Gần 10.000 doanh nghiệp dừng hoạt động, rời thị trường

Tại hội thảo trực tuyến “Giải pháp kinh tế và pháp lý tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp giai đoạn Covid-19” diễn ra sáng 31/8, ông Nguyễn Phương Lam - Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chi nhánh Cần Thơ cho biết, dịch bệnh Covid-19 lần thứ 4 bùng phát, ĐBSCL đã bị tổn thất nặng nề. Đặc biệt, các ngành chế biến nông sản, thủy sản ở vùng này chịu ảnh hưởng nặng nề và gần như tê liệt hoàn toàn.

Chỉ trong vòng 3 tháng (từ tháng 6 đến tháng 8/2021) đã có 10.000 doanh nghiệp ở ĐBSCL phải tạm dừng hoạt động, rời khỏi thị trường. Doanh thu quý II/2021 giảm chỉ còn từ 40-50%.
 
Theo ông Lam, ngành hàng chủ lực tại ĐBSCL là nông sản và thuỷ sản. Trong đó, tôm, cá, trái cây… không thể không thu hoạch. Song, việc thu hoạch đang bị ngưng trệ, gây tổn thất lớn cho nông dân. Chưa kể, cho dù thu hoạch được cũng không có nơi để bảo quản.

“Nếu kéo dài tình trạng này sẽ ảnh hưởng trầm trọng đến chuỗi sản xuất. Và khi vùng nguyên liệu không còn sẽ đứt gãy, khó có thể có lại trong một thời gian ngắn. Điều này có thể dẫn đến khủng hoảng về an ninh lương thực, thực phẩm và ảnh hưởng kéo dài đến sau đại dịch,” ông chia sẻ.

{keywords}
Doanh nghiệp nông nghiệp bị ảnh hưởng nặng khi dịch Covid-19 bùng phát lần thứ 4

Cũng theo ông Lam, các doanh nghiệp hiện gặp khó vì thiếu sự phối - kết hợp giữa các địa phương ở khu vực ĐBSCL. Những quy định, chính sách, rào cản ở từng địa phương chồng chéo. Có 13 tỉnh trong khu vực thì có 13 chỉ đạo, 13 chính sách/quy định khác nhau.

Quá trình sản xuất phải lưu thông từ cánh đồng tới nhà máy, rồi ra thị trường chứ không thể nào nằm ở một địa phương riêng biệt. Chính sách, quy định có nhưng xuống các địa phương chưa đồng nhất, chưa ưu tiên cho hoạt động vận tải và logistics, ông Lam bày tỏ.

Đồng quan điểm, ông Trần Khắc Tâm - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Sóc Trăng cho biết, doanh nghiệp gặp khó khăn lớn nhất trong việc lưu thông hàng hóa do toàn bộ các tỉnh phía nam đều giãn cách xã hội. Một số địa phương còn đặt thêm điều kiện, quy định riêng khiến hoạt động vận tải gặp khó khăn gây ách tắc lưu thông. Chuỗi cung ứng bị đứt gãy, chi phí vận chuyển tăng gấp 2 đến 3 lần bình thường. Trong khi hàng triệu tấn lúa của đồng bằng ùn ứ, thì nhiều tàu nước ngoài vẫn nằm ở phao số 0 để chờ hàng.

Mới đây, 8 Hiệp hội phải gửi đơn cầu cứu Thủ tướng và Thủ tướng đã yêu cầu Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo các tỉnh, thành phố không được đặt thêm các điều kiện, quy định khác trong lưu thông. Đến thời điểm này, Bộ trưởng Giao thông vận tải đã phát ngôn rất đúng là “hàng hóa nào cũng là hàng hóa thiết yếu”, ông Trần Khắc Tâm chia sẻ.

Ngoài ra, việc áp dụng mô hình “ba tại chỗ” trong thời gian dài cũng gây ra nhiều bất cập đối với doanh nghiệp. Hiện tại, nhiều doanh nghiệp chỉ đang hoạt động cầm chừng, chấp nhận lỗ để giữ đơn hàng và duy trì sản xuất với 20–30% công suất thường ngày. Song, có một số doanh nghiệp đã không thể chịu được áp lực và phải đóng cửa.

Đẩy mạnh hỗ trợ để doanh nghiệp sống chung với dịch

Theo bà Võ Thị Thu Hương - Phó Giám đốc VCCI chi nhánh Cần Thơ, trước mắt cần sự thống nhất của các địa phương theo quy định của Chính phủ để tránh gây tổn thất về thời gian cũng như chi phí xét nghiệm Covid-19. Mô hình “ba tại chỗ” cũng nên được xem xét lại để đưa ra mô hình hoặc chính sách phù hợp hơn; phân loại người lao động trong ngành khác nhau có khung giờ khác nhau.

Ngân hàng Nhà nước cần có những hành động cụ thể trong thời gian dịch bệnh để hỗ trợ doanh nghiệp như tái cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho các khoản vay, miễn giảm lãi vốn vay, tạm thời khoanh nợ. Từng địa phương phải đẩy nhanh tốc độ triển khai chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp và người lao động bị ảnh hưởng do dịch bệnh.

“Giải pháp quan trọng nhất vẫn là ưu tiên tiêm vắc xin Covid-19 cho người lao động để bảo đảm sản xuất liên tục,đồng thời tạo tâm lý cho người lao động an tâm làm việc”, bà Hương nhấn mạnh.

Theo ông Phạm Bình An - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, các địa phương cần có chiến lược ứng phó dịch bệnh rõ ràng, nhất quán với sự chuẩn bị tốt cho kịch bản xấu. Chuẩn bị khả năng chung sống với Covid-19, với những điều kiện cụ thể như phủ rộng việc tiêm phòng vắc xin, ý thức, hệ thống y tế, tổ chức sản xuất…

Cùng với đó là trao quyền, trách nhiệm chủ động phòng bệnh và chăm sóc sức khỏe cho người dân, tổ chức; trao quyền chủ động tổ chức sản xuất cho doanh nghiệp trong tình trạng chung sống với Covid-19 với sự hỗ trợ từ phía nhà nước.

Trong khi đó, ông Nguyễn Phương Lam nhận định, tình hình dịch bệnh đang diễn ra ở khu vực phía Nam, ĐBSCL không giống nhau, số ca nhiễm và biện pháp chống dịch cũng không giống nhau. Một số tỉnh không phải trung tâm giao dịch, nằm ở phía cuối khu vực như Hậu Giang, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Cà Mau có mức độ lây lan, quản lý dịch bệnh ở trạng thái tốt hơn thì có thể nới lỏng, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động. 

Giám đốc VCCI chi nhánh Cần Thơ cũng cho rằng, doanh nghiệp lúc này nên uyển chuyển trong điều kiện cho phép để được hoạt động một cách tốt nhất, tránh đứt gãy chuỗi sản xuất.

"Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ".

Hà Giang