Theo trang web Minnesota Public Radio, một người nào đó trong khi soạn đồ đạc của người thân đã tìm thấy cuốn sách Famous Composers, xuất bản năm 1902 và có phiếu mượn tại thư viện công cộng St. Paul, ghi lần cuối mượn vào năm 1919.

Trên tài khoản X (trước đây là Twitter) chính thức, thư viện cũng xác nhận sự việc. “Tuần này, một cuốn sách đã mượn hơn 100 năm trước cuối cùng cũng được trả lại cho thư viện công cộng St. Paul. Phiên bản năm 1902, quyển Famous Composers Vol 2 của Nathan Haskell Dole được một người sống tại quận Hennepin tìm thấy khi phân loại đồ đạc của mẹ”, thư viện thông báo về tình huống trả sách hi hữu.

famous composers 1.jpeg
Quyển sách được âm thầm trả lại thư viện sau hơn 100 năm. Ảnh: Saint Paul Public Library.

Famous Composers, ấn bản năm 1902, khám phá cuộc đời của 33 nhà soạn nhạc trứ danh như Bach, Mozart, Beethoven và Chopin.

John Larson, thủ thư của thư viện công cộng St. Paul đã kiểm tra và xác nhận quyển sách thuộc về đơn vị này. Trong đó, dấu hiệu rõ ràng nhất là tem và túi giấy đựng thẻ dán ở bìa sau.

famous composers 2.jpeg
Những thông tin thú vị ở bìa sau quyển sách. Ảnh: Saint Paul Public Library.

Từ thông tin để lại, có thể thấy quyển sách đã được thư viện đưa vào danh mục 2 lần, vào ngày 4/6/1914 và 17/1/1916. Famous Composers xuất hiện lần đầu khi thư viện thành phố còn đặt tại một cơ sở cũ, trong khi trụ sở chính đang được xây dựng. Sang năm 1915, khu vực này bị cháy rụi và phá huỷ hầu hết trong số 160.000 quyển sách ở đây.

Nhưng tại thời điểm xảy ra vụ cháy, khoảng 1/3 bộ sưu tập được khách quen mượn. Điều đó chứng tỏ cuốn Famous Composers nằm trong số ít may mắn còn nguyên vẹn sau hoả hoạn. Có thể sau đó tác phẩm này được đưa trở lại bộ sưu tập năm 1916, trước khi toà nhà thư viện trung tâm khai trương vào năm 1917. Sau đó, sách được mượn đi mượn lại nhiều lần trước khi thông tin cuối cùng dừng ở năm 1919.

famous composers 3.jpeg
Dấu hiệu cho thấy quyển sách được mượn, trả nhiều lần. Ảnh: Saint Paul Public Library.

Một điều thú vị khác là dòng chữ ghi ở túi giấy phía sau quyển sách. Ai đó đã đặt phép tính trừ 1928-1791. Dường như người này muốn tính tuổi của nhà soạn nhạc Giacomo Meyerbeer (1791-1864) nếu như ông còn sống vào năm 1928.

Larson cho biết quyển sách hiện rất dễ rách, do đó chưa rõ khả năng lưu hành trở lại. Ông chỉ chắc chắn rằng thư viện sẽ lưu giữ Famous Composers sau hơn 100 năm lưu lạc. “Nó đã không còn là một quyển sách cũ mà trở thành hiện vật lịch sử”, thủ thư có thâm niên 25 năm tại thư viện công cộng St. Paul cho biết.

Thư viện mong muốn tìm được người đã âm thầm trả lại sách nhưng vẫn chưa xác định được. Hệ thống thư viện St. Paul đã bỏ các khoản phí trả trễ hạn từ năm 2019. Nếu quy định này vẫn tồn tại, người đã mượn quyển sách hơn 100 năm có thể phải mất tiền phạt lên đến 36.000 USD.

Cuốn sách phơi bày mặt tối của Facebook‘Broken Code’ của Jeff Horwitz dựa trên hơn 25.000 trang tài liệu nội bộ, tiết lộ những tranh cãi, xung đột bên trong Facebook cùng tác động khôn lường của nó đến nhân loại.