Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách nhằm đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) và nhà lưu trú công nhân tại khu công nghiệp, Bộ Xây dựng cho biết, Luật Nhà ở năm 2014 chưa có quy định cho phép Tổng Liên đoàn lao động (LĐLĐ) Việt Nam được tham gia đầu tư xây dựng NƠXH nói chung và nhà ở cho công nhân tại khu công nghiệp, nên thiếu cơ sở pháp lý để triển khai.
Trong khi những năm qua, bằng nguồn lực tài chính riêng và xã hội hóa, Tổng LĐLĐ đã đầu tư trực tiếp vào một số dự án nhà ở cho công nhân lao động thuộc khu thiết chế của công đoàn tại một số địa phương và đang có mong muốn tham gia làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở cho công nhân.
Đại diện Tổng LĐLĐ Việt Nam cho biết, từ năm 2017, Công đoàn Việt Nam đã triển khai đề án đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân tại các khu công nghiệp, khu chế xuất theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Đến tháng 10/2020, Tổng LĐLĐ đã làm việc với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và đã có 23 địa phương có văn bản chính thức giới thiệu địa điểm để đầu tư xây dựng thiết chế công đoàn, trong đó có 17/31 khu đất đã được giải phóng mặt bằng.
Đến nay, Tổng LĐLĐ đã hoàn thành đầu tư thí điểm một dự án thiết chế công đoàn tại Khu công nghiệp Đồng Văn II ở huyện Duy Tiên (Hà Nam) gồm: 5 block nhà ở cao tầng với 244 căn hộ, 1 nhà đa năng và hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Hiện toàn bộ căn hộ đã được công nhân thuê ở…
Ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam cho biết, việc xây dựng nhà ở cho công nhân tại các khu công nghiệp, khu chế xuất được thực hiện theo hướng mời gọi các nhà đầu tư bên ngoài hệ thống công đoàn tham gia đầu tư xây dựng.
Tuy nhiên, so với nhu cầu rất lớn của công nhân lao động thì tiến độ và số lượng các dự án vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu.
Nguyên nhân là do khi xây dựng không lường trước được các vướng mắc, chồng chéo giữa Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Xây dựng, Luật Kinh doanh bất động sản.
Ngoài ra cũng chưa tính đúng, tính đủ các chi phí hợp lý để phát triển nhà ở xã hội, ưu đãi cho chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.
Thí điểm xây NƠXH nơi có nhu cầu cấp thiết
Theo lãnh đạo Tổng LĐLĐ, mục tiêu đến sau năm 2045, tất cả các khu công nghiệp, khu chế xuất đều có thiết chế văn hóa, thể thao gắn với nhà ở cho công nhân lao động, người có thu nhập thấp.
Trong bối cảnh triển khai đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho người thu nhập thấp, công nhân tại khu công nghiệp” và các luật liên quan còn trong giai đoạn sửa đổi, Tổng Liên đoàn đề nghị Thủ tướng Chính phủ trình Quốc hội giao Tổng LĐLĐ đứng ra đầu tư thí điểm 5-10 dự án xây dựng nhà ở tại các khu công nghiệp có nhu cầu về nhà ở, để cho công nhân thuê. Hiện, Bộ Xây dựng cũng đã nhất trí với đề xuất này.
Theo đề xuất của Tổng LĐLĐ, khi các dự án luật liên quan đến xây dựng nhà ở cho công nhân đang được sửa đổi, Chính phủ giao Bộ Xây dựng sớm nghiên cứu, trình Chính phủ đề xuất Quốc hội ban hành nghị quyết về chính sách xây dựng NƠXH, nhà ở công nhân. Qua đó, kịp thời giải quyết những khó khăn, bức xúc hiện nay do chồng chéo giữa các luật.
Ông Nguyễn Ngọc Sơn, Trưởng phòng Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Sở Xây dựng Bắc Giang) cho rằng, việc Tổng LĐLĐ tham gia xây dựng NƠXH là phù hợp, điều này không những góp phần giữ chân người lao động, mà còn nâng cao tính ổn định, hiệu quả sản xuất của doanh nghiệp, qua đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Trên thực tế, Tổng LĐLĐ đã cho triển khai thí điểm các dự án khu thiết chế công đoàn tại một số tỉnh như Hà Nam và Tiền Giang.
Các dự án này đều đem lại hiệu quả, đáp ứng nhu cầu thiết yếu về nơi ăn, chốn ở của đoàn viên công đoàn tại các khu công nghiệp.