Chiều 11/11, Quốc hội bắt đầu chất vấn nhóm lĩnh vực y tế. Là người đầu tiên chất vấn, đại biểu Phạm Thị Kiều (đoàn Đắk Nông) nêu rõ, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đang là mối nguy hiểm cho sức khỏe con người, nhất là với thanh thiếu niên. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Y tế đánh giá về thực trạng và giải pháp kiểm soát tình hình này.
Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết, Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá đã triển khai được hơn 10 năm. Khi xây dựng luật thời điểm đó thì chưa xuất hiện thuốc lá mới, thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử.
Người sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đang tăng nhanh và tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người dân, đặc biệt là với giới trẻ.
Bộ trưởng dẫn số liệu điều tra tại 34 tỉnh, thành vào năm 2020 cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở người trưởng thành từ 15 tuổi trở lên tăng 18 lần từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020. Trong đó tập trung cao nhất ở nhóm tuổi từ 15-24 tuổi (7,3%). Kết quả điều tra liên quan đến sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng theo các nhóm tuổi cho thấy rằng, nhu cầu và việc sử dụng trong giới trẻ, đặc biệt là đối với trẻ em gái cũng tăng lên.
Tỷ lệ hút thuốc lá điện tử trong nhóm học sinh 13-17 tuổi tăng 2,6% năm 2019 lên 8,1% năm 2023. Nhóm 13-15 tuổi tăng từ 3,5-8%. Nữ giới 11-18 tuổi cũng tăng 4,3%.
Bộ Y tế đã có báo cáo đánh giá tác động chi tiết để trình Chính phủ, trong đó tổng hợp những nội dung, căn cứ khoa học mà thế giới áp dụng. Báo cáo khẳng định việc sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng có nhiều chất hại, ảnh hưởng đến sức khỏe.
"Chúng tôi cũng mang đến đây một số hình ảnh liên quan tới thuốc lá điện tử. Chúng tôi cũng đã có báo cáo với Ủy ban Xã hội về thuốc lá điện tử có nhiều hình thức bắt mắt. Ai có thể hình dung đây là điếu thuốc lá điện tử không. Những sản phẩm này được đưa ra thị trường với tính hấp dẫn, thu hút giới trẻ rất nhiều", Bộ trưởng Đào Hồng Lan nói và cầm trên tay 2 mẫu thuốc lá điện tử được sản xuất dưới nhiều dạng khác nhau.
Có nhiều báo cáo khoa học đã đánh giá tác hại của thuốc lá điện tử ảnh hưởng đến tim, gan, loạn thần. Năm 2023 có 1.234 người điều trị liên quan tới thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Bộ trưởng Y tế cho biết, trong bối cánh 1 năm có tới 40.000 người mắc bệnh và bị ảnh hưởng tới sức khỏe bởi thuốc lá bình thường, "bây giờ lại thêm thuốc lá điện tử thì nguy cơ rất cao đối với sức khỏe của người dân, đặc biệt là giới trẻ".
Mặc dù chưa có quy định cho phép bán nhưng Bộ trưởng Y tế cho hay, do lợi nhuận, hình thức tiếp thị của các công ty nước ngoài, nhập lậu nên thuốc lá này vẫn xuất hiện trên thị trường.
Bộ trưởng Y tế mong muốn có nghị quyết của Quốc hội về cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.
Ngày 29/9, tại phiên họp Quốc hội trẻ em giả định với 306 em, 100% các em đã đồng ý đề xuất với Quốc hội cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. "Đây là những nguyện vọng chúng ta cần lắng nghe trong quá trình xây dựng và hoạch định chính sách. Trên cơ sở như vậy chúng tôi cũng mong muốn đề xuất nội dung này tại kỳ họp hôm nay. Nếu nghị quyết của Quốc hội đưa ra việc đề xuất cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng thì đây là giải pháp thiết thực để bảo vệ sức khỏe người dân", Bộ trưởng nhấn mạnh.