“Hôm chủ nhật, chúng tôi lại bị đánh thức bởi những tiếng nổ dữ dội. Bạn không bao giờ biết đó là do bọn họ (Ukraine) hay do chúng tôi bắn", Vladimir, một chủ cửa hàng ở Belgorod chia sẻ.

Khói đen bốc lên từ hiện trường vụ tấn công vào kho nhiên liệu ở Belgorod ngày 1/4. Ảnh: Anadolu

Những cư dân địa phương như Vladimir lần đầu tiên chứng kiến việc tăng cường hoạt động quân sự của Nga vào đầu năm nay, khi hàng nghìn binh sĩ tập trung gần Belgorod trước khi Moscow mở chiến dịch tấn công vào nước láng giềng hồi cuối tháng 2.

“Khi xung đột bắt đầu, chúng tôi nghe thấy tiếng các tên lửa được phóng về phía Ukraine. Nhưng hiện giờ chúng tôi cũng bị tấn công. Đó là một âm thanh khác biệt”, anh Vladimir nói thêm.

Khi cuộc chiến kéo dài và các lực lượng Moscow không đạt mục tiêu nhanh chóng chiếm thủ đô Kiev của Ukraine, các quan chức ở Belgorod và những thành phố biên giới khác của Nga trong những tuần gần đây đã báo cáo về một loạt vụ tập kích của nước láng giềng.

Ukraine không trực tiếp nhận trách nhiệm nhưng mô tả các sự cố là hậu quả Nga phải gánh chịu, gần 3 tháng sau khi nước này đưa quân sang bên kia biên giới. 

Ảnh vệ tinh cho thấy các xe tăng và xe bọc thép Nga ở Belgorod. Ảnh: AP

Các cuộc tấn công rõ ràng của Ukraine bắt đầu từ khi hai máy bay trực thăng bắn phá một kho dầu ở Belgorod vào ngày 1/4. Chúng đã đưa một yếu tố mới vào cuộc chiến, làm tăng khả năng không thể tưởng tượng trước đây rằng một số thiệt hại tàn khốc sẽ đến với lãnh thổ Nga.

“Tất nhiên, chúng tôi nói rất nhiều về những gì đang xảy ra. Bầu không khí trong thành phố khá căng thẳng. Cuộc sống vẫn tiếp diễn, nhưng đôi khi không thể phớt lờ nó, giống như khoảng thời gian thành phố chìm trong làn khói dày đặc", Anna, một giáo viên địa phương bộc bạch khi nhắc đến vụ oanh tạc vào kho nhiên liệu.

Chỉ trong tuần này, giới chức Belgorod đã báo cáo ít nhất 3 vụ tấn công. Tuần trước, Vyacheslav Gladkov, thống đốc vùng Belgorod cho biết đã xảy ra một cuộc tập kích vào một thị trấn nhỏ trong khu vực, khiến một dân thường Nga thiệt mạng.

Cũng trong tuần trước, các lực lượng Ukraine đã chiếm lại các ngôi làng từ tay quân Nga ở phía bắc và đông bắc Kharkiv, đẩy bật đối phương trở lại biên giới gần Belgorod. Điều này đã giúp đỡ phần nào cho Kharkiv, thành phố lớn thứ 2 của Ukraine, chỉ cách Belgorod một giờ lái xe và đã bị các lực lượng Moscow bắn phá kể từ khi chiến sự bùng phát ngày 24/2.

Dữ liệu cập nhật đến ngày 18/5 cho thấy các khu vực màu hồng do quân Nga kiểm soát, màu đỏ là đường tiến của quân Nga, màu vàng là nơi các lực lượng Ukraine đã tái giành quyền kiểm soát. Nguồn: Viện Nghiên cứu chiến tranh

Mặc dù các chuyên gia quân sự vẫn nhất trí rằng Ukraine sẽ không nhắm đến việc xâm nhập lãnh thổ Nga, nhưng các bước phản kích của họ đã gây báo động ở Belgorod và trên toàn nước Nga. Trong một cuộc chất vấn trực tiếp gần đây với người dân địa phương, Thống đốc Gladkov buộc phải trả lời câu hỏi của những cử tri lo lắng về ý nghĩa của những bước tiến gần đây của các lực lượng Kiev đối với Belgorod. Quan chức này đã cố gắng trấn an nhưng phải thừa nhận rằng một số khu vực trong vùng đang bị "pháo kích liên tục". Ông cũng nâng mức độ đe dọa đối với thành phố lên “màu vàng”, mức cao thứ 2 trong hệ thống 3 cấp. 

Nhân chứng Anna nói, cảnh sát đang xuất hiện dày đặc hơn trên toàn thành phố. Hiện còn có báo cáo về 2 vụ cháy tại các cơ sở của Bộ Quốc phòng Nga ở Belgorod cũng như thiệt hại xảy ra đối với một cây cầu đường sắt quan trọng của nước này, dẫn đến suy đoán rằng "những kẻ phá hoại người Ukraine" đã hoạt động trên lãnh thổ Nga. Các quan chức ở xứ sở bạch dương không bình luận về vụ việc và hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân gây ra hỏa hoạn.

Nhà báo Nikita Parmenov thuộc hãng thông tấn độc lập Fonar cho hay, việc thiếu thông tin liên quan đến một số vụ cháy nổ gần đây đã dẫn đến những lo ngại và đồn thổi rằng người Ukraine đã xâm nhập vào các thị trấn và làng mạc trong khu vực. Tuy nhiên, bất chấp mối đe dọa trực tiếp từ Ukraine, không có dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy sự sôi sục đang trỗi dậy ở Belgorod.

“Nhiều người ở đây có liên kết trực tiếp với Ukraine. Họ đang trò chuyện với những người thân bên kia biên giới. Có cảm giác như chúng tôi hiểu rõ hơn những gì đang diễn ra so với hầu hết các khu vực khác ở Nga... Chiến dịch quân sự đặc biệt khiến một số gia đình ly tán, trong khi những người khác không thích đề cập tới cuộc xung đột với bạn bè và những người họ hàng ở Ukraine", ông Parmenov, người vẫn duy trì liên lạc với dì của mình ở Odesa, Ukraine tiết lộ.

Quảng trường trung tâm Belgorod hồi năm 2021. Ảnh: The Guardian

Tuy nhiên, không chỉ các cuộc tấn công của Ukraine đã làm gián đoạn cuộc sống ở những vùng biên Nga. Cuộc chiến còn có những ảnh hưởng rộng lớn hơn. Kể từ khi mở chiến dịch tấn công vào nước láng giềng, Moscow đã đình chỉ hoạt động của 11 sân bay ở các khu vực miền trung và miền nam đất nước gần biên giới Ukraine, với lí do "tình hình khó khăn", khiến hàng triệu người Nga bị cản trở đi lại.

Trong số các sân bay bị đóng cửa có những sân bay phục vụ những địa điểm nghỉ dưỡng nổi tiếng, kể cả một số cơ sở trên bán đảo Crưm và các thị trấn nghỉ mát Gelendzhik và Krasnodar bên bờ Biển Đen.

Một chủ khách sạn ở Sevastopol than thở về một mùa nghỉ hè thất bát. Trong tuần đầu tiên của tháng 5, thời điểm người Nga thường đi du lịch tới phía nam đất nước, tỷ lệ lấp đầy khách sạn ở Crưm chỉ đạt 10 - 15%, theo một nghiên cứu của tạp chí kinh doanh Kommersant. Các chuyên gia ước tính sẽ có tới 70% số phòng khách sạn ở bán đảo bị bỏ trống trong kỳ nghỉ hè năm nay vì những khó khăn trong việc di chuyển đến đây và những lo ngại nơi này quá gần cuộc chiến.

“Sẽ là một mùa hè khó khăn. Nhưng trong chiến tranh, bạn phải hy sinh", chủ một khách sạn cỡ trung ở Crưm nói.

Tuấn Anh

Làng biên giới Nga bị tấn công, quân Ukraine phản kích mạnh ở KharkivNhà chức trách Nga cho biết, một ngôi làng ở tỉnh Kursk, miền tây nước này, giáp biên giới với Ukraine đã bị các lực lượng Kiev tấn công tên lửa hôm nay, 17/5.