Một người bạn của tôi là chuyên viên với chục năm kinh nghiệm ở cơ quan nhà nước tâm sự với tôi, chị vừa thôi việc.
Bạn nói, mức lương chưa đến 6 triệu đồng/tháng không thể nuôi gia đình ở Thủ đô nên chuyển ra ngoài ở một tổ chức phi chính phủ. Gặp tôi gần đây, bạn khoe không còn ám ảnh “hôm nay ăn gì” mỗi khi đi chợ với chiếc ví lép.
Một người anh của tôi 50 tuổi, cũng có chức sắc cấp Vụ, vẫn nhận đồng lương 11 triệu. Không có ‘bổng lộc’ đi kèm vị trí, anh cắt giảm nhiều thứ, nhất là khi các con đang tuổi lớn cần các khoản chi tiêu cho học hành.
Trong hơn 200 nghìn công chức và 1,78 triệu viên chức, đại đa số sẽ nhận đồng lương vài triệu đồng/tháng với mức lương cơ sở là 1,49 triệu đồng/tháng.
Do đại dịch Covid-19, hơn 3 năm nay họ không được tăng lương theo lộ trình. Ấy vậy mà chi phí sinh hoạt cứ đều đặn leo thang từng năm.
Vài triệu đồng sao họ đủ chi tiêu cho gia đình? Nhiều người đánh đồng những khoản “màu mè”, “bổng lộc” cho các công chức, viên chức nhà nước nhưng lại không biết rằng, đại đa số chỉ có lương mà thôi. Không phải ai cũng có cơ hội làm ở những vị trí “không cần đến lương” như vậy. Ai đó có thể giấu được ‘giàu’, nhưng để giấu được cái nghèo thì không dễ. Họ phải xoay sở để tồn tại hoặc chấp nhận dứt áo rời khỏi bộ máy như nhiều người đã chọn.
Có ý kiến nói rằng “anh ra lại có chị vào”, nhưng nếu không có chế độ đãi ngộ về lương thưởng xứng đáng, những người vào phải chăng chỉ có một chỗ để “rót nước pha trà”, không đóng góp được gì cho Nhà nước? Còn nếu thực sự đi làm vì công việc, ai cũng mong muốn được nhận mức chi trả xứng đáng với công sức bỏ ra.
Tới đây, Quốc hội sẽ bàn việc tăng lương cho công chức, viên chức, từ 1,49 triệu lên 1,8 triệu đồng. Việc này phải làm càng sớm càng tốt.
Đồng thời, cần gấp rút cải cách tiền lương, tránh tình trạng cào bằng về lương người làm nhiều cũng như người làm ít; người càng lâu năm lương lại càng cao, bất kể đóng góp rất hạn chế so với người chân ướt chân ráo vào bộ máy… Suy cho cùng, mức lương 4-5 triệu nhiều khi có thể thấp với người cật lực làm việc, nhưng lại là cao với những người chẳng có đóng góp gì.