Trong nhiều năm, thị trường đồ gia dụng Việt Nam gần như mặc định gắn với nhãn “Made in China” hoặc “Made in Thailand”. Giá rẻ, mẫu mã đa dạng, nguồn cung dồi dào khiến hàng ngoại chiếm ưu thế áp đảo. Nhưng bức tranh ấy đang thay đổi rõ rệt, khi người tiêu dùng Việt ngày càng ưu tiên các sản phẩm “Made in Vietnam” – không chỉ vì giá cả, mà quan trọng hơn là chất lượng, độ bền và sự phù hợp với thói quen sử dụng trong nước.
Sau nhiều trải nghiệm với hàng nhập khẩu giá rẻ nhưng nhanh xuống cấp, người tiêu dùng Việt bắt đầu quan tâm hơn tới nguồn gốc sản xuất và độ bền dài hạn. Theo khảo sát Tiếng nói người tiêu dùng 2024 của PwC, khoảng 80% người dùng sẵn sàng trả giá cao hơn cho các sản phẩm sản xuất đáp ứng các tiêu chí môi trường và nguồn gốc rõ ràng.
Theo ông Lê Tuấn Anh, Giám đốc Công ty Cổ phần Điện máy gia dụng Hòa Phát, ngành gia dụng Việt Nam hiện có tới hàng trăm thương hiệu, phần lớn dựa vào nhập khẩu hoặc lắp ráp CKD từ Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia. Mô hình này giúp sản phẩm ra thị trường nhanh, chi phí đầu tư thấp, nhưng cũng khiến chất lượng khó kiểm soát và giá trị gia tăng không nằm ở Việt Nam.
Trong bối cảnh đó, các chính sách siết chặt tiêu chuẩn kỹ thuật, chất lượng sản phẩm trong hai năm gần đây đã vô tình tạo ra “cửa sổ cơ hội” cho những doanh nghiệp làm thật, đầu tư thật. Người tiêu dùng Việt, sau nhiều trải nghiệm với hàng nhập khẩu giá rẻ nhưng nhanh xuống cấp, bắt đầu quan tâm hơn tới nguồn gốc sản xuất, dịch vụ hậu mãi và độ bền dài hạn.
Ông Lê Tuấn Anh nhận định: “Khi đời sống nâng lên, nhu cầu không chỉ dừng ở ‘có để dùng’, mà là dùng bền, an toàn và phù hợp với điều kiện Việt Nam”.
Lựa chọn “khó” để định hình lại phân khúc
Khi nhiều doanh nghiệp gia dụng chọn con đường thương mại, Hòa Phát bước vào lĩnh vực này bằng đúng DNA (di truyền) của mình là sản xuất. Việc sản xuất các sản phẩm gia dụng để đứng vững trên thị trường là vấn đề nan giải khi phải cạnh tranh với nhiều đối thủ lớn đến từ Trung Quốc, Thái Lan, thậm chí có nhiều người tin rằng đó là câu chuyện “bất khả thi”.
Lựa chọn con đường khắc nghiệt không phải để đẩy doanh nghiệp tụt lùi và bị lu mờ bởi các ông lớn trong ngành, mà để chứng minh Hòa Phát có thể tạo ra giá trị lâu dài, tạo dựng thành công và cạnh tranh sòng phẳng với các đối thủ cùng lĩnh vực.
“Chúng tôi xác định sản xuất là mục tiêu đầu tiên, không phải thương mại. Trong gần như toàn bộ lịch sử phát triển của Hòa Phát, 99% giá trị đến từ sản xuất. Lấn sân sang gia dụng, chúng tôi vẫn giữ nguyên triết lý đó”, ông Tuấn Anh nói.
Có thể thấy, Hòa Phát xác định sản xuất là con đường khó, tốn kém và dài hạn, nhưng là lựa chọn cốt lõi để tạo ra các sản phẩm gia dụng bền, an toàn và phù hợp với điều kiện sử dụng tại Việt Nam.
Công ty Điện máy gia dụng Hòa Phát hiện tại có ba nhóm sản phẩm sản xuất tại nhà máy gồm: máy lọc nước và cây nước; máy làm mát không khí; thiết bị nhà bếp (trước hết là bếp từ và máy hút mùi).
Với máy lọc nước – sản phẩm chiến lược, phần lớn cấu thành và các chi tiết quan trọng của thiết bị (khung cơ khí,…) được sản xuất ngay tại nhà máy. Doanh nghiệp có thể kiểm soát chất lượng, đồng thời tạo ra mức giá mà theo ông Tuấn Anh là “định hình lại phân khúc”, giúp nhiều gia đình Việt lần đầu tiếp cận máy lọc nước với giá thành hợp lý mà không phải đánh đổi chất lượng.
Về các sản phẩm khác như điều hoà có tỷ lệ công nghiệp hóa gần như lớn nhất, thiết bị điện lạnh cũng như bếp từ và máy hút mùi, Hòa Phát đã có những mục tiêu cụ thể sắp tới về đẩy mạnh sản xuất, nâng cao sản lượng nhằm dẫn đầu thị trường và có thể xuất khẩu.
Để cạnh tranh với các sản phẩm của Trung Quốc và Thái Lan bằng chất lượng, Hòa Phát đã tiến hành nhiều thử nghiệm khắc nghiệt hơn thực tế sử dụng. Quy trình kiểm soát chất lượng tại nhà máy gồm nhiều bước nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn trong nước và quốc tế, nổi bật là tiêu chuẩn NSF (một tổ chức độc lập, phi chính phủ, được WHO công nhận và hợp tác).
Ví dụ, các linh kiện có lớp sơn phủ và kim loại sẽ được đánh giá khả năng chống gỉ và chống ăn mòn bằng phương pháp thử nghiệm trong môi trường nóng ẩm với thành phần 5% muối NaCl, đảm bảo tính ổn định của sản phẩm trong điều kiện hoạt động ở môi trường khắc nghiệt.
Chính cách tiếp cận này giúp hàng Việt không chỉ cạnh tranh sòng phẳng với hàng Trung Quốc, Thái Lan ngay tại thị trường nội địa, mà còn đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe hơn ở nước ngoài.
Đại diện của Hòa Phát chia sẻ công ty đã xuất hơn 100.000 tủ lạnh cho một thương hiệu Mỹ, đáp ứng các yêu cầu chất lượng khắt khe cho một thị trường khó tính hàng đầu thế giới.
Từ thị trường nội địa đến xuất khẩu
Nếu chỉ dừng ở thị trường trong nước, câu chuyện của Hòa Phát sẽ chưa trọn vẹn. Mục tiêu lớn hơn của doanh nghiệp này là xuất khẩu – cả dưới thương hiệu riêng và dưới hình thức OEM cho các đối tác quốc tế. Hòa Phát đang đón làn sóng dịch chuyển đơn hàng sản xuất khỏi Trung Quốc, trở thành đối tác OEM cho các thương hiệu. Đây là bước đi chiến lược, vừa giúp tận dụng công suất nhà máy, vừa đưa Việt Nam sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
“Chúng tôi không muốn chỉ “ăn” phần ngọn bằng cách bán hàng. Mục tiêu là trở thành một nhà sản xuất đúng nghĩa – nơi các thương hiệu nước ngoài có thể đặt niềm tin”, ông Tuấn Anh nhấn mạnh.
Trên thực tế đã có một số doanh nghiệp sản xuất đồ gia dụng Việt Nam đã tìm được ra nước ngoài qua rất nhiều hình thức. Tuy nhiên, tất cả các con đường để đi ra nước ngoài đều phải vượt qua rất nhiều quy định về tiêu chuẩn và chất lượng khắt khe.
Đối với các sản phẩm gia dụng, Hòa Phát đã bắt đầu xuất khẩu các sản phẩm liên quan đến máy làm mát sang một số thị trường Đông Nam Á và máy lọc nước sang thị trường Trung Đông.
“Đây là những tín hiệu rất tích cực. Chúng tôi muốn trở thành một nhà sản xuất đúng nghĩa, nơi các thương hiệu nước ngoài có thể đặt niềm tin”, ông Tuấn Anh nhấn mạnh.
Ông Tuấn Anh cho rằng con đường đi từ nội địa ra quốc tế vô cùng chông gai, nhưng "Go Global" mới thực sự chứng minh được năng lực đầy đủ của mình. Công ty đang đẩy mạnh nghiên cứu các thị trường xuất khẩu tiềm năng (Trung Đông, Nam Mỹ) và hoàn tất hệ thống tiêu chuẩn, các chứng nhận cần thiết, từng bước đưa sản phẩm thâm nhập thị trường khu vực và quốc tế.
Sau vài năm tham gia thị trường, Công ty Điện máy gia dụng Hòa Phát đã ghi nhận mức tăng trưởng sản lượng và doanh thu gấp đôi trong giai đoạn 2024–2025.
Câu chuyện của Hòa Phát phản ánh xu hướng rộng hơn của thị trường: khi người Việt tin hơn vào hàng Việt, doanh nghiệp Việt buộc phải đáp lại bằng đầu tư thực chất, sản xuất thực chất và tiêu chuẩn thực chất. Trong cuộc cạnh tranh với “Made in China” hay “Made in Thailand”, lợi thế lớn nhất của “Made in Vietnam” không chỉ là giá, mà là sự hiểu người Việt và cam kết đi đường dài.
Hồng Ly
.svg){kind=icon}
