Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà cho biết, đặc xá là một trong những chế định pháp lý quy định tại Hiến pháp, được thể chế hóa bằng Luật Đặc xá.
Từ năm 2009 đến nay, Nhà nước Việt Nam đã tiến hành 9 đợt đặc xá nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước, đặc xá cho hơn 92.000 phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt trở về với cộng đồng, xã hội.
Ông Phạm Thanh Hà nhấn mạnh, kết quả các đợt đặc xá đã bảo đảm các yêu cầu chính trị, pháp luật, nghiệp vụ, đối ngoại, được nhân dân trong nước đồng tình và dư luận quốc tế đánh giá cao.
Việc đặc xá đã tiếp tục khẳng định chủ trương, chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong việc thúc đẩy và bảo vệ quyền con người một cách công bằng, bình đẳng cho tất cả mọi đối tượng công dân, kể cả những người đang chấp hành án phạt tù.
"Hàng chục nghìn người đã hưởng niềm vui được khoan hồng, sớm trở về đoàn tụ với gia đình, sẵn sàng để làm lại cuộc đời.
Phần lớn người được đặc xá đã trở về nơi cư trú, ổn định cuộc sống, làm ăn lương thiện, tỷ lệ người được đặc xá tái phạm tội rất thấp.
Đó chính là dấu ấn nhân văn lớn nhất của chủ trương đặc xá, phản ánh rõ nhất ưu tiên bảo đảm và thúc đẩy quyền con người trong mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước CHXHCN Việt Nam", Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước chia sẻ.
Ông Hà cho biết, ngày 30/7, Chủ tịch nước Tô Lâm đã ký quyết định về đặc xá năm 2024 nhân dịp kỷ niệm 79 năm Quốc khánh (2/9/1945 - 2/9/2024) và 70 năm Ngày giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024).
Theo quyết định đặc xá năm 2024, người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn cần đáp ứng 7 điều kiện để được xem xét đặc xá. Một trong số đó là người bị kết án phạt tù về các tội tham nhũng buộc phải thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác.
Tại họp báo, báo chí đặt câu hỏi về việc liệu có thể ước tính số lượng phạm nhân phạm tội tham nhũng đủ điều kiện được xem xét đặc xá năm nay.
Trung tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, hôm nay mới công bố quyết định về đặc xá, bước tiếp theo các cơ sở giam giữ sẽ rà soát để xác định phạm nhân nào đủ điều kiện theo quyết định đặc xá của Chủ tịch nước.
Vì vậy, thời điểm này chưa thể xác định có bao nhiêu phạm nhân phạm tội tham nhũng được đặc xá. Con số chính xác sẽ được công bố vào thời gian tới.
Báo chí cũng hỏi về trường hợp cựu Bộ trưởng KH&CN, cựu Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Chu Ngọc Anh (bị tuyên án 3 năm tù trong vụ án Việt Á) có thuộc diện được xem xét đặc xá năm nay.
Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng cho biết, ông Chu Ngọc Anh hiện đang chấp hành án tại trại giam của Bộ Công an, “được đối xử bình đẳng như tất cả các phạm nhân khác”, nếu đủ điều kiện sẽ được xem xét đặc xá.
Về phạm nhân là người nước ngoài, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc cho biết, theo thông báo của các cơ quan chức năng thì hiện có khoảng 643 phạm nhân có quốc tịch nước ngoài đang chấp hành án tại các cơ sở trại giam ở Việt Nam.
Sau khi rà soát hồ sơ, các cơ quan chức năng của Việt Nam sẽ có thông báo cụ thể những phạm nhân có quốc tịch nước ngoài được đặc xá đợt này.
Ông Ngọc cho biết thêm, năm 2022 có 16 phạm nhân quốc tịch nước ngoài được đặc xá, còn năm 2021 có 21 phạm nhân.