- Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ đã thông tin một số nội dung về hướng dạy học tích hợp trong phần trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIV ngày 30/10.
Tại buổi thảo luận, đại biểu Dương Minh Ánh (Hà Nội) cho hay, cử tri cả nước còn rất băn khoăn lo lắng đến việc xây dựng 2 môn tích hợp trong chương trình SGK tới đây và đề nghị Bộ trưởng Bộ GD-ĐT làm rõ về phương án tích hợp 5 môn.
“Đó là phương pháp giảng dạy tích hợp giữa các môn và được biên soạn mới hay chỉ là phương án lồng ghép cơ học kiến thức của 5 môn thành hai cuốn SGK. Liệu phương án tích hợp này có giảm tải lượng kiến thức cho học sinh không hay lại tạo thêm áp lực cho giáo viên và học sinh. Nếu là phương án tích hợp 1 thầy dạy 3 môn thì chương trình đào tạo bồi dưỡng giáo viên dạy môn tích hợp đã được triển khai thế nào, chất lượng ra sao? Ngược lại, nếu là phương án 3 thầy dạy 1 môn tích hợp thì Bộ trưởng đã tính đến những bất cập khi triển khai tại các trường như việc bố trí giáo viên, vào điểm, cho điểm, ra đề, chấm bài,…hay chưa”, đại biểu Ánh chất vấn.
 |
| Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội ngày 30/10. |
Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cho hay, Nghị quyết 29 của Văn phòng TƯ, Nghị quyết 88 của Quốc hội và sau đó là Nghị quyết 404 của Chính phủ cũng đều yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông phải tích hợp cao ở các môn ở các lớp dưới và phân hóa dần ở các lớp trên.
“Đây là xu hướng phù hợp với một số nước có nền giáo dục tiên tiến trên thế giới. Tích hợp có nhiều mức, trong đó, mức tích hợp các kiến thức của các môn khoa học gần nhau và một môn thành môn tích hợp, đây là mức tích hợp cao nhất. Với cấp tiểu học, số môn tích hợp tương đối nhiều nhưng cấp THCS có 2 môn tích hợp, đây là điểm mới (môn thứ nhất là Khoa học tự nhiên, môn thứ hai là Lịch sử và địa lý)”.
Theo bộ trưởng, môn Khoa học tự nhiên gồm 4 chủ đề: Chất và sự biến đổi chất (thiên về kiến thức hóa học), Năng lượng và sự biến đổi (thiên về kiến thức vật lý), Vật sống (thiên về kiến thức sinh học), Trái đất và bầu trời (thiên về kiến thức vật lý và một phần kiến thức sinh học). Cấu trúc này cũng tương tự như các môn khoa học tự nhiên của các nước trên thế giới.
Môn Lịch sử và địa lý gồm 2 phân môn là Lịch sử và Địa lý, mỗi một phân môn cũng có một tính hệ thống tương đối phù hợp với đặc trưng môn học. Bên cạnh đó, có rất nhiều kiến thức chung, do vậy cấu trúc thành 5 chủ đề và 5 chủ đề này bổ trợ cho nhau. “Theo Nghị quyết 113 của Quốc hội, dù tích hợp nhưng vẫn giữ tên môn lịch sử, cấu trúc của chương trình này vẫn giữ tên của môn lịch sử. Đối với học sinh tiểu học học lên thì 2 môn này không xa lạ nhưng đối với THCS vấn đề đặt ra đối với giáo viên, chúng tôi cũng đã có tính toán.
Thứ nhất, môn tích hợp các cấu phần giáo viên chuyên sâu môn nào sẽ dạy môn đó và có sự phối hợp lẫn nhau. Thời gian để áp dụng chương trình trung học cơ sở theo lộ trình cuốn chiếu của Nghị quyết 51, còn khoảng 6 đến 7 năm nữa cho nên quỹ thời gian cũng đủ để bồi dưỡng cho các giáo viên này và chúng tôi đang tiến hành chương trình bồi dưỡng.
Tiếp theo, trong số giáo viên có điều kiện và nhu cầu có thể học thêm các chuyên đề, các học phần của các môn khác để dần từng bước tiến đến có thể dạy được hai môn. Đồng thời, chúng tôi cũng có giải pháp hướng tới đào tạo những giáo viên có thể dạy được cả ba môn trong một môn học ở những năm dài hơn, đây cũng là kinh nghiệm của các nước. Vì quỹ thời gian còn dài để chuẩn bị việc này và đây cũng là xu hướng của quốc tế.
Thiết kế như thế này, trước hết xét thấy giảm tải, giảm tải không chỉ ở cấu trúc của môn học mà giảm tải còn phụ thuộc vào cấu trúc của chương trình và đổi mới phương pháp. Đây cũng là một trong những yếu tố để có thể giảm tải được khối lượng kiến thức cũng như những áp lực hiện nay của học sinh. Cũng đã tính đến các phương pháp để triển khai theo hướng này, chúng tôi cho rằng phương pháp này có tính khả thi cao”.
Đồng tình về việc phải đổi mới chương trình giáo dục theo hướng giảm tải, song đại biểu Dương Minh Ánh còn băn khoăn với một số vấn đề trong phần trả lời của Bộ trưởng. “Nếu đưa kiến thức cả 3 môn Toán, Lý, Hóa tích hợp lại thành chủ đề trong môn Khoa học tự nhiên và phương án trước mắt là Bộ sẽ bố trí 3 giáo viên dậy 1 môn, câu hỏi đặt ra là các giáo viên này có thể đảm bảo ngay việc dạy tích hợp và chủ đề liên môn như Bộ trưởng nói hay không. Chưa kể đến những bất cập trong việc tổ chức triển khai tại các trường, như việc vào điểm, ra bài, ra đề chấm thi vào môn thi tích hợp của các trường, như tôi đã đặt câu hỏi mà Bộ trưởng chưa trả lời”, đại biểu chia sẻ.
Thanh Hùng
Chương trình Địa lý và Lịch sử mới: Yêu cầu cao về dạy học tích hợp
Môn Lịch sử và Địa Lý ở tiểu học và THCS trong chương trình giáo dục phổ thông mới đặt ra nhiều yêu cầu đối với giáo viên và học sinh đặc biệt là về việc dạy học tích hợp.
5 câu hỏi về tích hợp liên môn trong chương trình phổ thông mới
Tích hợp 3 môn truyền thống thành 1 môn mà vẫn phải 3 chương trình riêng rẽ, 3 giáo viên dạy. Rồi 2 môn chẳng có gì chồng chéo, giao thoa cũng tích thành 1 môn… thì sẽ giải quyết được những vấn đề gì?
Giải quyết 4 vấn đề của các môn tích hợp
PGS.TS. Bùi Mạnh Hùng "đối thoại" với các giáo viên về vấn đề của các môn tích hợp trong chương trình giáo dục phổ thông mới.
.svg){kind=icon}
