gần 85% tổng số doanh nghiệp và tạo ra khoảng 20% tổng doanh thu của doanh nghiệp toàn quốc. Tuy nhiên, khả năng vay vốn của khu vực này vẫn rất hạn chế. Nợ vay của SMEs thấp hơn nhiều so với các doanh nghiệp lớn, nhóm chỉ chiếm không tới 20% tổng số doanh nghiệp nhưng lại chiếm tới hơn 90% tổng nợ vay.

Theo Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (Vinasme), giá trị các khoản vay hiện tại của SMEs chỉ đáp ứng 32,18% nhu cầu tín dụng, để lại khoảng trống tài chính gần 24 tỷ USD. Khoảng trống này gấp 2,11 lần mức cho vay hiện tại, cao hơn nhiều so với các nước đang phát triển khác.

doanh nghiep 1.jpeg

Các doanh nghiệp phải đối mặt với nhiều rào cản trong việc vay vốn, chủ yếu là yêu cầu thế chấp tài sản. Việc định giá tài sản, đặc biệt là đất nông nghiệp và đất thuê, thường rất thấp, không đủ để đáp ứng các tiêu chí của ngân hàng. Điều này cùng với lạm phát gia tăng làm cho các tài sản khác cũng bị định giá xuống.

Bên cạnh đó, sự cứng nhắc trong chính sách tín dụng của một số ngân hàng thương mại cũng là rào cản lớn. Tài sản thế chấp thường chỉ được định giá ở mức khoảng 70-80% giá trị giao dịch thị trường, và tỷ lệ cấp vốn chỉ khoảng 70% giá trị đó.

Các chuyên gia còn nhấn mạnh tính minh bạch trong quản lý tài chính của SMEs vẫn chưa đạt chuẩn, gây khó khăn trong việc thẩm định và cấp vốn.

Để cải thiện tình hình, theo Tổng thư ký Vinasme, cần thúc đẩy việc thu hút vốn đầu tư tư nhân vào các lĩnh vực kinh tế, cùng với chính sách tài khóa và tiền tệ linh hoạt để giúp SMEs vượt qua khó khăn. Giảm thuế và phí, cùng với việc cải thiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực tài chính, cũng là những biện pháp cần thiết.

Ngoài ra, thị trường tài chính Việt Nam cần phát triển các sản phẩm tài chính và dịch vụ dành riêng cho SMEs, để không chỉ dựa vào thế chấp bất động sản mà còn mở rộng sang các hình thức tài sản khác như hàng tồn kho hay công nợ.

Những giải pháp trên sẽ không chỉ hỗ trợ SME trong việc tiếp cận nguồn vốn mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững cho nền kinh tế đất nước.